[Omid7]

سايت‌ها يا به معناي دقيق‌تر موتورهاي جست‌وجو اين روزها در دنياي اينترنت نقشي اساسي به عهده دارند و تقريبا هيچ كاربري در دنيا‌ وجود ندارد كه در مراجعات متعدد خود به دنياي وب، سري به اين سايت‌ها نزند.
با اين كه گوگل تقريبا تنها‌ نامي است كه به تنهايي در اين عرصه مي‌درخشد، موتورهاي جست‌وجوي ديگري هم در دنياي وب وجود دارند و متولد مي‌شوند.

يكي از جديدترين موتورهاي جست‌وجو، ولفرام آلفا است. اين موتور جست‌وجو منطقي متفاوت از موتورهاي جست‌وجوي فعلي دارد و با تكيه بر پايگاه داده‌اي پردازشگر و محاسبه‌گر خود مي‌تواند به سوالاتي پاسخ دهد كه ديگر موتورهاي جست‌وجو از پاسخگويي به آنها عاجز هستند.

اين موتور جست‌وجو توسط استفان ولفرام در ماه مه عرضه شد.ولفرام آلفا، موتور پاسخگو است كه توسط مؤسسه تحقيقاتي ولفرام در آمريكا طراحي و عرضه شده است. اين موتور پاسخگو برخلاف موتورهاي جست‌وجوي فعلي درخواست‌هاي كاربران را با استفاده از داده‌هاي ساختاربندي‌شده خود پردازش كرده و پاسخ‌هاي آنها را مي‌دهد؛

در واقع بر خلاف ديگر موتورهاي جست‌وجو نتايج را بدون هيچ‌گونه پردازش و از منابع بيروني به كاربران ارائه مي‌دهند.طرز كار اين موتور جست‌وجو در ظاهر همانند ديگر موتورهاست؛ كاربران در نواري درخواست‌هاي خود را تايپ مي‌كنند و سايت به آنها پاسخ مي‌دهد.

اما اين جواب با چيزي كه هميشه كاربران دريافت مي‌كردند متفاوت است: ولفرام آلفا آن‌گونه كه گفته شد پاسخ را از پايگاه داده‌اي ساختاربندي‌شده مي‌دهد. كليد طلايي چنين عملكردي هم برنامه‌اي به نام متماتيكا (برگرفته شده از كلمه لاتين رياضي) است.

اين سايت برپايه اين برنامه عمل مي‌كند و مي‌تواند براي سؤالات رياضي متفاوت جواب‌هاي منطقي و قابل فهم ارائه كند. تنها به اين فكر كنيد كه معلم حسابان از شما مي‌خواهد يك معادله درجه دو مثلثاتي مانند(sin x3) را حل كنيد.

اگر اين معادله را به ولفرام آلفا بدهيد همه نوع پاسخ‌هايي را كه مي‌توان با اين معادله به دست آورد به شما خواهد داد؛ از مشتق و نمودار آن گرفته تا انتگرال. اما اين تمام كارهايي كه اين موتور مي‌تواند انجام دهد نيست.

ولفرام آلفا قادر است به سؤالات منطقي روزمره هم پاسخ دهد. براي نمونه مي‌تواند بگويد كه آلبرت انيشتين كجا به دنيا آمده و به سؤالات پيچيده‌تري مانند اين پاسخ دهد: ملكه اليزابت دوم در سال1974 چند ساله بوده است.

اين سايت براي پاسخگويي به اين سؤالات از عبارت‌هاي استانداردسازي‌شده‌اي استفاده مي‌كند.اينها اما باز هم بخشي از توانمندي‌هاي اين سايت است. ولفرام آلفا، همچنين مي‌تواند به سؤالاتي با چند مورد سؤال‌شده هم پاسخ دهد.

به اين صورت كه موارد مطرح شده در يك سؤال واحد را از منابع متفاوت گردآوري مي‌كند و به آنها پاسخ مي‌دهد. يكي از اين سؤال‌ها مي‌تواند اين‌گونه باشد:پنجاه و چهارمين كشور كوچك از لحاظ سرانه توليد ناخالص ملي كدام كشور است؟

در اين جمله دو مورد سؤال از سايت وجود دارد كه يكي مربوط به سرانه ناخالص ملي است و ديگري اينكه كدام كشور از سرانه توليد ناخالص ملي‌اي برخوردار است كه به خاطر آن در رده پنجاه و سوم قرار مي‌گيرد.

ولفرام آلفا براي پاسخگويي به اين سؤال از دوپايگاه داده خود كه مربوط به موارد مطرح شده هستند استفاده مي‌كند و با در كنار هم قرار دادن آنها پاسخ را مي‌دهد. در اين مورد خاص، پاسخ هند است با مبلغ سالانه725.76دلار.

در حال حاضر پايگاه داده‌اي اين سايت اطلاعات دسته‌بندي شده مشخص زيادي دارد مانند تمامي وضع‌ آب و هواي فعلي و پيشين كره زمين.



فناوري

برنامه اصلي اين سايت كه توسط آن پاسخ‌هاي پردازش شده را مي‌دهد متماتيكا است كه پيش‌تر توسط ولفرام بنيان‌گذار سايت طراحي و ارائه شده است. اين برنامه جبر كامپيوتري، محاسبات نشانه‌اي و عددي، تصويرسازي و تحليل آماري را در بر مي‌گيرد. ارائه‌كنندگان اين برنامه آن را در 5 ميليون خط كد نوشته‌اند و روي 10 هزار سي‌پي‌يو اجرا مي‌شود.

گوگل از جانب ولفرام آلفا احساس خطر مي‌كند؟

وقتي كه خبر راه‌اندازي سايت ولفرام آلفا پخش شد نخستين موضوع اين بود كه آيا اين سايت نوپا با منطق عجيب و تازه پاسخ‌گويي به كاربران، گوگل را تهديد مي‌كند يا نه؟

پرسش را مطمئنا اگر به‌خود سايت ولفرام آلفا هم بدهيم پاسخ يك نه بسيار بزرگ خواهد بود. اينكه اصلا چرا اين سايت را با گوگل مقايسه مي‌كنند اين نيست كه مي‌تواند براي گوگل خطرآفرين باشد.

به هر حال هر موتور جست‌وجوي جديد در جهان چه كاركردي مشابه گوگل داشته باشد يا نه را بايد با اين موتور مقايسه كرد چون گوگل بزرگ اين روزها با قاطعيت يعني خود موتور جست‌و‌جو.

اما از عظمت گوگل هم كه بگذريم نكته‌اي كه بايد به آن توجه كرد اين است كه اصلا ساز و كار ولفرام آلفا با گوگل تفاوت دارد. گوگل پاسخ‌هايي را كه به درخواست‌هاي كاربران مي‌دهد از پايگاه‌هاي داده‌اي خود نمي‌دهد بلكه آنها را به‌عنوان لينك‌هاي ميهمان در سايت خود نشان مي‌دهد.

البته در اين مورد سيستم كشينگ (cash)گوگل كاربردي تقريبا مشابه ولفرام آلفا دارد. گوگل با استفاده از روبات‌هاي خود سايت‌ها و صفحه‌هاي متفاوت را در دنياي وب رصد مي‌كند و با كش كردن آنها هنگامي كه يك كاربر از گوگل چنين صفحه‌اي را مي‌خواهد اين كش را به كاربر ارائه مي‌كند؛

چه بسا يك صفحه خاص از يك سايت ديگر وجود خارجي نداشته باشد اما به‌صورت كش شده در گوگل بتوان آن صفحه را ديد.به هر حال ولفرام آلفا را مي‌توان در چند مورد خاص با گوگل مقايسه كرد و با احتياط به اين نتيجه رسيد كه اين سايت نوظهور در اين موارد از گوگل عملكرد بهتري دارد.



درخواست‌هاي مختلط

وقتي كه شما يك درخواست در گوگل تايپ مي‌كنيد، معمولا گوگل به راحتي متوجه مي‌شود شما چه چيزي مي‌خواهيد و ليستي از سايت‌هاي متفاوت را به شما ارائه مي‌كند. اما وقتي درخواست شما كمي پيچيده و مختلط باشد چه؟ گوگل با تمام بزرگي‌اش در اين موارد احتمالا نمي‌تواند كمكي بكند.

گوگل تنها جست‌وجو مي‌كند و محاسبه كردن بلد نيست و اينجا جايي است كه ولفرام سرش را بالاتر از گوگل مي‌گيرد. براي ولفرام اصلا نگران‌كننده نيست كه كاربران چند درخواست همزمان از آن داشته باشند؛ دقيقا مانند يك ماشين حساب كه جمع كردن يك يا 50 رقم برايش تفاوت فاحشي ندارد. اين جا يك نمونه خوب است؛

وقتي كه بخواهيد اطلاعاتي را درباره سياره‌هاي منظومه شمسي به دست بياوريد، در گوگل بهترين كار اين است كه هر بار نام يكي از سياره‌ها مانند زمين را تايپ كنيد. اما در ولفرام شما مي‌توانيد نام چند سياره را در يك درخواست واحد بنويسيد و اطلاعات آنها را به دست آوريد؛

به اين صورت كه هم اطلاعات مربوط به هر سياره را به دست خواهيد آورد و هم اينكه اطلاعات مقايسه‌اي ميان اين سياره‌ها را. به اين معجون مي‌توانيد ستاره‌ها، قمرها و چيزهاي ديگر هم اضافه كنيد.



مقايسه

كاربران گوگل تقريباً به نتايج جالبي حين استفاده از اين سايت دست پيدا كرده‌اند. شما تقريبا مي‌دانيد از گوگل چه چيزهايي را نمي‌شود پرسيد. مثلا مي‌دانيد كه نمي‌توانيد از گوگل بخواهيد كه نرخ ماليات را در 5شهر مختلف براي شما مقايسه كند.

اما وقتي كه با ولفرام كار مي‌كنيد حتي همين سؤال را مي‌توانيد از آن بپرسيد. در گوگل شما مي‌توانيد خودتان نرخ ماليات را در شهرهاي مختلف بگيريد و خودتان آنها را با هم مقايسه كنيد.

اما پايگاه‌ داده‌پرداز و محاسبه‌گر ولفرام نه تنها اين كار را براي شما انجام مي‌دهد كه در كنار آن نمودارها، جدول‌ها و محاسبات مقايسه‌اي تاريخي هم به شما مي‌دهد.



بومي سازي

گوگل در اين بخش قابليت‌هاي زيادي دارد اما اساس كار گوگل اين‌گونه است كه اطلاعاتي كه ارائه مي‌كند در سايت‌هاي مختلفي قرار دارد و گوگل نمي‌تواند اين سايت‌ها را مجبور كند كه در موقعيت خاصي اطلاعات خود را تغيير دهند و بومي كنند.

اما ولفرام آلفا براي ارائه اطلاعات به پايگاه‌هاي داده خود اتكا مي‌كند و به همين خاطر بومي‌سازي آن بهتر كار مي‌كند. به همين خاطر اگر كسي درآمد سرانه را در نيويورك در اين سايت تايپ كند، سايت مي‌تواند به او ميزان مقايسه‌اي در هر منطقه خاصي از جهان را ارائه دهد.



دقت ومحاسبه

اينكه ولفرام آلفا به پايگاه‌هاي داده‌اي خود وابسته است عامل مهمي در افزايش كارايي اين سايت است. اين كارايي وقتي بيشتر مي‌شود كه بدانيم اين پايگاه‌هاي داده‌اي قابل محاسبه است و مي‌تواند درخواست‌هاي كاربران را محاسبه كند. گوگل در اين باره هرگز همانند ولفرام آلفا نيست.

به همين خاطر داده‌هايي كه ولفرام آلفا مي‌دهد بنا به ماهيت قابل محاسبه بودن آنها، بسيار دقيق هستند. اينكه پايگاه‌هاي داده‌اي ولفرام آلفا محاسبه‌گر است يك نكته مهم است اما براي كاربران دانستن اينكه اين پايگاه محاسبه‌گر تا چه حد مي‌تواند محاسبه كند بسيار مهم است؛

به اين صورت كه كاربر نبايد انتظار هر نوع محاسبه‌اي را از اين سايت داشته باشد. شايد ولفرام آلفا نتواند فرمول معروف شتاب آسانسور را محاسبه كند. اما افراد بسيار كمي هم هستند كه از يك سايت مي‌توانند انتظار چنين محاسباتي را داشته باشند.

اما بسياري از مردم مي‌خواهند بدانند در روز چقدر كالري مصرف مي‌كنند؟ نحوه پرداخت قسط‌هاي وامشان چگونه بايد باشد تا شامل پرداخت ديركرد نشود؟

مسافت ميان دو شهر مشخص چقدر است؟ گوگل توانسته با استفاده از برنامه‌هاي ساده‌اي به بخش‌هايي از سؤالات پاسخ دهد اما ولفرام آلفا در اين موارد تقريبا معركه است.