[GolBarg]

اختلالات خواب

در تاپیک قبل با سه اختلال شایعه خواب یعنی خُرخُر ، آپنه خواب و خواب ناكافی آشنا شدید . اینك در ادامه ، دیگر اختلالات خواب عنوان می شود.


ناركولپسی ( Narcolepsy)


علت ناركولپسی ( تمایل مقاومت ناپذیر به خوابیدن عمیق كوتاه مدت ) یا بیماری مزمن خواب ناشناخته است. ویژگی این بیماری ، خواب آلودگی شدید و بیش از حد روزانه بعد از خواب شبانه كافی است و این افراد معمولاً در زمانها و مكانهای نامناسب به خواب می روند.
حملات خواب روزانه ممكن است بدون آگاهی قبلی اتفاق بیفتد تا جایی كه گاهی مقاومت در برابراین حملات خواب بی فایده است و ممكن است این حملات مكرراً در طول روز اتفاق بیفتد.



اتفاقات دیگری در بیماران مبتلا به این بیماری ممكن است رخ دهد از جمله:


كاتاپلكسی:كه عبارت است از حملات ناگهانی شلی و ضعف عضلات كه ممكن است به صورت زمین خوردن بیمار یا عدم توانایی واضح صحبت كردن رخ دهد. حملات كاتاپلكسی ممكن است با واكنشهای احساسی ناگهانی از جمله خشم و ترس و ... شروع شود و از چند لحظه تا چند دقیقه طول بكشد. بیمار به رغم صرع، در طول این حملات هشیار است.

فلج خواب:عبارت است از عدم توانایی صحبت كردن یا حركت نمودن هنگام آرمیدن در بستر یا هنگام بیدار شدن كه ممكن است از چند ثانیه تا چند دقیقه طول بكشد.

توهمات خواب:عبارت است از تجربیات رؤیا مانند واضح و اغلب هراس انگیز كه هنگام چرت زدن یا هنگام شروع به خواب رخ می دهد.

شایع ترین علامت ناركولپسی ، خواب آلودگی بیش از حد روزانه و حملات چرت زدن است كه ممكن است همراه علایم فوق باشد یا نباشد. تشخیص این بیماری با گرفتن تاریخچه و انجام پلی سومنوگرام میسر است كه در آن تغییرات خاص نوار مغز در حین خواب كه مؤید تغییرات ریتم خواب می باشد مشخص می گردد. هر چند درمان قطعی این بیماری ممكن نیست ولی بعد از تشخیص صحیح، پزشك شما می تواند با برنامه ی درمانی كه برای بیمار ترتیب می دهد علائم و مشكلات خواب و بیداری وی را تا حد قابل توجهی كاهش دهد و در ارتقاء كیفیت زندگی او مؤثر باشد.


بیماری پای بیقرار(Restless Legs Syndrome)

بیماری پای بیقرار نوعی اختلال خواب است كه در آن ، فرد مبتلا دچار احساس ناخوشایند در پاها می شود و آن را به صورت احساس گزگز، مورمور، سوزش، درد و كشش توصیف می كند. این احساس ناخوشایند معمولاً در نرمه ساق پا اتفاق می افتد ولی می تواند در هر جای اندام تحتانی از مچ پا گرفته تا ران احساس شود.

این احساس معمولاً وقتی رخ می دهد كه بیمار دراز می كشد، یا برای مدت طولانی می نشیند. فردی كه دچار این حالت می شود به ناچار پای خود را حركت می دهد. حركت پاها، راه رفتن ، مالش یا ماساژ پاها و یا خم كردن زانوها به طور موقت تا حدی علایم را كاهش می دهد و عدم تحرك و استراحت ، سبب تشدید علائم بیماری می شود. این بیماران معمولاً در به خواب رفتن دچار مشكل هستند و معمولاً بهترین خواب را در انتهای شب و ساعات صبح تجربه می كنند. چون این افراد خواب كافی را تجربه نكرده اند ممكن است در طول روز خواب آلود باشند.

گاهی بیماری پای بیقرار به همراه حركات متناوب اندامها حین خواب(Periodic Limp Movements in sleep ) دیده می شود. این بیماران به صورت بی اختیار حركات ناگهانی به اندامهای خود در حین خواب می دهند. این حركات به طور معمول هر 10 تا 60 ثانیه رخ می دهد . بعضی افراد صدها بار در طی شب اندام های خود را حركت می دهند. این حركات نه تنها باعث اختلال خواب این افراد می شود بلكه سبب اختلال خواب اطرافیان آنها نیز می گردد.


هر چند علل این بیماری شناخته شده نیست ولی نقش عوامل زیر ثابت شده است:


· در بعضی خانواده ها به صورت ارثی این حالت بیشتر دیده می شود.
· در حاملگی بخصوص در ماههای آخر بیشتر دیده می شود . معمولاً بعد از زایمان مشكل بیمار بر طرف می شود.
· كم خونی و پایین بودن سطح آهن خون.
· بیماریهای مزمن مثل نارسایی كلیوی، دیابت، آرتریت روماتویید ( التهاب مفاصل ) و نوروپاتی های محیطی ( بیماری های مربوط به سیستم عصبی ) .
· مصرف قهوه و تركیبات حاوی كافئین.
· افراد مسن و سالمند بیشتر به این بیماری مستعدند.


تشخیص این بیماری بر اساس شرح حال، معاینات و پاراكلینیك است كه توسط پزشك داده می شود و بر اساس عوامل مؤثر، درمان آن صورت می گیرد.

منبع:تبیان