[behnam5555]

آشنائی با مخدرات و.....

متادون


متادون متعلق به گروهی از مواد به نام شبه افیون‌هاست. شبه افیون‌ها موادی با ساختار شیمیائی و عملكردی شبیه به مورفین هستند ( طبیعی و صناعی )، یكی از زیر گروههای شبه افیون‌ها خانواده مواد افیونی است كه شامل داروهای تسكین دهنده درد عصبی مركزی طبقه بندی می‌شوند بدین صورت كه كاركرد آنها به عنوان كاهش فعالیت این سیستم است. الكل،‌كانابیس، بنز و دیازپین‌ها ( شامل دیازپام، لورازپام و...) موارد دیگری از داروهای مضعف هستند. متادون به صورت صناعی ساخته می‌شود و به عنوان جانشینی برای درمان افراد و ابسته به هروئین و سایر شبه افیون‌ها به كار می‌رود. طول مدت اثر آن بسیار طولانی تر از هروئین است به طوری كه مدت اثر یك دوز واحد آن تقریباً 24 ساعت است درحالیكه درمورد هروئین ممكن است فقط 2 ساعت باشد. در یك برنامة درمانی معمولاً متادون به صورت محلولی در آب میوه تجویز می‌گردد.

به طور كلی دو نوع برنامة درمانی با متادون وجود دارد:
1- درمان نگهدارنده یا طولانی مدت كه ممكن است ماهها یا سالها به طول انجامد. هدف در این برنامه كاهش آسیب‌های ناشی از مصرف مواد و بهبود كیفیت زندگی است.
2- برنامة سم زدائی در روش پرهیز مدار ( كوتاه مدت) كه تقریباً 14- 5 روز طول می‌كشد. هدف از این برنامه كاهش رنج‌های ناشی از قطع مواد افیونی مانند هروئین است.
بسیاری از مردم براین باورند كه مصرف كنندگان مواد افیونی بهتر است كه مصرف این مواد را به طور كلی قطع كنند. اگر چه این انتخاب برای بعضی از مصرف كنندگان این مواد مناسب به نظر می‌رسد،‌اما برای بعضی از آنها احتمال بازگشت زیاد است.
البته، تحقیقات نشان داده اند كه برنامة نگهدارنده بامتادون می‌تواند جنبه‌های مختلف بهداشتی زندگی فرد معتاد به هروئین را به دلایل زیر ارتقاء بخشد:
1- هروئین با مواد دیگر مخلوط می‌شود و ناخالصی آن زیاد است.
2- متادون به صورت خوراكی تجویز می‌شود و خطرات ناشی از تزریق هروئین را ندارد.
این امر موجب كاهش خطرات ناشی از استفادة‌ مشترك از وسایل آلوده در تزریق می‌گردد و درنتیجه احتمال عفونت‌های منتقل شونده از راه خون همچون هپاتیتb، هپاتیتc (كه موجب مشكلات طولانی مدت برای كبد می‌شوند) و hiv كاهش می‌یابد.
3- افرادی كه تحت درمان نگهدارنده بامتادون هستند معمولاً به شیوة زندگی متعادل و باثباتی دست می‌یابند كه شامل بهبود وضعیت تغذیه و خواب می‌شود.
4- فردكمتر تحت استرس قرار می‌گیرد به این علت كه نگران چگونگی تامین هروئین برای استفادة مكرر در طول شبانه روز نیست.
5- متادون به مدت طولانی دربدن باقی می‌ماند بنابراین روزانه یك بار مصرف می‌شود.
6- میزان جرم جهت تامین هزینة خرید هروئین كاهش می‌یابد.
7- موجب كاهش ارتباط معتادان باسیستم قاچاق و عرضه كنندگان مواد می‌شود.
8- متادون نسبت به مواد غیر قانونی ارزان تر است.
9- دربعضی شرایط می‌توان متادون را قطع نمود (درصورت تشخیص تیم درمانی ).

درصورت‌ مصرف‌ متادون دربرنامة نگهدارنده بایدبه موارد زیرتوجه نمود:
1- توجه ‌شود كه مراجعان برنامة نگهدارنده با متادون مشاورة تخصصی دریافت كنند.
2- متادون همانند هروئین قوی است و درصورت مصرف غلط خطرناك است.
3- مادامیكه فرد تحت درمان بامتادون است درواقع به صورت جسمی وابسته به شبه افیون‌هاست.
4- فرد بامصرف یك دوز متادون تجربة نشئگی را ندارد.
5- فرد باید متعهد شود كه روزانه (‌حتی درتعطیلات )‌برای دریافت متادون مراجعه كند.

عوارض :
بعضی افراد در برنامة نگهدارنده با متادون علائم ناخواسته ای را در طول درمان تجربه خواهد كرد. ممكن است كه علت آن دوزمتادون تجریز شده باشد به صورتی كه بسیار كم یا بسیار زیاد باشد كه بخصوص درشروع درمان ایجاد می‌شود. بعضی از این علائم ناشی از عوارض خود متادون است.
هنگامی كه مقدار تجویز شده بسیار كم باشد علائم شبیه به آنفلوانزا است وشامل موارد زیراست:
1- آبریزش بینی، عطسه
2- سیخ شدن موها
3- دردهای شكمی‌
4- دردپشت ومفاصل
5- احساس ضعف جسمی
6- افزایش درجة حرارت بدن و احساس سرما
7- از دست دادن اشتها
8- تعریق
9- لرزش
10- تحریك پذیری و پرخاشگری
11- اسپاسم ماهیچه ای وپرش عضلانی
12- اختلال درخواب
13- تهوع و استفراغ
14- ولع برای مواد
15- خمیازه
16- اسهال
فردی كه مصرف متادون را یكباره قطع كند ممكن است بسیاری از علائم ذكر شده را تجربه نماید. علائم ترك ( بازگیری) معمولاً یك تا سه روز بعد از آخرین مصرف شروع می‌شود و در حدود روزششم به حداكثر می‌رسد اما مدت طولانی تری به طولانی می‌انجامد.

علائم ناشی از مصرف متادون به مقدار زیاد عبارتند از:
1- خواب آلودگی و چرت زدن 6- ضعیف شدن نبض و كاهش فشار خون
2- تهوع واستفراغ 7- طپش قلب
3- تنفس سطحی 8- سرگیجه
4- مردمك نوك سنجاقی 9- اختلال در عملكرد جنسی
5- كاهش دمای بدن 10- گردش خون ضعیف
بعضی افراد ممكن است عوارض را تجربه كنند كه ارتباطی با دوز مصرفی متادون ندارد:
1- تعریق (فردبایدحداقل دولیتر آب در روز بنوشدتا دچاركمبود آب بدن نشود)
2- یبوست
3- درد ماهیچه‌ها ومفاصل
4- كاهش میل جنسی ‌
5- جوش‌های پوستی و خارش
6- تسكین
7- احتباس مایع
8- كاهش اشتها، تهوع و استفراغ
9- دردشكمی
10- پوسیدگی دندان
11- بی نظمی‌درقاعدگی
این عوارض مدت كوتاهی پس ازمصرف متادون فروكش می‌كند.
درافرادی كه كاركرد كبدی آنها ضعیف است ( به طور مثال عفونت هپاتیتb، ‌هپاتیت‌ها ونیز استفادة طولانی مدت از الكل ) مقدار متادون تجویز شده نیاز به نظارت دقیقی دارد.
افرادی كه به مواد افیونی و ابستگی ندارند در صورت مصرف متادون علائمی‌را تجربه خواهند كرد كه شبیه به علائم ناشی از مصرف مقدار زیاد متادون است (قبلاً ذكر شده است ) .