[زکریا فتاحی]

کازابلانکا - Casablanca

سال تولید : ۱۹۴۲
کشور تولیدکننده : آمریکا
محصول : برادران وارنر
کارگردان : مایکل کورتیز.
فیلمنامه‌نویس : جولیوس اپستاین، فیلیپ اپستاین و هوارد کوچ، برمبنای نمایش‌نامه همه به کافه ریک می‌روند نوشته مورای برنت و جون آلیسن.
فیلمبردار : آرتور ادسن.
آهنگساز(موسیقی متن) : ماکس استاینر.
هنرپیشگان : هامفری بوگارت، اینگرید برگمن، پل هنرید، کلود رینز، کنراد فایت، سیدنی گرین‌استریت، دولی ویلسن، پتر لوره و س. س. ساکال.
نوع فیلم : سیاه و سفید، ۱۰۲ دقیقه.


کازابلانکا، جنگ جهانی دوم. آمریکائی ماجراجوئی به‌نام "ریچارد بلین"، معروف به "ریک" (بوگارت)، که بار یک عشق نافرجام را بر دوش دارد، دور از جبهه‌های جنگ کافه‌ای را اداره می‌کند. با ورود محبوبه قدیمی، "ایلسا" (برگمن)، همراه با شوهرش، "ویکتور لاسلو" (هنرید) که از رهبران نهضت مقاومت است، خاطرات برای "ریک" زنده می‌شوند. اما "ایلسا" به کازابلانکا آمده تا با "ویکتور" خود را به کشورهای آزاد برسانند و به مبارزه با نزای‌ها بپردازند. حالا، کازابلانکا زیر نظر حکومت ویشی (حکومت دست‌نشانده آلمانی‌ها) اداره می‌شود و نازی‌ها بر همه امور نظارت دارند. بنابراین ترک کازابلانکا به آسانی و بدون کمک "ریک" امکان‌پذیر نیست. با این همه، "ریک" ابتدا می‌خواهد دلیل جفای محبوبه را، در چند سال پیش، بفهمد....
٭ فیلم از همان سال نمایش محبوبیت بسیاری پیدا کرد و به‌زودی به‌عنوان اثری نمونه‌ای شناخته شد: رمانتیک‌ترین فیلمتاریخ سینما؟ بهرترین فیلمی که در سیستم استودیوئی هالیوود تولید شده است؟ یا بیش‌تر یک شمایل تا اثری هنری؟ بازی بی‌بدیل بوگارت به فاصله سه سال از "رت باتلر" کلارک گیبل در بربادرفته (ویکتور فلمینگ) یکی از محبوب‌ترین و احساساتی‌ترین چهره‌های تاریخ سینما را به دست داد. ترانه "در طی گذشت زمان" به‌عنوان سرودی بین‌المللی تلقی شد. بعضی از گفت‌وگوهای "ریک" و "ایلسا" را تماشاگرانی از گروه‌های سنی متفاوت در حد گفت‌وگوهای نمایش‌نامه‌های شکسپیر زمزمه کردند،... و کازابلانکا به‌عنوان شهر عشاق محکوم به جدائی، دیگر فقط نامی بر نقشه جغرافیا نبود. ظاهراً همه مهره‌ها (به‌طور اتفاقی؟) برای این فیلم سر جای خودشان نشستند. بعید است که کاری هالیوودی بار دیگر در تمام زمینه‌ها این گونه برنده بشود.