گاهشمار نياکان ایران زمين
روزهای هفته ایرانی
کيوان شيد
مهر شيد
مه شيد
بهرام شيد
تير شيد
اورمزد شيد
ناهيد شيد
·کيوان شيد ( شنبه ) :
نخستين روز هفته به نام کيوان شيد نامگذاری شده است که تشکيل شده است از کيوان + شيد . کيوان
بعد از مشتری بزرگترین سياره شمرده ميشود . که 700 برابر زمين است . آنرا زحل نيز ناميده اند. شيد
نيز به چم ( معنی ) نور و روشنایی است . از این رو روز نخست ایرانی حکایت از سياره روشن و نورانی
را دارد .
· مهر شيد ( یکشنبه ) :
روز دوم از هفته مهر شيد است که مهر آن به چم ( معنی ) دوستی و مهربانی است . در پهلوی ميترا
است . مهر برگرفته شده از آئين هفت هزار ساله ميترایی است . مهر همچنين ایزد عهد و پيمان است و
در اوستا آمده است که هيچ چيز بر ایزد مهر پوشيده نخواهد بود . نامگذاری این روز به مهرشيد حکایت از
تعهدی است که بين مردمان باید برقرار باشد زیرا در ایران باستان پيمان شکنی و دروغ بزرگترین گناهان به
حساب می آمده است . شيد نيز به چم ( معنی ) روشنایی و نور می باشد .
· مه شيد ( دوشنبه ):
مه بر گرفته شده از ماه است که این نيز از آیين ميترایی کهن ایرانی آمده است . خورشيد و ماه از تندیس
های آئين ميترایی بوده است که نشان از قدرت و پویایی جهان آفرینش داشته است . سومين روز هفته
در ایران باستان به نام این نماد خداوند نامگذاری شد و آنرا مه شيد به چم ( معنی ) ماه روشن و نورانی
نام گذاشتند .
· بهرام شيد ( سه شنبه ):
بهرام برگفته شده از ورهرام زبان پهلوی باستان است و از یکسو نام ستاره مریخ است . بهرام ایزد پيروزی
در ایران باستان شمرده می شده است و اندیشه نياکان ما بر این بوده است که خداوند یکتا ( اهورامزدا )
نيروی هایش را برای اجرا در بين افراد بشر بين ایزدان ( فرشتگان ) خود تقسيم نموده است تا آنان آنر را
برای مردمان پياده کنند . از این رو بهرام ایزد پيروزی ناميده شده بوده است و چهارمين روز هفته به نام روز
پيروزی روشنایی بر تاریکی و غلبه انسان بر بدی ها و اهریمن نامگذاری شده است .
· تير شيد ( چهارشنبه ):
تير برگرفته شده از تيشتر پهلوی است . نياکان ما تير را ایزدان و نگهبان باران نامگذاری نموده اند و اینگونه
می پنداشته اند که اهورامزدا برای یاری رسانی به کشاورزان و جلوگيری از خشکسالی و باروری زمين و
سبز و سالم و پاکيزه ماندن جهان به ایزد باران فرمان ميداده است که به یاری مردمان برسد . در کل این
روز به نام روز روشنایی باران و خواست پروردگار برای حفظ طبيعت نامگذاری شده است .
· اورمزد شيد ( پنجشنبه ) :
اورمزد نام دیگری از دهها نام اهورامزدا است که همه حاکی از قدرت و توانایی پروردگار است . این نام از
واژه های پهلوی ارمزد - هرمزد - اورمزد - هورمزد - اهورامزدا - مزدا گرفته شده است . از این رو پنجمين
روز هفته به نام روز روشنایی خداوند نامگذاری شده است . از این رو این واژه هنوز به گونه ای دیگر در
شبهای جمعه برقرار است و هنوز تصور مردمان ما بر این است که شبهای جمعه روز ارتباط با خداوند وفوت شدگان است .
· ناهيد شيد ( آدینه ) :
ناهيد همان آنهيته یا آناهيتا است که ایزد آب قرار گرفته است . در اوستا آناهيتا به صورت دوشيزه ای
بسيار زیبا - قدی بلند و اندامی تراشيده نام نهاده شده است و نام دیگر ستاره ونوس نيز آناهيتا یا ناهيد
است . در کل روز جمعه روز روشنایی آب و مظهر بخشندگی و عنایت پروردگار نامگذاری شده است .