دڵۆپ دڵۆپی خه‌ونه‌کانم
دڵۆپ دڵۆپی خه‌ونه‌کانم
له‌ودیو ئاوه‌ڵایی دا
پڕ به باڵای ئه‌و چاوه‌یه‌ی
نێوان به‌سه‌رهاتی په‌نجه‌ره و حه‌بسێتیم
تا خووڕافاتی ته‌فسیره نامۆکانی مه‌رگ ده‌لوورێنن
ئه‌وه نازه ده‌مار گرژه‌کانی خه‌یالن
هه‌ره‌شه‌ی تاوان ده‌هۆننه‌وه
تاوانێک له باوه‌ڕ
له ساوایه‌تی هزرێکی بیژوو
نه فره‌ت...
ئه‌ی ئه‌و به‌سه‌رهاته‌ی
شه‌پۆل شه‌پۆل
ئاوه‌ژووی باوه‌ڕه‌کانم ده‌بوویه‌وه
ئه‌وه منم حه‌یرانی هه‌ڵاتن ده‌ڵێمه‌وه
به‌ده‌م ڕیتمی ئه‌سپێک
که ئێستای وێرغه‌تیم
به‌ره‌و ئایهتهکانی شێعرێک
لغاو ده‌کا
پڕ به بۆشایی ئه‌و حه‌جمه‌ی پاوانه و
پڕ به خه‌ستی ئه‌و خولیایه‌ی سه‌رشێته
ده‌بمه کڕنۆش بۆ ساته بزره‌کانی هه‌ڵوه‌دایی
خه‌ونه‌کان له کابووسێکی زکماک
باوه‌شی له‌به‌رچوونیان
قه‌واره‌یه‌که به باڵای
نه‌هامه‌تی دڵۆپه جوانه‌مه‌رگه‌کانی باران
ده‌نگی بێ حه‌جمینی خه‌وی نێو شێعرێکه
ڕاده‌چه‌نێ!!!
ئه‌وکات سپێده
له ئه‌ژنۆی شه‌ودا
تک تک
ده‌تکاوه :
من ئه‌و باوه‌ڕه‌ی له تۆدا دوورییه
تۆ
ئه‌و دوورییه‌ی له مندا باوه‌ڕه و
ئه‌و وشه‌یه‌ی له قامووس دا
له لاپه‌ره‌ی "کاف"
تا ئه‌و دیوی کۆچ ده‌خۆ ده‌گرێ
بستێک له نیگام
تا خه‌نده‌ی گه‌ڕانه‌وه‌ت
قه‌واره‌یه‌ک له هه‌ناسه
تا چێژی ژیانه‌وه
ئه‌وه‌یه زامی باڵای خه‌ونه‌کانم
هه‌میشه یی ترین ئازاری
مه‌ودای ئه‌و دیو
ئاوه‌ڵایی و ......................حه‌بسیم
[تۆمار ده‌کا]
پڕبه قورسایی خه‌ونێک
وێرغه‌ی ئه‌سپێک له مندا
ڕیتم ده‌گرێ...
ڕیتمی وێرغه‌یه‌ک
پڕبه قورسایی خه‌ونێک...
فه رهــــــاد بابــــۆڵی
فه رهه نگوک:
قه‌مچی – قامچی = تازیانه
نسکۆ – سه‌رسم = سکندری
خێسه = چشم آغیل
پزیسک = شراره
پاچ = کوڵینگی یه‌ک ده‌م
کوڵینگ = کوڵینگی دوو ده‌م
قه‌ڵپن:نوعی گیاه هرز
قامکی شایه‌تمانی:انگشت اشاره
گابه‌رد:سنگ بزرگ،خرسنگ
ره‌وه‌ز:سنگ های چین برچین در کوه په‌یژه: نردبان
تاقم: گروه - دسته
هزرڤان – بیرمه‌ند: دانشمند
گره‌و: شرط
داب و نه‌ریت: سنت و رسم پت = ضربه‌ی کم جان
کۆلکه‌دار = کنده‌ی درخت
کوشتاری به‌کۆمه‌ڵ = کشتار جمعی
راشکاو = صراحت، آشکار
ئه‌نتیکه = آنتیک، عتیقه
ره‌گه‌ز = نژاد
ئه‌ستێرۆک = سیاره
لایه‌ن = ۥبعد
پێکهاته = ساختار
راوێژ = لحن له‌پ = کف دست
وڕێنه = هذیان
مۆڵه‌ق – مۆله‌ق = چشم برآمده‌ی بی حرکت
ئۆقره = آرامش
سه‌ربزێو – بزۆز = سرکش – ناآرام
لێڕه‌وار = جنگل
ماگما = مواد مذاب درون هسته زمین
چپه = پچ پچ
گژه = تحریک شدن برای جنگ
ته‌نگه‌ژه = تنگنا
هه‌راو = گسترده
خه‌ره‌ند = پرتگاه
هه‌رمان = جاودانگی
کڵاوڕۆژنه = روزنه‌ی بام
ئاسته‌نگ = سختی و دشواری
په‌یڤ = گفتار – سخن
شه‌ق ژن – شه‌ق ژه‌ن = تیپازن
پاپۆڕ = کشتی
گرێبه‌ست = قرارداد
گڵان – گلان – سه‌رانگرێ = سکندری خوردن
پێک = پیاله‌ی شراب
په‌مه‌یی = رنگ صورتی
مۆته = کابوس
گولللله = همان گلوله است که نویسنده فرمش را عوض کرده است گه‌ڤه‌ز = خون‌آلود – سرخ‌فام
بلاڤ‌دکت = پخش می‌کرد
شڤان = چوپان
که‌ڤ = کبک
ژده‌م = موقع
ره‌بات = نام منطقه‌ای از کردستان
ب‌له‌یزا = گۆڤه‌ند = هه‌ڵپه‌ڕکێ = رقص کردی
سیتاڤک = په‌شقه‌ل = تیرێژی رۆژێ = پرتو نور
ب‌هوری = تێپه‌ڕی =گذشت
هه‌یڤ = ماه
خه‌یدی = خشمگین
خولیا = آرزو
زێراب = مجرای فاضلاب
چرکه = ثانیه
مژاوی و نادیار = مه‌آلود و نامریی
گێژاو = گرداب
پاساو = توجیه
کڵیشه = تن بی‌جان
بواردن = اهمال
ته‌وژم = فشار
چه‌واشه = آشفته
ره‌هه‌ند = نقب
هێور هێور = آرام آرام
کاژه‌ڵاک = جمجمه
وه‌رژوودان = ماساژ دادن
شینباو = سفید کبود فام
بارستایی = حجم
خوناڤ = شبنم
ب‌هنا = بوی یه‌خترمه = اسب یدک
ته‌وه‌زه‌ل = تنبل
شه‌ک = بره‌ی دو بهار دیده
سه‌پان = کارگر کشاورزی که یک پنجم بهره می‌گیرد
قۆرت = چاله
لالۆیچ = پر یک کف دست
چێنک = سبزه و چمنی که اطرافش خشک باشد
کوێت = اسب سرخ مایل به سیاهی، کهر
هێڵی ئاسۆیی = خط افقی
قووچه‌ک = مخروطی کوچک
سێ ره‌هه‌ند = سه بعدی
تراویلکه = سراب
پارگین = جوی اطراف خانه
سوورخون = اسب سرخ روشن با لکه‌های سفید
قرمژنی = غرنبه، صدای مهیب
که‌ڤه‌ر = کمر کوه
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
ویرایش توسط behnam5555 : 07-14-2011 در ساعت 07:23 AM
|