03-09-2012
|
 |
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی   |
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
(شانۆنامه)كۆڕی قوربانی كردنی سێنێمار ( 2 )
(شانۆنامه)كۆڕی قوربانی كردنی سێنێمار ( 2 )
نووسینی : بارام به‌یزایی
وه‌رگێڕانی له فارسیه‌وه : سه‌لاح محه‌مه‌دی
نوعمان :بڵێ سێنێمار،له چی بیر ئه‌كه‌ی ـ
كه شه‌رمه‌زاری شای ئێرانم كه‌یت؟
زه‌مان دێ‌و ده‌چێ‌و سه‌ره‌تای به‌هاره،
چاو هه‌ڵێنی زستانی ئێرانه‌و میوانه‌كان لێره‌ن،
بڵێ ـ بڵێ،من هه‌زاران گوێم!
یه‌كی :ئه‌وه‌ی وتی ئێمه‌ش بیستمان،
من به سواری وشتر لۆقه‌م ده‌هات!
یهكێتر :من وشترم له‌نگ ئه‌داو شه‌پۆلی زه‌ریام ئه‌پێكا!
ئه‌وی‌تر :من وه‌رگێڕی بووم‌و ئه‌مووت‌و ئه‌مبیست!
یهكێتر :به‌ڵێ ئه‌وه‌ی وتی ئێمه‌ش بیستمان.
كێ هه‌بوو له چۆڵگه ئه‌م ده‌نگه‌ی پێ نه‌گه‌یشتبێت؟
سێنێمار :وتم‌پی خشت پێژم ده‌وێ هه‌زارهه‌زار،و قاڵب ڕێژو چیها ته‌نوور
كه خشته‌كان سوور كه‌نه‌وه!
و گه‌زكه‌ران‌و ترێشته‌كاران‌و مشاركێشه‌كان،
و ئه‌وانه‌ی كه چێوه‌كان كڵاف ئه‌كه‌ن،
و به بزمارو ته‌ناف،چێوبه‌س‌و په‌ینجه ساز ئه‌كه‌ن،
و نوێڵ‌و به‌رازه‌و ئامرازی به‌رز كردنه‌وه!
نوعمان :ئۆی ـ ئه‌م هه‌مووه؟
سێنێمار :وتم سه‌رێن‌و ماڵه‌و بێڵ ـ هه‌زار هه‌زارـ
و ناوه‌و فه‌رخوون‌و ته‌راز!
چه‌نا سه‌رێن‌كه‌رو ناوه‌به‌رو ته‌خته‌تاش!
و ئه‌وه‌ی نه‌خشه‌ڕێژو جوانكار!
نوعمان :بڵێ زێڕم هه‌موو به‌بایه.نا سێنێمار؟
سێنێمار :نه‌خشه ئه‌مه‌یه
/چۆك دائه‌دات‌و له سه‌ر عه‌رز ده‌یكێشێت/
له شه‌ش لای خوه‌رنه‌ق شه‌ش درگاو ده‌روازه روباری شه‌ش دیمه‌ن،
یه‌ك رووباری زه‌ریاو گه‌میه‌كان،
یه‌ك رووباری چۆڵگه‌و كاروانه‌كان،
یه‌ك رووباری لوره‌ی ره‌شه‌بای نێو دارستانی كونار،
یه‌ك رووباری بۆڵی دارخورماكان،
یه‌ك رووباری بازاڕو ئاوایه‌كان،
و یه‌ك رووباری رمبازێنی ئه‌سپه بێ له‌غاوه‌كانی لمستان.
نوعمان :به‌مجۆره ـ تۆ بیابان له ده‌سمان ده‌ردێنی. راست ناڵێم سێنێمار؟
بیابانێ كه دڵمان لایه‌تی!
سێنێمار :ناشێ هاوكات بیابانیشت بێ‌و خوه‌رنه‌قیش!
به‌ڵێ،خوه‌رنه‌ق نه‌مانی بیابانه!
گه‌وره شوێنێكی رۆچن‌رۆچن‌و ده‌ورگیراو به چه‌نا باگرو سێبه‌رگرو بانیجه به گومبه‌زو شانشین‌و هه‌یوانی چه‌ند درگا،
خوه‌رنه‌قێ به به‌رزی چل پیاوی له سه‌رشانی یه‌ك!
نوعمان :به هه‌ڵه‌دا چوی سێنێمار،ئه‌مه خه‌ونه یان به‌راستی ده‌یئافرێنی؟
سێنێمار :چل داری كونارم به‌رێ هه‌ركام چل گه‌ز،
تا چل كۆڵه‌كه‌ی لێ سازكه‌م بۆ خوه‌رنه‌ق!
نوعمان :تۆ له من نه‌گونجاوت ئه‌وێ!
سێنێمار :ئه‌گه‌ر كوناره‌كان هه‌زار ساڵه‌ن
تۆ چلم له‌وان به‌رێ تا كۆڵه‌كه‌ی میچی تۆ بن!
نوعمان :تۆ ده‌می گه‌وره‌پیاوانی عه‌ره‌ب له من ده‌كه‌یته‌وه! وتت چل؟
سێنێمار :چلیتر بۆ چه‌قاندنی ژێرتاق!
و چلیتر بۆ چه‌قاندن له عه‌رز!
و چلیتر بۆ چه‌قاندن له جه‌مسه‌ره‌كان!
و چلیتر بۆ كه‌مه‌ره‌و پیلكان!
و چلیتر بۆ رستێ خوه‌رنه‌قی له سه‌ر سازكه‌ین!
نوعمان :ئۆهۆی،چ خه‌ونێكت بۆ زێڕه‌كانی نوعمان دیوه!
سێنێمار :به‌ڵێ مشاركێشی ئهوێو مشاره‌كان!
تا ته‌ور نه‌وه‌شێنی داری كونار ناچه‌مێته‌وه،
و تا نه‌یتلێننه‌وه‌و به ته‌ناف راینه‌كێشن به پێی خۆی نایێت!
نوعمان :تۆ دارستانی كوناری من ده‌گۆزیته‌وه!
سێنێمار :و ده‌یگۆڕم نوعمان وه‌كا خوه‌رنه‌قێ!
ئافراندن كاری ئهوێو چاك به‌لادان،
ناكرێ ده‌س له شتێ نه‌ده‌یت‌و شتێ ساز بێت! خشت یانی قوڕ
قولێ نییه ته‌ڕ نه‌بێت!
و ده‌سێ خاوێن نامێنێ!
و تا چنگ له قوڕ نه‌خه‌یت
خوه‌رنه‌قێ ساز ناكه‌یت!
نوعمان :و ئه‌م خشتپێژانه داخۆ زێڕی منیان ناوێ؟
سێنێمار :ئه‌مه تۆیت خوه‌رنه‌قت ئه‌وێ نه‌ك من!
من له ماڵی خۆ بووم،نوقمی خه‌ونی خۆ!
تۆ بانگهێشتی منت كرد،بۆ ئافراندنی خه‌ونێ كه بووت!
ئه‌وی‌تر :من كه ده‌مبیست به خۆمم ده‌ووت هه‌ڵه ده‌كات!
ئه‌م نوعمانه پیاوخاسه،به‌ڵام نه‌ك روباری زێڕ!
نوعمان :زێڕ بۆ رازانه‌وه‌ی كۆڵه‌كه‌كانه‌و پێشكه‌شی به میوان!
سێنێمار :شتێ دیكه‌ت هه‌یه؟
نوعمان :نه‌ك فره‌تر له هیچ!
سێنێمار :من له‌م هیچه تۆزێ هه‌ڵئه‌گرم تا فره‌یێ تێركه‌م!
یه‌كێ :ئه‌م‌گشته بێ‌چاوو ڕوییه له‌گه‌ڵ نوعمان؟
هه‌ركه‌س بیستی وتی ئه‌و به سواری وشترێ حۆل ده‌ڕوات!
ئه‌وی‌تر :له‌غاو چڕاو بڵێ!
ئه‌مه نه دابی رۆمان بو نه ئێران،
كه هه‌ر دوو قسه به پێچه‌وه ده‌كه‌ن.
ئه‌م له رو وتنه نه‌ریتی خۆی بوو، تایبه‌تی خۆی‌و به‌س!
نوعمان :به‌راستی هیچم نیه سێنێمار ـ نه‌تبیست؟
نه ده‌سه‌ڵات ـ وه‌كا شاكان ناچاریان كه‌م
نه به‌ڵێنی سه‌یرو سه‌مه‌ر ـ وه‌كا پێغه‌مبه‌رانی كه‌نعانی ـ كه فریویان ده‌م!
كه‌وایه ئه‌وه‌ی وتم بیخه گوێت،هیچ!
و باش ئه‌زانی كاتێ هه‌رهیچم هه‌یه،
واته هیچم نیه!
سێنێمار :به‌ڵام من هه‌مه. خوه‌رنه‌قێ پچوكتر بۆ هه‌ركامیان!
نوعمان :راست ناكه‌یت سێنێمار!
سێنێمار :جگه راست وتن چاره‌م چیه؟
نوعمان :/توڕه/ تانه له من؟
ئه‌وی‌تر :لای خۆم وتم ئه‌مه توڕه‌یی ئه‌وه‌یه كه تریقاوه‌ته‌وه!
یهكێتر :قه‌ت باده‌وان دڕیاو و ده‌گ شكاو له بادا بوی كه ئه‌قڵ له مه‌له‌وان ئه‌ڕفێنێت؟
تۆمه‌ز سێنێمار له گه‌میێكی سه‌رشێت نیشتبوو،كه بۆ خۆی،بنه‌كه‌یشی به ته‌ور ده‌شكاند!
سێنێمار :ئاده‌ی ئێوه بێن،كه هه‌نوكه چاوتان له خوه‌رنه‌قێ بڕیوه،كه بیستوتانه،نوعمان خه‌ونی سازكردنی دیوه.
بێن ئه‌مه خشتی كاڵ. بڕوانن،له سه‌ری نه‌خشه‌ی خانوو ده‌كێشم
ئه‌وه‌ی به كارێ خه‌ریكه،له‌وه بۆ خۆ خانویێ سازكات. هه‌ركه‌س دارێكی كونار ببڕێت بۆ خوه‌رنه‌ق، پاداشتی،لق‌و پۆكه‌ی بۆ خۆی،بۆ میچی ماڵه‌كه‌ی!
نوعمان :/به بۆڵه/تۆ لق‌وپۆی كوناری من ده‌به‌خشی!
سێنێمار :بێ كۆڵه‌كه خوه‌رنه‌ق ئه‌ڕوخێت!
نوعمان :ئای له‌و داوه‌ی تێی كه‌وتم!
سێنێمار :تۆ ویستت خۆت له‌گه‌ڵ رۆم‌و ئێران هاوشان كه‌یت،
له‌گه‌ڵ دونیایێ كه پێت وابو سه‌رتره ـ
كه‌وایه سه‌ره‌تا خۆت میناكه نوعمان!
دڵت گه‌وره‌كه‌و بیركه،
ژێرتاقێ كه ده‌یئافرێنی كۆڵه‌كه‌یێ چه‌قێنه!
كۆڵه‌كه‌ی بنه‌ڕه‌تی ئه‌وانه‌ن كه ده‌یچه‌قێنن!
نوعمان :ئه‌م چاو سور‌یه‌م له بیربێت وا منی له به‌رچاو نییه!
سێنێمار :ئه‌وه‌ی سه‌د خشتی پێژا بۆ خوه‌رنه‌ق،
ده بۆ ماڵی ببات‌و ده بۆ هه‌ماره‌كه‌ی.
نوعمان :/به بۆڵه/تو خشته‌كانی من ده‌به‌خشی!
سێنێمار :ئه‌وانه‌ی له كاری چێو یان قوڕن بۆ خۆه‌رنه‌ق،
خورماو شیری بزن،له‌گه‌ڵ نانی به‌ڕو،و ده رۆژ جارێ وشترێ برژاو به‌شیانه.
نوعمان :/به بۆڵه/تۆ خورمای من،
شیری بزنی من،نانی به‌ڕوی من،
تۆ گۆشتی وشتری من ده‌به‌خشی سێنێمار!
سێنێمار :تۆ بیبه‌خشه نوعمان ـ با گیان به قوربانت كه‌ن!
یه‌كێ :مینا خشتپێژێ هاتمه‌كه‌وان!
یهكێتر :ئه‌ز مینا مشاركێش!
یه‌كێ :وتم ئه‌مه چیه ئێمه ده‌یكه‌ین،ماندوی وشتر له‌وه‌ڕاندان!
یهكێتر :ماندو له باده‌دان!
ئه‌ز چوارچێوی چێویم دروست ده‌كرد!
یه‌كێ :من له كوره خشتم سور ئه‌كرده‌وه!
ئه‌وی‌تر :من خشتپێژه‌كانم ئاو ده‌گه‌ڕاندو چێشتم ئه‌دان.
یه‌كێ :من شیری بزنم خواردو نانی به‌رِو!
یهكێتر :خورما هه‌موو رۆژ،و جارجارێ وشتری برژاو!
یه‌كێ :من كه‌مه‌ره‌م بۆ كۆڵه‌كه‌كان داده‌مه‌رزاندو پیلكان بۆ چوونه سه‌ربان!
یهكێتر :من له چێوبه‌سه‌كان سه‌ركه‌وتم تا گومبه‌زی خوه‌رنه‌ق بێنمه سه‌ر!
نوعمان :ئه‌م خوه‌رنه‌ق ئافراندنه زیاتر له‌وه‌ی بیرم ئه‌كرده‌وه بردی.
عه‌ره‌بم نه‌دیبوو هێنده خۆشخۆر له خواردنی ماڵی مفت!
داخۆ هێنده برسی بوون‌و نه‌مده‌زانی؟
بۆ ده‌س له كیسه كه‌م،كه تا ده‌یكه‌م ده‌سێ نیه ده‌س نه‌هێنێ!
نا ـ نا ـ نه‌هه‌رچه‌ن زیاتر بده‌م كه‌رانه‌یه!
نا ـ تۆ ماڵم به فیڕۆ ئه‌به‌ی سێنێمار،
داخۆ پێویسته تێریان كه‌یت؟
سێنێمار :قه‌ت برسیو دیوه چالاك؟
كه باری قورس هه‌ڵگرێ‌و ماندو نه‌ناس بێت؟
نا نوعمان ـ هه‌گه له نانی بدزی له كارت ئه‌دزێ!
ئاده‌ی ـ ئێوه حه‌وت‌كه‌س كه له نه‌خشه تێده‌گه‌ن‌و نووسراوه ده‌خوێننه‌وه،مینا مانگی خۆر،له ده‌ورم بن
تا بڵێم هه‌ریه‌ك سه‌ردانی كام كار بكات!
نوعمان :تۆ به‌هۆی به‌خشینی ماڵی‌من خۆت خوشناو ئه‌كه‌یت،
من خه‌م ده‌خۆم‌و تۆ ده‌م به كه‌نینی!
سێنێمار :من پێده‌كه‌نم بۆ ئه‌وه‌ی دیوار به‌رز ده‌بێته‌وه‌و ئه‌ستونه‌كان له سه‌رپێن،
و درگاكان مینا ئه‌وه‌ی كه ده‌مویست.
كه میچی حه‌وت‌گومبه‌ز،شین ئه‌نوێنێ له‌ده‌ر
و په‌لكه‌زێڕینه‌یه له ناوه‌وه!
هه‌گه تۆ له‌مه خه‌مباری ـ ته‌حتیل،
خوه‌رنه‌ق له بیركه ـ و من خۆم رێگای رۆم ده‌زانم!
نوعمان :نا،ناوبانگی ئه‌م خوه‌رنه‌قی هێشتا نه‌سازراوه
دوورتر له دووریشی بڕیوه!
و ئه‌وه‌ی به هۆشیاری ده‌یبینم،خه‌ونمی زڕاندووه.
هه‌نوكه رۆحی من، خۆی موحتاجی ئه‌م شوێنه‌یه.
ها له كوێ نووسه‌رم؟ نامه‌یێ بنوسێ بۆ زه‌نگ‌و حه‌به‌ش،
كارخواز بخوازێت هه‌ره‌زۆر،
گیان له سه‌ر ده‌س،و چاك به لا دراو!
به‌ڵام هێشتا باسی پاداشمان نه‌كردووه!
به مه‌یله رۆمیه‌كه‌ی خۆت بخوازه‌و من چه‌قه ناكه‌م،
چیت ده‌وێ پاداشتی ئه‌م خزمه‌ته‌ی ده‌یكه‌ی؟
سێنێمار :من به مه‌یلی ئێرانیم
چی بڵێم كه بانگهێشتی شای عه‌ره‌بم؟
پاداشتم هه‌ر ئه‌وه‌ی كه ئه‌مه به دڵی تۆ بێ!
نوعمان :من تاقی مه‌كه‌رۆ و مه‌مخه پێكه‌نین سێنێمار!
بێ پاداش‌و مز؟ بڕوا ناكه‌م!
ته‌نانه‌ت خواكانی حیره‌ش بێ مز خوایه‌تی ناكه‌ن،
هه‌میشه ئه‌و هه‌موو دوعاو قوربانی‌و سه‌ده‌قه ـ
به‌م هه‌مو‌یشه كه‌س نه‌یدی ته‌نانه‌ت خوه‌رنه‌قێ سازكه‌ن!
تۆ چلۆن بێ مز هه‌وڵه‌دای خوه‌رنه‌قی؟
سێنێمار :بڕوانه لمستان سوڵتان،له بێ به‌ری ده‌ترسم.
نوعمان :نا. خۆ مه‌نوێنه سێنێمار!
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
|
جای تبلیغات شما اینجا خالیست با ما تماس بگیرید
|
|