03-09-2012
|
 |
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی   |
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
(شانۆنامه)كۆڕی قوربانی كردنی سێنێمار ( 4)
(شانۆنامه)كۆڕی قوربانی كردنی سێنێمار ( 4)
نووسینی : بارام به‌یزایی
وه‌رگێڕانی له فارسیه‌وه : سه‌لاح محه‌مه‌دی
من كچم له تۆ نه‌ویست!
و باشترین ئه‌سپ،و مێگه‌ڵی بزن،و باشترین وشترت!
من ئه‌م ئافراندنه‌م بۆ ئاوایی كردو ئه‌مه‌م به‌س!
نوعمان :ئه‌مه چ هۆره‌یێ نه‌حسه‌و له كام زاره؟
تۆی ئێرانی بێژو،
تۆی رۆمی نانه‌جیب،
پاداشتی سوڵتانی حیره‌و نه‌گه‌ره‌كه وا دنیا ته‌مایه‌رین؟
سێنێمار :پاداشتێ جگه ره‌نج به من نه‌دراوه،
وه‌ڵڵا من له‌و پاداشته‌ی به‌ڵێنیم ئه‌ده‌ی ده‌ترسم!
تا ئێره به‌س! عومری له ده‌سچوم له‌تۆ ناوێ،و ئه‌و ئاواتانه‌ی به‌فیڕۆ چوو!
وتم ده‌گه‌ڕمه‌وه نوعمان ـ ئه‌گه‌ر ناته‌وێ،
من ئه‌م هونه‌ره بۆ شوێنێتر ده‌به‌م.
نوعمان :بشكێت لاقی ئه‌سپێ له من دورت خاته‌وه!
به ده‌ستی خۆم قوڕگی ئه‌بڕم
وشترێ له‌نێو كۆپاری حه‌شارت بدا!
بڕۆیت؟ ـ و له من بپرسن كوا خوه‌رنه‌قێ وا ناوبانگی هۆشی له دنیا بڕیوه؟
له كوێیه خوه‌رنه‌قێ وا ئێرانو رۆم له‌ودا تێكه‌ڵ بوونه؟
لۆمه‌م بكا باوكم ـ ئه‌مرۆلقه‌یس ـ له قه‌بره‌وه،
وه‌ها ئافرێنه‌رێ بلیمه‌تت بۆ رێز نه‌گرت؟
و من خاك به سه‌رخۆدا كه‌م كه سێنێمار له‌من ره‌نجا؟
سێنێمار :ئیتر نابیسم نوعمان ـ ئیتر نابیسم!
تۆ سبه‌ی ئه‌مه نیت كه نوكه هه‌یت!
ئه‌سپه‌كه‌م بده‌نه‌وه،
هه‌ر ئه‌و ره‌شه نه‌وێسه وا پێی‌هاتم!
گه‌ر ویستیشتان ئه‌سپه‌كه‌م به خۆم بفرۆشنه‌وه،
یان هه‌ر ئه‌سپێ كوێروشه‌ل نه‌بێ!
نوعمان :لێیده‌ن ـ خێرا! و لاقی ئه‌سپی بشكێنن!
/سێ پیاو ده‌ڕژن به سه‌ریاو ئه‌و كه هاوار ده‌كات دایده‌پۆشن/
نوعمان :پای ببه‌ستن،تا ده‌توانن توندتر!
به‌ڵام نه ئه‌وجۆره‌ی له قه‌ڵا سه‌ر نه‌كه‌وێ!
یان ـ خوا نه‌كه‌رده ـ له په‌ینجه كه‌وێته خوار! ـ به‌ستتان؟
ئێستا ده‌توانی له قه‌ڵاو چێوبه‌س سه‌ركه‌وی سێنێمار،
به‌ڵام ناتوانی له سه‌ر وشتر یان ئه‌سپ دانیشی!
واته چاره‌ت نیه. تێده‌گه‌یت؟
ئه‌مه بۆ ئه‌وه بوو بزانی سێ‌ودو ناكه‌م له شكاندنی جووت پێت
ئه‌گه‌ر هه‌نگاوێ بۆ هه‌ڵاتن هه‌ڵگری!
سێنێمار :ئاخ كه ئه‌م رزگاری‌خواستنه بووه پێبه‌ندم!
به‌كێ بڵێم كه له حیره،به پاداشتی هونه‌ر،خه‌ڵكان پێبه‌س ده‌كه‌ن؟
یه‌كێ :گۆرانی به‌نناكان،له سه‌ر زاری كاروانیه‌كان بوو،
كه رێگه‌یان ده‌بڕی،مه‌نزڵ‌به مه‌نزڵ!
یهكێتر :گۆرانی به‌نناكان،رۆخ‌تا رۆخ،سرودی مه‌له‌وانان بوو،
وا فه‌راتیان ده‌پێوا،شاربه شار!
ئه‌وی‌تر :/ده‌خوێنێ/ ئه‌وه‌ی لم له سارایه،
/ئه‌و جووته هاوده‌نگی ده‌كه‌ن‌و ده‌خوێنن/
ئه‌وه‌ی به سواری«با»یه،
بڵێ پی با بلورێنێ
خوه‌رنه‌ق وا له سه‌رپایه،
تۆفان ناگا به‌و باڵایه!
سێنێمار :وه‌ڵڵا تۆ ئازارم ئه‌ده‌ی!
نه ده‌هێڵی بڕوم،نه ئیزن ئه‌ده‌ی خوه‌رنه‌ق ته‌واو كه‌م،
نه به بریارێ خۆش،دڵم خۆش‌ئه‌كه‌ی!
دێته‌وه بیرم ئه‌و شه‌وه‌ی په‌رده‌نشینانت،
به نهێنی هێنا بۆ سه‌یری خوه‌رنه‌ق ـ له رۆشنایی مه‌شخه‌ڵان ـ
و من خه‌ریكی ئیشی خۆم بوم.
تو كه ساتێ له‌وه پێش ده‌تگرماند،
ئێستا له خۆبایی،هاشه‌ت ده‌كردو لاژه‌ت ده‌هات.
منیش ـ هه‌روا كه هه‌م ـ خۆم حه‌شار ئه‌داو
شه‌رمه‌ساری كه‌م‌و كوڕیه‌كانی بووم،
كه بۆ چركه‌یێك چاوم پێی كه‌وت ـ ئاخ،
ئه‌م نیگا دڵڕفێنه،بۆ دیتنی خوه‌رنه‌ق هاتبوو
یان بۆ دیتنی من؟
ئه‌م له چاوی پیس به‌دور ـ سه‌رتۆپی جووانی ـ
ئه‌شیا سه‌د خوه‌رنه‌ق ببنه قوربانی،و ئه‌و هاتبوو،
و منی بۆ دیتنی خۆی ده‌برد،
ماقی خوه‌رنه‌ق ببو،یان خوه‌رنه‌ق ماقی ئه‌و؟
تۆ هێنات به منی بنوێنی‌و دڵم خوێن‌كه‌ی
تا ئه‌ژنۆم بشكێ‌و دیسان گه‌ڕانه‌وه له بیركه‌م
یان ڕه‌نگه خۆی هاتبوو،به‌پێی خۆ
په‌یجۆری ئه‌م نامۆیه
كه نێوی به نێویه‌وه ئاوێته بوو ـ
ئه‌ی ئه‌و نیگا كه سوتاندمی به هه‌ڵكه‌وت بوو؟
بیللا تۆ ئازارم ئه‌ده‌ی!
بۆ هه‌موو شه‌وێ خوه‌رنه‌ق بماڵم،ته‌مایه‌ری هاتنی بۆ سه‌یری خوه‌رنه‌ق؟
بۆچ داخیی لمه‌كان من وه‌بیر داخی دڵم ده‌خاته‌وه؟
بۆچ هیلالی ئاسمان،بكه‌مه خه‌نجه‌رێ چه‌قیاوی جه‌رگم؟
بۆچ هه‌وری دوقاش،به گیان‌و له‌شی خۆم زانیوه؟
ته‌ڵڵا تۆ خه‌ونی منت وه‌یشوم كردووه!
هه‌ستێره‌كان فره‌تر له‌وه‌ن بیانژمێرم،
و زیخه‌كان زیاتر له‌وه گه‌ردانه‌ی لێسازكه‌م‌و بیڕه‌نگێنم بۆ گه‌رده‌نی.
گه‌ر ده‌كرا ئه‌و سیحره له دیوار بنه‌خشێنی ـ نا!
بۆچ چاوه‌كانی له دیوار بنه‌خشێنم،
وا دیمه‌نی پاشای ئێرانه!
تا دڵی بگرێ‌و ـ
ئه‌و له تۆ بخوازێت،و له منی بڕفێنێ؟
ووتم نا ـ خه‌و بیرم‌چێ!
خوه‌رنه‌ق به هه‌وڵی چه‌ناچه‌ن سه‌رده‌خه‌م،
یان ئه‌و ئه‌ده‌یته پاداشتم،یان رزگار ده‌كه‌ی بڕۆم!
نوعمان :من خراپه‌م كردو ئاخ ـ خراپ كه ناوی ئه‌وم برد!
ئه‌م فارسه رۆم‌نشینه‌ی شێواوی ئه‌وین،وڕینه ده‌كات.
هیچ نه‌بووه ئه‌و سه‌رتۆپی جوانیه،به هاوسه‌ری خۆ ده‌زانێ،
و فیز ئه‌كا پاداشتی هه‌وڵیه‌تی بۆ ئه‌م نوێكاری‌یه!
هه‌رچه‌ن هێشتا نازانم هاوسه‌رینی ئه‌م دو ڕه‌گه‌ی كه‌م،
یا پێشكه‌ش به شای ئێران،كه له‌وه‌دا خێرم فره‌تره!
/هه‌راو هوریا، ده‌نگی شادمانی یان ئاگادار كردن كه له قوڕگه‌وه دێت. سێ پیاو،پارچه‌ی ره‌ش به سه‌رو چاویانا ده‌گرن. به‌رۆكیان بریقه‌ی دێت،و هه‌روا خه‌نجه‌ره‌كانیان كه له‌به‌ر پشتێنیانه. هه‌ر سێ،قۆڵ‌‌به‌قۆڵ،دیوارێكیان ساز كردووه كه كچی نوعمان له پشتی حه‌شار دراوه ـ/
یه‌كێ :ئێمه خوڵامه خه‌سیاوه‌كانین، رازیارو پارێزه‌ری كچی نوعمان،
كه هه‌رچه‌ن گچكه‌یه،گه‌وره‌كان له داوی زۆڵفی گرفتارن،
و بۆ تۆ چه‌ن پرسیارمان هه‌یه له لایه‌ن ئه‌و!
سێنێمار :منه‌تبارم،و له منه‌وه بۆ ئه‌و سه‌رتۆپی جوانیه سڵاو!
یهكێتر :ده‌پرسن به‌ڵا لێتان دوور مامۆستا،ئه‌م هه‌ستێرانه چه‌ندن؟
و ژماره‌ی ئه‌م زیخانه؟
سێنێمار :باوكم له ئامۆژگاری مازه‌كانی ده‌گێڕایه‌وه!
ئه‌م زیخانه هه‌مووی سیفره‌كانی ئه‌و ژوماره‌ن
كه نه ژماردنی ئه‌توانی،و نه خوێندنه‌وه‌ی!
خوایش بزانێ،من قه‌ت نێوی تۆم له سه‌ر پانتای زیخه‌ڵان نه‌نووسی،
نه‌كا«با»ی به‌دفه‌ڕ بیسڕێت!
ئه‌ستێره‌كانیش پارێزه‌رانی مانگی پێچه‌پۆشن،كه خۆزگا ئاوڕێك له ئێمه بداته‌وه!
ئه‌وی‌تر :ده‌پرسن به‌ڵا لێتان دوور مامۆستا،نێوی ئێوه مانای چییه؟
ئه‌مه‌یش ده‌پرسن لۆ خه‌ونێ!
سێنێمار :باوكم له كتێبی نێوه‌كانی ده‌گێڕایه‌وه سیمورغی هه‌تاو!
باوكم چیرۆكێكی ده‌زانی له سیمورغێ،
كه دنیای خسته ژێر فڕه‌ی باڵی تا لوتكه‌یێك بدۆزێته‌وه هه‌ره‌به‌رز،
تا له‌وه‌یش به‌رزتر بفڕێت!
كچ :/بێتاقه‌ت/ده‌ڵێن ئاخ ـ خه‌ونی منتان گێڕایه‌وه،و دڵم له‌رزی!
سێنێمار :به ئاهه‌نگی ئه‌م ده‌نگه‌یش،دڵی من!
یه‌كێ :/به‌و جووته/ئێمه ئه‌م وت و وێژه‌مان نه‌بیست!
یهكێتر :ده‌پرسن چه‌نێ زێڕو زیو پاداشتی ئێوه‌یه له‌م هونه‌ره كه هه‌تانه؟
سێنێمار :وه‌ڵڵا زێڕم نه‌دی چاكتر له هه‌ڵكشانی خۆر و داكشانه‌كه‌ی،
كاتێ دڵم لای ئه‌وه‌یه وا لێی دوورم!
زێڕ؟ ـ نا! به زێڕ چیم ده‌ست ده‌كه‌وێ؟
لاویه‌تی؟ ئه‌وین؟ یان ناوی چاكه؟
من پاداشتم روانین له خوه‌رنه‌قه،
كه تا دوێ خه‌ونێ بوو ـ
و ئه‌مڕۆ له ئه‌وین پڕه،ئه‌گه‌ر دیسان قه‌ده‌م له سه‌ری نێی.
خانویێكه ـ مینا ئاواته‌كانی من ـ
هه‌رسات به ره‌نگێكه له هه‌تاودا،
و تیرێ له‌م په‌لكه‌زێڕینه جه‌رگمی پێكاوه،
كه پێم ده‌ڵێ سه‌رتر له ره‌شی چاوه‌كانی تۆ ره‌نگێ نیه!
ئه‌وی‌تر :ده‌پرسن،به‌ڵا لێتان دوور مامۆستا، ئه‌مه سارای«با»یه،
چ ده‌ڵێن له«با»ی واده؟
سێنێمار :من له‌وانه نیم ـ نا!
ئه‌گه‌ر له خاكی رۆم پێ بنێیت یان ئێران،پێ له‌سه‌ر چاوی من ده‌نێن!
و ئه‌گه‌ر گیرۆده‌ی خێڵی خۆتانن،جگه له ئێوه دنیا فه‌رامۆشم!
یه‌كێ :پرسیارێتریش ـ
یهكێتر :ئه‌گه‌ر نه‌ڕه‌نجن!
ئه‌وی‌تر :ده‌پرسن ئێوه‌و من له دو ئایینی جیاوازین!
ئاكاری تۆ له‌گه‌ڵ بوتانی ئێمه چۆنه؟
سێنێمار :بۆ من له دنیا تاقه بوتێ فره‌تر نه‌وێت،
و باش بزانن كه تێكڕا ده‌یپه‌ره‌ستم!
نوعمان :چ بێجایێ بو ئه‌مه ـ ئاخ كچم
بۆچ ناوی ئه‌وم برد تا دڵی به‌رێ؟
هه‌نووكه غیره‌تی عه‌ره‌بی له خوێنم ده‌كوڵێ،
خۆزگا هه‌ر به منداڵی زینده به‌چاڵم كرد بوو!
وه‌ها روخسارمانگێ له په‌ری جووانتر،
كه گه‌ر نه‌ریتی كۆنی عه‌ره‌ب ده‌ما،
ده‌شیا خۆم بمهێنایێ!
/هه‌راو هوریا، ده‌نگ گه‌لێ كه له قوڕگه‌وه دێت. سێ پیاوه‌كه بونه‌تۆ به‌وه‌ی وا بوون ـ /
یه‌كێ :په‌شیوانی له به‌خشین؟
یهكێتر :دواجاریش ره‌نگه په‌شیوانی له په‌شیوانی!
ئه‌وی‌تر :من بیانوهێنانم بیستووه له بێ ئه‌مه‌گی رۆژگار
بیانوگه‌لێ خۆ خڵه‌تێنه‌ر یان پێچه‌وانه!
نوعمان :تۆ نه‌تزانی سێنێمار ده‌ردی من،تۆ نه‌تزانی!
هه‌گه تۆ نه‌زانی ـ یان نه‌تهه‌وێ بزانی
لای كێ ئه‌م نهێنی دڵه‌م ببه‌م؟
دوژمنانم یه‌ك له دوای یه‌ك ته‌یار به سونگی تانه‌و ته‌شه‌ر ـ
خوازبێنانی كچیشم. تۆ نه‌تزانی!
سێنێمار :من زانیم،هه‌رچه‌ن نه‌مویست.
نوعمان :نا،تۆ نه‌تئه‌دی سێنێمار،ئه‌و هه‌راو زه‌نایه به‌گوێمدا ده‌یانقیڕاند!
سێنێمار :من ئه‌مدی هه‌رچه‌ن نه‌مده‌ڕوانی،
من ئه‌مبیست هه‌رچه‌ن گوێم له ئێوه نه‌بوو.
نوعمان :ئه‌وانه به‌ننا عه‌ره‌به‌كان بوون،
كه قه‌ت شتێكیان درووست نه‌كرد،جگه خه‌ون‌و خه‌یاڵ.
/سێ پیاوه‌كه تا ئێستا تێشویان له ناوه ده‌كوتی هاوكات شتێك به سه‌ر خۆدا ده‌ده‌ن و هه‌لئه‌ستن/
یه‌كێ :نوعمان ئێمه‌ی رۆ خسته‌و سێ‌نێ‌ماری هه‌ڵكشانه!
داخۆ مێعمارێ له حیره نه‌بوو،
كه یه‌كێ ـ وه‌ها نه‌حله‌ت كراوێ ـ له‌و په‌ڕی دنیا بێنێ؟
یهكێتر :تۆ غه‌یرت رێز گرت‌و عه‌ره‌بت به سووك زانی!
ئه‌وی‌تر :تۆ رۆمیێكت هه‌ڵبژارد كه خوێنی ئێران له ده‌ماری ده‌گه‌ڕێ،
یانی عه‌ره‌ب هیچنین!
نوعمان :ئه‌وه چ ده‌ڵێن،من مێعمارێكم هه‌ڵبژارد كارزان،
ئه‌وم هه‌ڵنه‌بژارد به‌هۆی ئێرانی یان رۆمی بوونی!
یه‌كێ :چیكرد سێنێمار كه عه‌ره‌ب نه‌یكرد؟
خشت له‌سه‌ر خشت نان هه‌موو ده‌زانن!
یهكێتر :شووره‌یی ناكه‌ی بڵێن عه‌ره‌ب هه‌موو رامان،
له ئافراندنی وه‌ها هاڤێ؟
ئه‌وی‌تر :شووره‌یی ناكه‌ی خوه‌رنه‌ق بێگانه‌یێ ئافراندی نه‌ك ره‌عیه‌تی تۆ؟
یه‌كێ :شووره‌یی ناكه‌ی باشترین وشترت، باشترین ئه‌سپت،
و حه‌فتا بزنی هه‌ڵبژارده‌ی مێگه‌ڵی بزنه‌كانت،به غه‌ریبه پێشكه‌ش كه‌یت؟
یهكێتر :له‌مانه به‌ده‌رـ ئاخ _ كچه‌كه‌ت وا سه‌رتۆپی جووانی عه‌ره‌به؟
ئه‌وی‌تر :قه‌ت سوڵتانێ وه‌ها كه‌سانی خۆی سووك نه‌كرد،
و غه‌ریبه‌یێكی نه‌كرده گه‌وره‌یان!
نوعمان :وڵامم دانه‌وه سێنێمار،پاشه كشێم پێكردن!
نه له به‌ر تۆ،بۆ ئه‌وه‌ی راستیان نه‌ئه‌ووت،
و هونه‌رێ كه نه‌یانبو به گران ده‌یانفرۆشت
به‌ڵێ له‌وه تۆپزێكیان درووست ده‌كردو منیان ده‌كوتا!
یه‌كێ :هیچ تاقیت كردینه‌وه؟ كه‌ی بیستت له ئێمه وتبێتمان خوه‌رنه‌ق ناتوانین؟
یهكێتر :بۆچ شای ئێران وه‌ك ره‌عیه‌تی خۆی چاوت لێنه‌كا،
كاتێ تۆ وه‌ك ره‌عیه‌تی خۆت چاو له ئێمه ده‌كه‌یت،نه وه‌ك هاوخێڵی خۆت!
ئه‌وی‌تر :هه‌موو ده‌زانن شای ئێران ـ كه تۆ ماقی گه‌وره‌یی ئه‌وی ـ
له تۆ كۆشكێكی نه‌ویسته.
ئه‌مه تۆیت كه ویستت به كۆشكێ شای ئێران ماق كه‌یت!
نوعمان :به‌ڵێ ـ هه‌ر له ئێستاوه به كۆمه‌ڵ بۆ دیتنی خوه‌رنه‌ق دێن.
كاروانه‌كان بۆ ئێره رێگا ده‌گۆڕن
و كیژانی پێگه‌یشتوو به‌و خوازبێنه سازده‌بن،
كه ئه‌وان بۆ دیتنی خوه‌رنه‌ق به‌ڵێنی بدات!
هه‌ر له ئێستاوه بازارێ له‌م نزیكانه
شیری بزن‌و نانی به‌ڕو بۆ سه‌یركه‌ران ته‌یار ده‌كات.
چادر به كرێ ده‌ده‌ن هه‌ریه‌ك به نرخێ:
گرانه‌كه ـ له موی وشتر،و ئه‌وه‌ی له موی بزنه هه‌رزانه‌كه!
هه‌ر له ئێستاوه شاعێران، به دارو دیواری خوه‌رنه‌ق
به‌ندی پێداهه‌ڵدانی خۆ ده‌ڕازێننه‌وه‌و به‌یتی لێ ساز ده‌كه‌ن.
وه‌ره بڕوانن له‌م نه‌خشانه‌ی سه‌ر دیوار:
ماسی مه‌له ده‌كا له زه‌ریا،
یان ره‌نگه زه‌ریا مه‌له ده‌كا له ماسیدا!
و باڵنده له ئاسمان ده‌فڕێ،وابزا ئاسمان باڵنده‌یه‌و ده‌فڕێ به سه‌رماندا!
وه‌ڵڵا شای ئێران دێت،
نه بۆ دیتنی ره‌عیه‌تی خۆی، كه بۆ دیتنی شایێ شبی خۆی!
یه‌كێ :تۆ به‌رز ده‌فڕی نوعمان،
هێنده تاریف له رۆمیێك؟
نابینی ده‌ستی عه‌ره‌ب له قوڕدایه؟
نوعمان :با ده‌یبینم‌و پیرۆز بێت! ـ تۆیش بیبینه،
خوێڕیه‌كان چالاك بونه‌ته‌وه!
ئه‌وانه‌ی هه‌رده‌یان به‌‌خه‌ون گه‌ز ده‌كرد،
ئێستا له شنه‌ی«با» ورد ده‌بنه‌وه.
باس له ترازو شمشه‌یه
له ئاوێته كردنی چه‌ناجۆر خۆڵ‌و به‌رد بۆ دیوار!
له ئافراندنی كۆشكێ كه هه‌زار ساڵ بمێنێ!
ئایینی شاكانی بابێل‌و ئاشور زیندو بوه‌ته‌وه !
چه‌نا به‌ننا له خێڵه جۆراوجۆره‌كان،
به بوتگه‌لێ له قوڕ،چێو،یان له به‌رد ـ و سوێندی له‌یه‌ك نه‌چو ـ
گیان له‌سه‌ر ده‌س، سه‌رقاڵی ئافراندنن.
له كوێی سێنێمار؟ ـ چه‌نده بۆ زستان ماوه؟
له‌گه‌ڵم مه‌رج ده‌كه‌ی له كاتی دیاری كراو ته‌یاری كه‌یت؟
یه‌كێ :مافی ئێمه بو خوه‌رنه‌ق!
یهكێتر :مافی ئێمه بو باشترین وشترت،باشترین ئه‌سپت،
حه‌فتا بزنی هه‌ڵبژارده‌ی مێگه‌ڵی بزنه‌كانت،
و كچه‌كه‌ت ـ وردیلانه‌كه‌ـ كه سه‌رتۆپی جووانی عه‌ره‌به
نوعمان :به راستی مافی ئێوه بو؟
ئیتر له سه‌ری مه‌ڕۆن خۆتان‌و ئه‌و كونه‌گورگانه‌ی سازی ده‌كه‌ن،شبی ده‌می داچه‌قاو!
چاوێ له خوه‌رنه‌ق بخشێنن،
كێی ئێوه دیوارێ به‌رزتر له باڵای خۆی ئافراندووه؟
كێی ئێوه كه‌پرێكی ئافراندووه كه «با» نه‌یخستبێت؟
كێی ئێوه میچێكی ئافراندووه كه به‌سه‌ر بنه‌ماڵه‌ی‌دا نه‌ڕوخابێت؟
به كه‌پره شوڵیه‌كانتان میوانداری«با» ده‌كه‌ن،
و خانووه‌كانتان،نه‌سازراو رۆخه‌یه!
به‌ڵێ ئێوه عه‌ره‌بن‌و له‌خۆبایی ـ
ئێوه‌و چی به میچ كه ئاسمانتان هه‌یه؟
ئێوه‌و چی به ژوری خه‌و كه باڵنجتان لمستانه؟
به‌ڵێ ئێوه سواری ئه‌سپی غیره‌تی خۆن،وا له زیخ چه‌قاوه!
یه‌كێ،نووكه،هه‌وڵیداوه‌و ئه‌سپی ده‌رپه‌ڕاندووه،
ئه‌تانه‌وێ لاقی بشكێنن.
ئه‌م بیانووه چییه؟
تاوانی ئه‌و نامۆ بوونی ئه‌وه؟
ئه‌وه‌ی كه له خێڵی ئێمه نییه؟
نه‌ك به سواری ئه‌سپی فیزی ئێمه،
كه سواری ئه‌سپی زانستی خۆیه‌تی؟
یه‌كێ :كێ دیویه‌تی سوڵتانی عه‌ره‌ب
به‌هۆی پیاوێ رۆمی ـ كه باشترینیش نییه ـ ده‌سباته یه‌خه‌ی خێڵی خۆی؟
یهكێتر :ئه‌و ده‌زانێ ـ و ئه‌مه هۆی نه‌بوونی ئێمه‌یه!
ئه‌وی‌تر :ئه‌و ده‌زانێ ـ و هه‌ر زانستێ خۆی بۆ خۆی گاڵته به نه‌زانیه!
یه‌كێ :ئه‌و به‌م خوه‌رنه‌قه چه‌پمان بۆ ئه‌كوتێ،ده‌ینوێنێ چیمان نه‌كردووه!
نوعمان :ده‌ردتان ئه‌زانم ـ به‌ڵێ
خشت له‌سه‌ر خشت‌نان هه‌موو ده‌زانن،
ئه‌وه‌ی ئێوه له مێشكتاندا نه‌بوو ئه‌وه‌یه به خشت ده‌یئافرێنن!
ئه‌و نه‌خشه‌ی خوه‌رنه‌قی له مێشكدا بوو،
نه‌خشێ كه تا نه‌یئافراند ئێمه نه‌مانبو!
یه‌كێ :ئه‌ی نوعمان كه له‌گه‌ڵ شای ئێران به فارسی ئه‌دوێی
ئێمه‌ش له كۆڕی گێڕانه‌وه‌ی چیرۆكبێژانی ئێرانیدا بووین!
واتزانی نه‌مانبیستووه نێوی روسته‌م‌و زاڵ‌و ئه‌سفه‌ندیار؟
یهكێتر :گه‌وره‌یی‌و شكۆی ئه‌وان،تۆی خسته مه‌ترسی،
و ئێمه‌و شیاوی ئه‌م كاره نه‌زانی!
یه‌كێ :گه‌وره‌یی ئه‌وانت به گه‌وره‌یی رۆمیه‌كان وڵام دایه‌وه!
یهكێتر :ده‌ستی عه‌ربت بۆ رۆمیه‌كان درێژ كرده‌وه!
ئه‌وی‌تر :عه‌ره‌ب ـ وا كۆڵه‌كه‌ی ره‌شماڵی خۆیه‌تی ـ
چیداوه به گومبه‌زی ئێرانی كه وڵاتی رۆمیش له‌وانه پڕه؟
یهكێتر :ئه‌و باگره كونكونه شه‌تره‌نجی‌یانه!
و ئه‌و دارچراگه‌له‌ی،مه‌نزڵ‌به مه‌نزڵ سازی ئه‌كه‌ن!
یه‌كێ :دڵمان بێنه جێ‌و رازیمان كه!
نوعمان :به بوتانی مه‌زنتر سوێند،ئه‌و نامێنێ‌و ئێوه ده‌مێنن!
ئێوه‌ن كه له سایه‌ی ئه‌م خوه‌رنه‌قه‌ن‌و نه‌ك ئه‌و!
كه وایه لێی گه‌ڕێن زووتر بڕوات!
یه‌كێ :به‌ڵێ ده‌ڕوات،و هانجی ئه‌م خوه‌رنه‌قه بۆ یهكێتر ده‌ئافرێنێ!
یهكێتر :ره‌نگه ته‌نانه‌ت باشتر له‌مه!
ئه‌وی‌تر :ئێمه‌ین لای تۆ ده‌مێنینه‌وه به‌م مل كه‌چیه‌وه!
نوعمان :ها؟ باشتر له‌م خوه‌رنه‌قه‌تان وت؟
یان هانجی ئه‌مه ته‌نانه‌ت؟ ـ بۆ یهكێتر؟
وتتان له‌مه باشتر؟
یه‌كێ :ئه‌وه‌ی ئه‌مه‌ی ئافراند،بۆچ باشتر له‌مه نه‌توانێ؟
ئه‌گه‌ر نوعمانێتر ببێت‌و خه‌زنی زێڕێ!
یهكێتر :ئه‌و كاته‌ی ئه‌م قه‌ڵایه كه به‌رزت ده‌زانی نزم بێت،
و بڵێن،بۆ وێنه،ئه‌مه كه نوعمان كردی،نزمتره
له‌وه‌ی كه سێنێمار به زێڕی پاشای ئێران خوڵقاندی!
نوعمان :چاو كه‌وه نوعمان له‌وه‌ی ده‌تقوچان!
ئه‌وه‌ی كه ئه‌مه‌ی ئافراند بۆچ باشتر له‌مه نه‌توانێ؟
ئه‌مگوت باشترین له دنیادا لێره‌یه!
داخۆ من سه‌رترینم نه‌ویست؟ ـ سێنێمار له كوێیه؟ ـ
ئه‌گه‌ر به‌راستی ده‌س له قوڕ ده‌خه‌ن،
ببنه نۆكه‌ری.
تا ئه‌توانن لێی فێربن!
به‌ڵێ ـ له كاری ورد ببنه‌وه،
له‌و دیوار دروست كردنه،
و ئه‌و نه‌خشانه‌ی كه ده‌ینه‌خشێنێ له دیوار!
من په‌پوله‌كانی ده‌وری ئه‌و شه‌مه ده‌ترسێنم
تا له سێنێمار حاشاكه‌ن و دور كه‌ونه‌وه.
ئه‌گه‌ر به‌راستی خوڵقێنه‌رن
خزمه‌ت كه‌ن و تێهه‌ڵچن له كار
تا ببنه په‌پوله‌ی!
تا ئه‌و رۆژه‌ی،خوه‌رنه‌ق ده‌كه‌ینه گۆڕی،
كارێ نه‌كراو نه‌مابێ ـ و خوه‌رنه‌ق ته‌واو كه‌ن!
فره‌ی لێ فێربن،فراوان!
كاتێ نێوی فه‌وتا
و شای ئێران سه‌رسوڕ له‌م كۆشكه حه‌لاماته،
مێعماری ویست بۆ تاقی‌كردنه‌وه،
دا نه‌مێنن!
/سێ پیاو دوور ده‌كه‌ونه‌وه ـ ده‌ستی سێنێمار به نامه‌وه شل ئه‌بێ/
سێنێمار :رۆژێ رێبوارێ نامه‌یێكی هێنا،
له دایكه‌پیره‌ی چاوه‌ڕێم،
كه ده‌یپرسی له گه‌ڕانه‌وه‌م،
«باوكت نه‌خۆشه‌و ده‌پرسێ له كوێیه ون بووه‌كه‌مان،
و من ده‌یخه‌وێنم،به وڵامی ئه‌مڕۆ یا سبه‌ی!
ده‌ناڵێنێ به فارسی،
و من ئاخی رۆمی ده‌بێژم.
وتم به هانامانه‌وه بی،ئه‌مڕۆ یان سبه‌ی!»
دایكم ده‌پرسێ تۆ كه ئه‌م خوه‌رنه‌قه‌ت ده‌زانی
بۆچ له رۆم نه‌تئافراند؟
بۆچ ئه‌م هونه‌ره‌ت بۆ شوێنێ نه‌برد كه هونه‌ریان بوێ؟
وتم وڵام بۆ،وا خۆم به جێگه‌ی وڵام ده‌چم؟
یه‌كێ :به‌راستی ده‌ڕۆی سێنێمار؟
سێنێمار :پرسیم من كێم؟ كوێ جێگه‌مه؟
ئێران،رۆم،یان چۆڵگه ـ كه دڵم لێره دۆڕاند!
یهكێتر :ئه‌مه‌ت نووسی ـ و هه‌ناردت؟
سێنێمار :نووسیمه سه‌ر«لم»،و«با» بردی.
ئه‌وی‌تر :واته نه‌تنووسی ـ و نه‌تنارد؟
سێنێمار :چی بنووسم دایه ـ وڵامی چی؟
گێژی گه‌رمای هه‌تاو،سووتیاوی لمی داخ،برژاوی ئاگری سه‌بر،
گا ده‌ڵێم ئێرانو رۆم به نیگایێ بفرۆشم ـ
و دیسان ده‌ڵێم داخ ئه‌گه‌ر نه‌یكڕن!
/سێ‌پیاو له «ناوه» خاك‌وخۆڵ به سه‌را ده‌كه‌ن‌و به دار ده‌سێكه‌وه ده‌بنه سواڵكه‌ران و دێنه‌پێش ـ/
یه‌كێ :حه‌قته نه‌مانناسی غه‌ریبه، ئێمه له دورگه‌كانی چۆڵگه‌ین!
یهكێتر :بیستومانه فره‌یێ له ده‌ستت ده‌خۆن سێنێمار،
هه‌ژاران دڵیان له لاته‌و فره‌یێ دۆعات بۆ ده‌كه‌ن.
یه‌كێ :به‌ڵام ئه‌وه‌ی ده‌یسازێنی بۆ هه‌ژارانه؟
نا! ـ لۆ ده‌وڵه‌مه‌ندان!
نه‌ك ته‌نانه‌ت بۆ نوعمان،كه بۆ پاشای گه‌وره‌ی ئێران!
یهكێتر :ته‌نانه‌ت له سێبه‌ره‌كه‌ی جێگه‌ی خه‌ومان ناده‌نێ.
سێنێمار :شای ئێران زستانێ فره‌تر لێره نابێت،و خوه‌رنه‌ق هه‌زار زستان ده‌مێنێ!
نا،ئه‌وه‌ی من دروستی ده‌كه‌م بۆ پاشای ئێران نیه،
شای ئێران بیانوی ئافراندنه
و نوعمان ئامرازی!
ئه‌وی‌تر :/توڕه به دوو گه‌داكه/ قۆڕییاتی چی ده‌ڵێن ـ
قه‌ت كۆشكێ بۆ گه‌دایێ نه‌سازراوه!
كۆشكتان دیوه ساز درابێت بێ پاره؟
گه‌ر پاره بده‌ن ئێوه‌یش خوه‌رنه‌قتان هه‌یه،
ئه‌گینا بۆچ به كاركردن له خوه‌رنه‌ق،پاره ده‌س نه‌خه‌ین؟
یه‌كێ :گه‌دایی خێڵات مه‌زنتره له كاری خوه‌رنه‌ق!
یهكێتر :ئێمه له خۆڵین و خۆڵینه‌ین!
سێنێمار :ره‌نگه خوه‌رنه‌ق به ئێوه به‌رزه‌فڕی فێركات،كه خۆڵ له دنیادا فره‌س!
یه‌كێ :له چاو هه‌ڵێنان تا لێك‌نان
ئاتاج هاتیت‌و رۆیشتی!
واته رزیوه عابای ره‌نگاڵه‌ی بێ نیازی،
كه ئه‌مانه‌ته به باڵای نیاز!
و مه‌زنتر له‌و،زبری ئه‌م كۆنه جله‌ی گه‌دایی!
سێنێمار :كێ دیویه ئه‌م هه‌موو هه‌وڵه
بۆ ده‌س له‌سه‌ر ده‌س نان؟
ئاخ كه لێره هه‌ر ده‌لیلێ ده‌بیستم
بۆ نه‌كردنی كارێكه!
ته‌مبه‌ڵخانه‌تان ئه‌وێ؟ به‌راستی به هه‌ڵه‌دا چوون!
ئه‌گه‌ر ده‌س ده‌ده‌نه كار قسه‌مان ئه‌بێ،ئه‌گینا دایكێشن،گوم بن!
یهكێتر :تۆ سكه‌دڕێ بۆ ده‌وڵه‌مه‌ندان ده‌كه‌ی!
سێنێمار :من كار ئه‌كه‌م‌و شوناسه‌م ئه‌وه‌یه!
ئه‌بێ كارێ بكه‌م تا خه‌سیاو نه‌مێنم!
كاروبارت هه‌یه، بفه‌رمو، ئه‌گینا لاژه‌لاژ مه‌كه!
یه‌كێ :سه‌رسووڕم له‌م قۆڕییاته! له‌م خه‌سیاوه!
یهكێتر :گاڵته‌یه ئه‌م درۆو ده‌له‌سانه! ئه‌م توڕه‌هاته!
ئه‌وی‌تر :ئێمه سه‌رخۆشین به سه‌ربه‌ستیمان!
سێنێمار :نا ـ ئێوه شه‌رم ده‌كه‌ن له‌كار،ته‌مبه‌ڵن!
سه‌ربه‌ست به ده‌مه‌لاسكێ‌و مل‌كزی!
من ئه‌وه‌م كه شاكان ئاتاجی منن،
بۆ كارێ كه ده‌یكه‌م!
یه‌كێ :ئه‌یبیسی؟ فیزی ئه‌و له ئێمه كه‌متر نییه!
ژیرانه ده‌مانگوت میران گه‌دای دڵ ئاسوده‌یی ئێمه‌ن،و هه‌رچه‌ند نه‌دارین، به‌ڵام سه‌ربه‌ستین!
یهكێتر :نه وڵاتێكم هه‌یه كه دوژمنێ داگیری‌كات،
نه خه‌زێنه‌و ژنانی ناسك‌ونۆڵ كه ته‌ماحیان تێكه‌ن،و به‌و بۆنه‌وه كاتێ له خه‌ودام بمكوژن!
ئه‌وی‌تر :/به وجووته/ هه‌ر ئه‌وه‌ی وتم،بڕۆین ـ
خوه‌رنه‌ق بۆ ئێوه كه‌ڵكی چییه،
كه ته‌نیا به سێبه‌ره‌كه‌ی دڵخۆشن؟
بۆ ئێوه جیاوازی چیه له‌كام سێبه‌ردا بنوون،
به راستی كه سێبه‌ری باگری دارخورماكان،له سێبه‌ری خوه‌رنه‌ق خۆشتره،كه رێگه به«با»ده‌گرێ!
/دوور كه‌وتنه‌ته‌وه .نوعمان چرا به‌ده‌س په‌له‌په‌ل دێو ده‌چێ،له گه‌ڕاندایه/
نوعمان :له كوێی سێنێمار؟
دووپشك گه‌ستوتی،كه ده‌بیستم نه‌خۆشی؟
ئه‌م نه‌خشه نه‌بینراوانه چین له دیوار؟
ته‌حا،جوانه! بێوێنه! كه‌ی نه‌خشاندت كه نه‌مدی! ئه‌مانه له كوێ دێنی؟
هه‌ڵه نه‌كه‌م"رودابه"یه له سه‌ر به‌رزایی قه‌ڵا،كه"زاڵ" هه‌ڵده‌كێشێ به ته‌نافی زوڵفی! حه‌ح،مینا كچه‌كه‌م!
ئه‌مانه هه‌ركام گه‌وهه‌رێكن.
داخۆ راسته به پاداشتێ فره‌تر،
سه‌رترێ له‌مه ده‌ئافرێنی؟
سێنێمار :خه‌وم ئه‌دی خه‌وم پێوه ئه‌بینێ،
چاوم گڵۆفی،بڵێی ئه‌وبێ یان خه‌ونی منه؟
/كچ هێدی‌هێدی ده‌بینرێت/
كچ :خه‌وم ئه‌دی خه‌وم پێوه ئه‌بینێ،
رومه‌ت ویستم بیپۆشم،و به ده‌ستمه‌وه سه‌رپۆشێ نه‌بوو! ئه‌وانیتر ببوونه تاپۆ،ره‌شماڵه‌كان كۆ كرابونه‌وه،
وته،كه فه‌رامۆشم‌بوو،بۆخۆی هات.
سێنێمار :پێكه‌وه قسه‌مان كرد له خه‌ودا.
ده‌نگی هه‌ڵێنا،فه‌قه‌ت له خه‌ودا،
به ئاوازێ،كه قه‌ت نه‌یخوێندبوو!
كچ :خۆزگا جووانی بێوێنه نه‌بوایێم!
خۆزگا جووانیمیان نه‌ئه‌دی،
ئه‌و جۆره‌ی كه ده‌یبینن به خه‌یاڵ!
گۆرانیم پێدا ده‌خوێنن،
ئه‌وانه‌ی وا له دڵم نازانن.
منی دیلی ره‌شماڵی خۆم‌و لمستان!
خۆزگا گۆرانی ده‌یبردم،
بۆ سارای بێكوتاییو زه‌ریای گرژاوی!
خۆزگا گیانی ده‌رده‌دارم وێنه‌ی ئه‌بوو،
تا بیبینن چه‌ن به‌ئازاره.
/تاوێ په‌رۆش/ ئاخ چی ده‌ڵێی كچێ،
كه به‌هۆی نه‌ریتێ كۆن،دیلی ئه‌م چۆڵگه‌یت؟
/هێمنتر/له‌م سارایه ئه‌وه‌ی ئه‌یبینم له من كه‌مترن،نامۆیێكی نێو خێڵم ـ
/توند ده‌سی ده‌با بۆ دڵی/
ئێمه چیمان به دنیا به‌خشی؟ هیچ.
رۆژگار تێپه‌ڕی،و ئێمه له‌م لمستانه‌ین.
ئێستا نامۆیێ هاتوه‌و لمستانی جوڵانده،
نامۆیێ سه‌رتر له حاستی خۆی!
ئێمه گۆڕیاوین،
ئێمه ئیتر هه‌رده‌نشین نین!
ئێمه خوه‌رنه‌قمان هه‌یه!
ئه‌مه‌یه ئه‌وه‌ی له ره‌شماڵی خۆمه‌وه ده‌یبینم،
ئاسۆی داپۆشیوه خوه‌رنه‌ق!
تا بچیته سه‌رهاڤی‌و
ئاسۆ،به‌رینتر ببینی،
سارای بێكوتاییو زه‌ریای گرژاوی ـ
كه تێیدا گۆرانیت پێدا هه‌ڵده‌ڵێن.
یه‌كێ :كه وتت خه‌ونێكت دی. ته‌ح!
وا دیاره خه‌ونیش ده‌بینی!
به‌ڵام نه‌تووت چ خه‌ونێ!
یهكێتر :په‌كو،سه‌یره! تۆ كه‌نگێ خه‌وتی كه خه‌ونێكت دیبێ؟
ئه‌وی‌تر :/به سرته/ به كه‌س مه‌ڵێ كچی نوعمان به خه‌و ده‌بینی!
/هه‌رسێ ده‌م به پێكه‌نین ده‌نوون‌و كچ ون بووه/
سێنێمار :چی بنووسم دایه؟
دڵ‌‌و ده‌روونم پڕه له خۆشه‌ویستی ئه‌و!
سوێندم به بوته‌كانی ئه‌م وڵاته ـ كه لایان نامۆم ـ
ئه‌وین كه زۆرده‌مێكه له رۆم‌و ئێران ونه،
لێره خۆی حه‌شار داوه،له نێو نیگای ئه‌و!
چلۆن بێته‌وه پێبه‌سێ!
مانگی داپۆشراو ببینه،به‌و نیگا دزانه،
هه‌زار هه‌ستێره پازگری!
و من به‌م نزیكیه لێی دوورم
ژێر ئاسمانێ نزیك،له هه‌وری ره‌ش پڕ!
داخۆ نه‌خه‌وتبێ‌و له ئاسمان له خۆی ده‌ڕوانێ؟
بڕوانه: كچانی خرسی سروشتی ئاسمان
چوونه‌ته میوانی خرسی گه‌وره.
قرژانگی ئاسمان،ئاو له دۆڵچه ده‌نۆشێ!
زوهره‌ی دانیشتووی سه‌ر حه‌وت‌ته‌خت،تیرهاوێژ خوڵامی به‌ر ده‌ركی!
جوت‌په‌یكه‌ره ئه‌وه، كه دوكوت بووه!
جه‌خت‌و بێفه‌ڕ له شه‌ڕدا،دیمه‌نه ئاسمانیه‌كان له بازنه‌ی گه‌ڕانی خۆ بێتاقه‌ت،
و من هێشتا سێ‌نێ‌مارم!
نوعمان :پێبه‌ند له تۆ ده‌كه‌مه‌وه سێنێمار ئه‌گه‌ر ویستت بڕۆی!
تاكه‌ی بۆ ئه‌و تیرانه‌ی بۆت ده‌هاوێژن قه‌ڵخان بم؟
كه‌وتویته به‌رچاوو ده‌ڵێن ئه‌مه‌یه!
سێنێمار :پێبه‌ند له پێم مه‌كه‌رۆ نوعمان،مه‌گه‌ر رووه‌و ره‌شماڵی ئه‌و!
بهێڵه دایكی پیرم له رۆم،وڵامی خۆی له بێده‌نگی وه‌رگرێت،
یان كه‌ره‌م كه،وشترێ له ده‌رگای ماڵی بنیشێ،
كه سواره‌كه‌ی،به ته‌نیا من نه‌بم!
نوعمان :ها له كوێ عه‌قڵی تۆ؟
من له ئابلۆقه‌ی ره‌عیه‌تی خۆمم!
نه‌تدی ده‌وریان ئه‌دام؟
نا،تو نه‌تبیست سێنێمار،كاتێ شیخانی عه‌ره‌ب
به نهێنی،منیان بۆ چادری خۆیان بانگهێشت كرد،
بۆ كۆڕی شێخان! و ئامۆژگاریان ده‌كرد له‌م خوه‌رنه‌ق ساز كردنه!
به‌ڵێ تاوێ به خۆشی‌و تاوێ هه‌ڕه‌شه!
/سێ‌پیاو له ناوه ئاردێ سپی ده‌كه‌ن به سه‌روچاویاناو له‌وه به‌دوا شێخانن/
یه‌كێ :تۆ تاسه‌ی به‌هه‌شتی شه‌ددادت كردووه نوعمان و باخه سه‌ره‌ونخوونه‌كانی بابێل. داخۆ ئه‌وانه هه‌موو وه‌ك خۆڵ دا نه‌ته‌پین؟ و داته‌پیوتر؟
نوعمان :را نه‌مام له وڵام، نا،
و ئاكامیشیم له پێش چاو بوو!
وتم! به‌ڵێ ـ وتم،باوكه‌كانم ـ شێخان
مرۆڤ ناتوانێ بیر نه‌كات‌و هه‌وڵێ نه‌دات
خوه‌رنه‌ق هه‌وڵی ئێمه‌یه كه هاتوه‌ته دی!
باشتر نیه ئێمه به هه‌وڵه‌كانمان بناسن نه‌ك ته‌مبه‌ڵی؟
یه‌كێ :هه‌وڵ بده له دنیا بیر نه‌كه‌یته‌وه!
ئه‌م كۆنه ماڵه جووت درگایه،
كه له یه‌كیان دین،و له‌و یه‌ك ده‌چین
و ده‌رفه‌ت ته‌نیا هه‌ر ئه‌م ماوه‌یه!
نوعمان :بۆچ پێش هه‌موو له وێرانی بیركه‌ینه‌وه؟
داخۆ چونك مردن هه‌یه نابێ بژین،
و چونك وێرانی ده‌بێ نابێ بخولقێنین؟
ئه‌وی‌تر :رۆژی سێ جار به قه‌براندا تێپه‌ڕه،
تا ئاكامی مرۆڤ ببینی!
رۆژی سێ جار و ره‌نگه فره‌تر،
تا كه‌نین له بیر كه‌یت‌و شیوه‌ن پیشه كه‌یت!
نوعمان :وتم مردن یه‌ك جارو شیوه‌ن یه‌ك!
بۆ ده‌بێ هه‌مو رۆژ،هێشتا زیندوو،بۆ مردنی خۆ بگرین؟
منێ كه جگه له گریان كارم هه‌یه!
یه‌كێ :تۆ به ده‌سه‌ڵاتت ده‌نازی،و خوه‌رنه‌ق چیه جگه له فیز!
فره‌ن ئه‌وانه‌ی كه خه‌ونی گه‌وره‌تریان هه‌یه‌و سڵ له فیز ده‌كه‌ن!
نوعمان :ئێوه‌یش فیز ده‌كه‌ن به بێ فیزی خۆ،
كه خێری بۆ كه‌س نییه!
یهكێتر :وتت خێری كه‌س؟
فره‌ن ئه‌وانه‌ی خه‌ونێكیان هه‌یه‌و كه‌ره‌سه‌یان نییه،
فره‌یێ ده‌س سپین‌و پڕ هزرو بیر!
نوعمان :كوا ـ له كوێیه نه‌خشه‌و قه‌واره‌كان‌و زانیاری؟
من خۆ ناتوانم تاو نه‌تاو خوازیارێ
كه خه‌ونی تاڵانی من ده‌بینێ ـ خه‌ڵات كه‌م،و دنیا به گه‌مژه‌ییم پێكه‌نێنم!
و ئه‌وه‌یشی ـ نه‌یانمناسی ـ شیاو بن و نه‌دار، منیش ئه‌بێ ده‌س له‌سه‌ر ده‌س بمێنم؟
یه‌كێ :خوه‌رنه‌ق دڕویێكی گه‌وره‌یه له چاوی ئه‌م چۆڵگه‌دا!
یهكێتر :كێومان نه‌بوو ئێستا هه‌مانه!
یه‌كێ :بوته‌كانمان رازی نین!
یهكێتر :بترسه له تووڕه‌یی بوته گه‌وره‌كان!
نوعمان :وتم ئه‌وه‌ی ده‌یكه‌م بۆ ئێوه‌ی عه‌ره‌به!
باشتر نیه عه‌ره‌ب به ئاوایی بناسن نه‌ك به وێرانی؟
یه‌كێ :چه‌ن دووره خوه‌رنه‌قی تۆ له كۆخه‌كانی مه!
نوعمان :نه‌ك فره‌تر له ماوه‌ی نێوان خه‌ونه‌كانمان!
بێن‌و بڕوانن له‌و خانووه‌ی،ئاوێنه‌یه روباری هه‌تاو،
و هه‌رسات ره‌نگێ له ره‌نگاڵه‌ی هه‌تاو ده‌ڕه‌نگێنێ!
یهكێتر :بێڕه‌نگی فێر به نوعمان!
نوعمان :سوێندم به خۆرو مانگ له‌و كاته‌ی كه نه‌گیریابێتن
كه خێڵات به بوتانی گه‌وره‌تر،گه‌وره‌ترن!
گه‌وره،ئاسۆ دوره‌كان ده‌بینێ‌‌و پچوك ته‌نیا سێبه‌ری خۆی!
مه‌ترسن له گه‌وره بوون!
ئێمه به‌هۆی خوه‌رنه‌قه ده‌كه‌وینه به‌رچاوی دونیا،نه به ره‌شماڵه با برده‌ڵه‌كان!
وتتان به‌هۆی خوه‌رنه‌ق نوعمان گه‌وره ده‌بێت؟ به‌ڵێ ـ
و وه‌ڵڵا ئێوه‌ن كه گه‌وره ده‌بن ئه‌گه‌ر نوعمان گه‌وره بێ!
سوێند به بوتانی گه‌وره‌تر كه تا پچوكی كه‌ین
پچوك ده‌مێنینه‌وه!
و تا سه‌ر دا نه‌وێنین،
جگه به‌ر پێی خۆ نابینین!
یه‌كێ :به‌ڵام داخۆ ئه‌و نامۆیێ نیه له سه‌ر سفره‌ی تۆ،و خۆشه‌ویستی تۆ؟
یهكێتر :به‌ڵێ ـ ئه‌م هۆره‌هۆره چییه؟
له ئه‌وو ئه‌و بێوێنه له جوانیه
كه هه‌رچه‌ن گچكه‌یه،نێوی سه‌رتر له بوكانی عه‌ره‌به!
یه‌كێ :ئۆف ئه‌گه‌ر له كچی تۆ بڕوانێ‌‌و به سه‌ر عه‌ره‌بدا شانازی بكات!
ئه‌وی‌تر :ئه‌گه‌ر له خێڵ بمێنێته‌وه ئاوه‌دانی ئێمه‌یه!
یهكێتر :/تووڕه/ئه‌و، دوو خوێنی نامۆی تێكه‌ڵاو هه‌یه،ئێرانی‌و رۆمی پێكه‌وه!
نوعمان :ئه‌مه هۆره‌هۆرێكه پێشتریش بیستوومه نا!
ئه‌و لێره نیه بۆ ئه‌وه‌ی رۆمیه یان ئێرانی.
ئه‌و لێره‌یه بۆ ئه‌وه‌ی سێ‌نێ‌ماره!
ئه‌وی‌تر :وا تێده‌گه‌م كه بڵێ عه‌ره‌ب ئازیزی نوعمانن،
و ئه‌و نامۆی بۆ خزمه‌ت به ئێوه هێناوه!
نوعمان :به‌ڵێ ـ هه‌روایه!
داخۆ رۆمیه‌كان هه‌موو وه‌ك سێنێمار خوه‌رنه‌ق ده‌ئافرێنن؟ نا!
داخۆ ئێرانیه‌كان هه‌موو وه‌ك سێنێمار هه‌وڵئه‌ده‌ن‌و ئاره‌ق ده‌ڕێژن؟ نا!
ئه‌وان پاڵیان لێداوه‌ته‌وه‌و حه‌قی خۆ له ژیان ده‌ستێنن،
ئه‌گه‌ر نه‌ڵێم كه ته‌نانه‌ت ناحه‌قی به ژیان ده‌كه‌ن!
و كه‌ی له منتان بیست كه وتبێتم سێنێمار بێ عه‌یبه؟
ئه‌و عه‌یبی زۆره به‌ڵێ،
ئه‌و له‌گه‌ڵ خۆی خراپه ده‌كات‌و ئه‌مه عه‌یبی ئه‌وه!
ئه‌و شه‌وان نانوێت‌و نه‌خشه له سه‌ر خاك ده‌كێشێت،و رۆژان له خه‌یاڵاتدایه!
ئه‌و ئه‌ترسێت له تێپه‌ڕ بوونی به په‌له‌ی زه‌مه‌ن!
من نه‌مدیوه رۆمی‌و ئێرانی،یه‌كێ وه‌ك ئه‌و بێتاقه‌ت،
ده‌ڵێی ونبووه. یان ونبویێكی هه‌یه!
سێنێمار :به‌ڵێ ده‌مزانی ـ ده‌مزانی،هه‌رچه‌ن نه‌مده‌بیست.
به خه‌و دیم ئه‌گه‌ر به چاو نه‌مدی!
هه‌رده هاتبووه حه‌له‌لا،
كه بۆ ـ بۆ ـ بۆ؟ تا خوه‌ره‌ق نه‌بو نه ده‌نگێ بوو، نه هه‌رایێ،نه چپه‌یێ،
و ئێستا هه‌مووان هه‌رایان بوو!
ئێستا كه كارێ ده‌كرا،
ئاواتی زۆربه‌یان تێكشكانی خوه‌رنه‌ق بوو!
/ئه‌و سیانه به چاك‌به‌لادان‌و خۆڵ له خۆماڵین بونه‌ته مفته‌خۆرانی سه‌رخۆش‌و ده‌م به پێكه‌نین/
ئه‌وی‌تر :هۆی،خه‌ریك كارێ به. تا كه‌ی به دیار تیانه‌و كوانویت؟
یه‌كێ :بۆچ خوه‌رنه‌ق له كاتی دیاریكراو ته‌واو بێ ـ نا!
تا زیاتر بڕوات،ده‌سمزم زیاتره!
ئه‌وی‌تر :كیسه‌ی بۆ ئه‌دووری بدرو، به‌ڵام تۆزه كارێكیش بكه!
یه‌كێ :تۆزه كارێ ده‌كه‌م ئه‌ڵبه‌ت،گاڵته به ئێوه!
دو هێنده‌ی سك دڕاوتره‌كه‌تان ده‌خۆم،
و به نیوه‌ی ته‌پتره‌كه‌تان كار ده‌كم،
خێر یانی ئه‌مه!
بۆچ ئه‌ستێره‌ی ئاسمان بژمێرم
كاتێ دراوه‌كانی نوعمان له پێش چاوم ده‌بریقێته‌وه؟
یهكێتر :/بێڵ فڕێئه‌دا/ خۆشم هات! كار بكه‌و زیاتر وه‌رگره!
ته‌ح ـ ده‌سم تی ناچێت مه‌گه‌ر بۆ گرتنی پاره!
یه‌كێ :هه‌وڵ ئه‌ده‌م هه‌وڵێ نه‌ده‌م!
بهێڵه ئه‌وانیتر گیان به‌ن!
سێنێمار :هۆی ئێوه چه‌ن‌كه‌س وا له‌و كونجه خزاون،
ـ چپه‌تان دێو ته‌شه‌ر له من ئه‌ده‌ن ـ
ده‌ترسم ئه‌و نانه‌ی ده‌یخۆن گیرێته قورگتان!
ئێوه وا ئه‌نوێنن كارێ ده‌كه‌ن،
و كارێ ناكه‌ن جگه نه‌كردنی كار ـ
من ئه‌گه‌ر به ئێوه مز به‌قه‌د ئه‌وانی دی بده‌م
به ئه‌وانه زوڵم كراوه كه به‌راستی كار ده‌كه‌ن!
داخۆ خشتێ هه‌یه پێژابێتان؟
و په‌یجه‌یێ كه لێی سه‌ر كه‌وتبێتن؟
به‌رتیل ده‌سێنن له جێگه‌ی مز؟ مل ئه‌ستور ده‌كه‌ن‌و سك زل؟
ئێوه ده‌رده‌كرێن كه جێگه‌ی چه‌ن به‌كارتان گرتووه!
یه‌كێ :ئا له‌گه‌ڵ منی بوو ـ و ته‌نانه‌ت له‌گه‌ڵ تۆ!
یهكێتر :قه‌ت نامۆیێ،به سه‌ر عه‌ره‌بێ وه‌ها دانه‌خوڕاوه!
یه‌كێ :ئه‌وه بۆ زمانی نابڕین ـ ها؟ بۆ سكی هه‌ڵنادڕین؟
یهكێتر :بۆ نوعمان رووی نامۆیێكی له ئێمه كرده‌وه؟
یه‌كێ :ده‌ركراوـ ته‌ح ئه‌وه‌نده ده‌م سوور! عه‌ره‌ب نیم ئه‌گه‌ر نێوی له چۆڵگه نه‌زڕێنم!
یهكێتر :بڕۆین. قه‌سه‌م به ره‌گی ملم كه ده‌رپه‌ڕیوه،
و غیره‌تم كه وه‌ك ته‌پڵ ناوچاوم ده‌كوتێ،
ئاكامی باش نابینم!
زۆریش ناخایێنێ یه‌كێ توڕه‌‌تر له من،
رۆژێ ده‌ستی به خوێنیا بچێ!
یه‌كێ :ها،گه‌ر وا نه‌كات چلۆن بزانن خه‌ڵكی چۆڵگه،كه خوێنی ناپیاویش سووره؟
/دوور ئه‌بنه‌وه. نوعمان بێتاقه‌ت به نێو ئه‌واندا دێته پێش/
نوعمان :لا ڕێ مه‌گره سێنێمار،تۆ وڵامه‌كه‌ت به من نه‌ووت!
سێنێمار :من وتم!
نوعمان :تۆ نه‌تووت! هه‌موو ده‌پرسن‌و وڵام ئه‌ڵێم،
به‌ڵام كوا وڵامی پرسیارێ كه خۆم هه‌مه؟
وڵامێ شیاو به من بڵێ سێنێمار؟
سێنێمار :كه وایه شتێ بپرسه شیاوی وڵام!
نوعمان :/هاوار ده‌كات/ داخۆ ئه‌مه باشترین بوو؟
سێنێمار :ئه‌مه باشترین بوو هه‌نووكه،و به‌و شته‌ی بوومان،
له زانست‌و خه‌ون‌و پیشه‌و خه‌ڵك‌و هێزو هونه‌ر.
ئێمه چێوبه‌سی به‌رزو گه‌وره‌مان نه‌بوو ـ شیاوی خانو به‌رزه‌كان ـ
و كونج‌نوێن‌و به‌رد!
ئێمه له‌وه‌ی بوومان شتێترمان ئافراند كه پێش له‌مه نه‌بوو
شای ئێران تۆ لۆمه ناكات!
و له نه‌خشه‌كانی ئه‌م دیواره،
ـ شوێنێ پاڵ شه‌ڕی روسته‌م‌و دێو ـ
ئافراندنی خوه‌رنه‌ق ده‌بینێ.
و ئه‌وانه‌ی بۆ دیتنی خوه‌رنه‌ق هاتوون!
و له نێو ئه‌وانه‌دا یه‌كێ،
و له ئه‌و چاوه‌كانی!
نوعمان :دڵخۆشت كردم!
سێنێمار :شتێكیش پێویست بوو تا دڵی منی خۆش ده‌كرد نوعمان،
تۆ له من نه‌گه‌یشتی. تۆ له من تێناگه‌یت!
تۆ له بیری خۆت بووی.
تۆی تۆ له بیری تۆدا بوو. و په‌روای منت نه‌بوو ـ
منێ كه نه له وڵاتی خۆم بووم،نه له شوێنی خۆم!
منێ كه هه‌ر تیر هاوێژێك له خێڵاتی تۆ،
ئه‌یتوانی به‌تیری خۆی بمپێكێ،
و تۆڵه سێنێ نه‌بوو له به‌ره‌ی من بۆ خۆێنی من!
نوعمان :ئاخ سێنێمار ـ وته‌ی نوێ ده‌ڵێی!
یه‌كێ :چه‌ند دێر ده‌یووت سێنێمار!
یهكێتر :چه‌ند دێر ده‌یویست بیبیستێ نوعمان!
ئه‌وی‌تر :داخۆ ده‌یویست بیبیستێ؟
یهكێتر :داخۆ به‌راستی نوعمان نه‌یده‌زانی؟
نوعمان :چیه ئه‌وه‌ی من نه‌مزانی ـ بڵێ سێنێمار!
سێنێمار :تۆ نه‌تزانی نوعمان كه له من چه‌نده هه‌ڕه‌شه ده‌كرا له لایه‌ن خێڵاتی تۆ!
كه ده‌یانبیست له‌م ناوه‌نده
و له دوورترین شوێنه‌كانی چۆڵگه‌وه ده‌هاتن!
/ سێ‌پیاو له ناوه‌یێ خۆڵه‌سوره به‌سه‌ر خودا ده‌كه‌ن‌و به جل به‌رو پشت كردن و توره‌كه له شان نان، ده‌بنه سێ كه‌س له ده‌وڵه‌مه‌ندانی خێڵات،له رێگه‌وه هاتوو /
یه‌كێ :تۆ خراپه‌مان له‌گه‌ڵ ده‌كه‌ی سێنێمار!
تۆ به‌م خوه‌رنه‌قه نوعمان ده‌به‌یته ئاسمان،و ئێمه سوكتر له‌وه‌ی هه‌ین ده‌كه‌ی! ئێمه تا سه‌ر پشتی وشتره‌كانمان به‌رزتر نابینه‌وه.
و ئه‌و كه خۆی له سه‌ر پشتی وشترێ بوو وه‌ك مه،تا هاڤی خوه‌رنه‌ق سه‌ر ده‌كه‌وێ،تا له نێو هه‌وره‌كانه‌وه ـ له‌و به‌رزایی فیزه ـ له ژێر پێی بڕوانێ ـ و ئێمه پچووكتر له‌وه‌ی كه هه‌ین بێنێته ئه‌ژمار!
یهكێتر :نا سێنێمار،خراپه‌ت ئه‌مه نیه!
تۆ فره‌یێكت تێر كردووه به‌م خشتانه كه ده‌یپێژن،
به‌ڵام وڵامی تۆ چیه كاتێ خوه‌رنه‌ق بێته ئه‌نجام؟
ئه‌وانه‌ی تێری فێر بوون،دیسان وه‌ر ئه‌ده‌یته چۆڵگه؟
سبه‌ی چی؟
پێش له‌مه،برسیه‌تی ساناتر بوو بۆ برسیه‌كان،له دواجار كه تێر بوونیان ناسی.
ئه‌وی‌تر :نا خراپه له تۆ نییه،له خوه‌رنه‌قه،
كه هه‌ركه‌س ده‌بێ خۆی شیاوی ئه‌و بكات.
ئێمه شیاوی چۆڵگه‌ین. هیچ ـ وه‌ك زیخ!
چلۆن سه‌ر هه‌ڵێنین‌و خۆ هاوباڵای خوه‌رنه‌ق كه‌ین؟
دو دنیای نابه‌رانبه‌رین ئێمه،
دوو دنیاین له پاڵ یه‌ك‌و نه وه‌ك یه‌ك.
نوعمان :ئای ئه‌مه‌م لا گرانه،
من خۆم پێ ناگیرێ له‌گه‌ڵ میوانم وه‌ها بكه‌ن!
ئه‌م گشته‌یان به تۆ ده‌كردو تۆ به منت نه‌ووت؟
سێنێمار :نا نوعمان ـ ئه‌مه تۆ بووی له رۆژو شه‌وی منت نه‌پرسی!
یه‌كێ :ئاخ سێنێمار ـ تۆ خوه‌رنه‌ق ده‌ئافرێنی مه‌زنتر له زیاره‌تانی ئێمه! ناترسی له بوومه‌له‌رزه،له لافاوی رووداوه‌كان؟
له توڕه‌یی ئه‌م بوتانه
كه خانوویێ به‌رزتر له ئه‌شكه‌وته‌كانیان ده‌ئافرێنی؟
خواكانی ئێمه ـ له هه‌ر خێڵ‌و نێو ـ نیشته‌جێی تاریكایی ئه‌شكه‌وتێ،رۆچنێ،تاقێ.
ئه‌وان له سه‌ر سه‌كۆیێ خۆڵینه‌ن،
و تۆ خوه‌رنه‌ق بۆ ئاسمان ئه‌به‌یت!
یهكێتر :خراپه‌ت ئه‌مه نیه،ئه‌وه‌یه كه شتێ نه‌مر ده‌خولقێنی!
ئێمه هاتوچوو كه‌رانین.
رۆژێ هاتین‌و رۆژێ چووین ـ و خوه‌رنه‌ق ماوه‌ته‌وه!
بۆ بمێنێ خوه‌رنه‌ق‌و له تیاچوونی ئێمه بڕوانێت فیزانه؟
بۆ من نه‌بم و خوه‌رنه‌ق بمێنێ؟
ئه‌وی‌تر :خراپه‌ت ئه‌مه نیه سێنێمار،
ئه‌مه‌یه كه پیشان ئه‌ده‌ی پێشتر،
چیها ده‌كرا بكرێ،و نه‌مانكرد.
تۆ ئاوێنه‌ت رو به ته‌مبه‌ڵی ئێمه گرتووه.
له‌م ئاوێنه‌یه‌دا ئێمه شات‌وشوت كه‌رانین،كه هه‌زارێ بێ چركه ماینه‌ته‌وه!
سێنێمار :ئه‌مه‌یه چاره‌نووسی ئه‌و كه‌سه‌ی وا كۆشكی له سه‌ر زیخی نه‌وێس ئافراند!
خانوویێكی سازدا له زۆنگاو،
و تراویلكه‌ی به ئاوی زه‌ریا زانی!
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
|
جای تبلیغات شما اینجا خالیست با ما تماس بگیرید
|
|