03-29-2012
|
 |
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی   |
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
50 فه‌رمووده بۆ ئافره‌تان
( 1 )
ده‌رباره‌ی كاریگه‌ری په‌روه‌ده‌ی دایك وباوك له‌سه‌ر منداڵ
1- قال قال (صلى الله عليه وسلم ) : (مامن مولود إلا يولد على الفطرة ، فأبواه يهودانه وينصرانه ويمجسانه ) (رواه مسلم ) واته : پێغه‌مبه‌ر (دروودی خوای لێ بێت) فه‌رمویه‌تی ( هه‌موو كۆرپه‌یه‌ك له‌سه‌ر سروشتی خواناسی له‌دایك ده‌بێت ، به‌لاَم باوك ودایكیان به‌ره‌و جوله‌كه‌بون یاگاوور بون یا ئاگر په‌رستی ده‌یبه‌ن ) ده‌رباره‌ی جیاوازی نه‌خستن له‌نێوان كوڕو كچدا 2- قال (صلى الله عليه وسلم ) (من كانت له أنثى فلم يئدها ولم يهنها ولم يؤثر عليها ولده أدخله الله الجنة) (متفق عليه )
واته : پێغه‌مبه‌ری خوا (دروودی خوای لێ بێت) فه‌رمویه‌تی ( هه‌ركه‌سێك كچێكی هه‌بوو ، زینده به‌چاڵی نه‌كردو، زوڵم وسته‌می لێ نه‌كردو هاوسه‌نگی كوڕه‌كه‌ی به‌سه‌ر دانه‌شكانده‌وه ، خوای په‌روه‌ردگار ده‌یخاته به‌هه‌شته‌وه . ده‌رباره‌ی یه‌كسانی خستن له‌نێوان مندالاَندا 3- قال (صلى الله عليه وسلم ) : (ساووا بين اولادكم فى العطية ) ( رواه الطبراني ) واته ( له‌نێوان منداڵه‌كانتاندا له‌به‌خشیشدا یه‌كسانی بنوێنن ) ده‌رباره‌ی دادپه‌روه‌ری له‌نێوان مندالاَندا 4- قال (صلى الله عليه وسلم ) : (إتقوا الله واعدلوا فى اولادكم ) (متفق عليه ) واته( پێغه‌مبه‌ری خوا (دروودی خوای لێ بێت) فه‌رمویه‌تی ( سنوره‌كانی خوا بپارێزن و له‌نێوان منداڵه‌كانتاندا دادپه‌روه‌ربن ) ده‌رباره‌ی ڕێزی كچ لای پێغه‌مبه‌ر (دروودی خوای لێ بێت) 5- تقول أم المؤمنين عائشة (رضي الله عنها) : إن فاطمة (بنت النبى (صلى الله عليه وسلم ) كانت إذا دخلت على النبى قام إليها ، فرحب بها ، وقلبها وأجلسها فى مجلسه ) (متفق عليه ) واته : حه‌زره‌تی عائیشه دایكی موسوڵمانان (ر: چ) ده‌ڵێت : هه‌ركاتێك فاگمه‌ی كچی پێغه‌مبه‌ر (دروودی خوای لێ بێت) سه‌ری له‌پێغه‌مبه‌ر بدایه، پێغه‌مبه‌ر (دروودی خوای لێ بێت) له‌به‌ری هه‌ڵده‌ستاو ، پێشوازی لێده‌كردو له‌ته‌نیشت خۆیه‌وه دای ده‌نا . ده‌رباره‌ی ڕێزی ئافره‌ت و منداڵ لای پێغه‌مبه‌ری خوا (دروودی خوای لێ بێت) 6- عن أنس قال : ( راى النبي النساء والصبيان مقلبين من عرس فقام النبي ممثلا ( اى إنتصب قائما ) فقال ( اللهم أنتم من أحب الناس إلي ) ثلاث مرات (رواه بخاري ومسلم ) واته :له‌ئه‌نه‌سه‌وه ده‌گێڕنه‌وه كه‌فه‌رمویه‌تی : پێغه‌مبه‌ر (دروودی خوای لێ بێت) چه‌ند ئافره‌ت ومنداڵێكی به‌دی كرد له‌زه‌ماوه‌ند ده‌گه‌رانه‌وه ، به‌رزه پێ هه‌ستایه سه‌رپێ و سێ جار له‌سه‌ر یه‌ك فه‌رموی ( به‌خوا ئێوه خۆشه‌ویسترینی كه‌سن له‌لام ) ده‌رباره‌ی بایه‌خدان به‌هاوسه‌رگیری 7- قال (صلى عليه وسلم ) (النكاح من سنتى فمن لم يعمل بسنتي فليس مني ، وتزوجوا فإني مكاثر بكم الأمم ) (رواه بن ماجه) واته : پێغه‌مبه‌ر (دروودی خوای لێ بێت) فه‌رمویه‌تی ( هاوسه‌رگرتن له‌سونه‌تی منه ، هه‌ركه‌سێك لابدات شوێنكه‌وتوی ئاینه‌كه‌م نی یه ، هاوسه‌ربگرن ،له‌به‌ر ئه‌وه‌ی من ده‌مه‌وێ ژماره‌تان له‌هه‌موو گه‌لانی تر زیاتر بێت ) . ده‌رباره‌ی بایه‌خدان به‌ئافره‌تی دیندار له‌هاوسه‌رگیریدا 8- قال قال (صلى الله عليه وسلم ) : (تنكح المرأة لأربع : لمالها ولحسبها ولجمالها ولدينها فاضفر بذات الدين تربت يداك) ( رواه البخاري ) واته : پێغه‌مبه‌ر (دروودی خوای لێ بێت) فه‌رمویه‌تی : ئافره‌تان بۆیه‌كێك له‌م چواره هه‌ڵده‌بژێردرێن و ده‌خوازرێن ، یان بۆ ماڵ و سه‌روه‌ت ، یان له‌به‌ر ڕێزداری و خانه‌واده‌ی ، یان له‌به‌ر جوانییه‌كه‌ی ، یان له‌به‌ر ئایین په‌روه‌رییه‌كه‌ی ، جا ئافره‌تی خاوه‌ن ئایین بخوازه ، تابه‌خت یاوه‌رت بێت ده‌رباره‌ی مۆڵه‌تی بینینی ئافره‌تی خوازرراو 9- قال (صلى الله عليه وسلم ) إذا خطب أحدكم ألمراة فإن إستطاع أن ينظر منها إلى مايدعوه إلى نكاحها فليفعل ) ( رواه احمد وابو دواد ورجاله ثقات وصححه) واته : پێغه‌مبه‌ر (دروودی خوای لێ بێت) فه‌رمویه‌تی (ئه‌گه‌ر یه‌كێكتان به‌نیاز بوو ئافره‌تێك بخوازێت وبوار هه‌بوو بیبینێ ، باسه‌یری بكات ده‌رباره‌ی وه‌لاَمدانه‌وه‌ی خوازیاری موسوڵمان 10- قال (صلى الله عليه وسلم ): (إذا أتاكم ممن ترضون دينه وخلقه فزوجوه إلا تفعلوا تكن فتنة فى الأرض وفساد عريض) ( رواه الترميذي بسند حسن وابن ماجة والحاكم ) واته : پێغه‌مبه‌ر (دروودی خوای لێ بێت) فه‌رمویه‌تی ( ئه‌گه‌ر یه‌كێك هاته داخوازی كچتان و رازی بوون له‌ئاین په‌روه‌ری و ره‌وشتی ئه‌وا ماره‌ی بكه‌ن ،ئه‌گه‌ر وانه‌كه‌ن فیتنه‌و ئاشوبێكی گه‌وره له‌سه‌ر زه‌وی دا به‌رپا ده‌بێت . ده‌رباره‌ی قه‌ده‌غه‌كردنی به‌زۆر به‌شودانی كچ 11-زوج جذام خنساء ، وهى كارهة فأتت خنساء رسول الله فرد نكاحها ( أى فسخها ) ( متفق عليه ) واته : پێغه‌مبه‌ر (دروودی خوای لێ بێت) فه‌رمویه‌تی جوزام خه‌نسای كچی به‌زۆر دابه‌شوو ، خه‌نساش هاته لای پێغه‌مبه‌ری خوا (دروودی خوای لێ بێت) پێغه‌مبه‌ری خواش (دروودی خوای لێ بێت) نیكاحه‌كه‌ی ره‌تكرده‌وه ( واته هه‌ڵیوه‌شانده‌وه . 12- قال رسول (صلى الله عليه وسلم ) أيضا : ( لاتنكح الأيم حتى تستأمر ولا تنكح البكر حتى تستأذن ) ( متفق عليه ) واته :پێغه‌مبه‌ری خوا فه‌رمویه‌تی (بێژوه‌ژن تاوه‌كو فه‌رمانی پێ نه‌درێت و ، كچیش تامۆڵه‌تی لێ وه‌رنه‌گیرێـت ، ماره‌یی یان نایه‌ت ده‌رباره‌ی قه‌ده‌غه‌كردنی ژن به‌ژن 13- قال إبن عمر (رضي الله عنه) : ( نهى رسول الله عن الشغار ) ( متفق عليه ) واته : ئیبن و عومه‌ر (ر.چ) وتویه‌تی پێغه‌مبه‌ر (دروودی خوای لێ بێت) ژن به‌ژنی قه‌ده‌غه‌كردووه . ده‌رباره‌ی قه‌ده‌غه‌كردنی نیكاحی (متعه ) 14- من علي (رضي الله عنه) قال : ( نهى رسول الله عن متعة النساء) (متفق عليه) واته : له‌حه‌زره‌تی عه‌لیه‌وه ( ره‌زای خوای لی بێت) ده‌گێڕنه‌وه كه‌وتویه‌تی پێغه‌مبه‌ر (دروودی خوای لێ بێت) نیكاحی (متعه ) ی قه‌ده‌غه‌كردووه ده‌رباره‌ی ده‌عوه‌تی زه‌ماوه‌ند 15- قال : (صلى الله عليه وسلم ) ( إذا دعي أحدكم إلى الوليمة فليأتها ) ( متفق البخاري ومسلم ) واته : پێغه‌مبه‌ر (دروودی خوای لێ بێت) فه‌رمویه‌تی ( ئه‌گه‌ر كه‌سێكتان بانگهێشتی زه‌ماوه‌ند كرا ، بابه‌ده‌میه‌وه بچێت . ده‌رباره‌ی چۆنیه‌تی هه‌ڵسوكه‌وتی ژن وپیاو له‌گه‌ڵ یه‌كتردا 16- عن الجابر ( رضي الله عنه ) قال : ( كنا مع النبى فلما قدمنا المدينة ذهبنا لندخل ؟ فقال ( أمهلو حتى تدخلو ليلا لكى تمتشط الشعتة وتستحد المغيبة ) ( رواة ابن ماجة ) واته : له‌جابره‌وه (ڕازای خوای لی بێت ) ده‌گێڕنه‌وه كه‌وتویه‌تی : له‌خزمه‌تی پێغه‌مبه‌ردا بووین ، كاتێك نزیك مه‌دینه بوینه‌وه به‌نیاز بوین به‌ره‌و ماڵه‌كانمان بكه‌وینه ڕێ پێغه‌مبه‌ر فه‌رموی : هێواش بن تاكو شه‌وتان به‌سه‌ر دادێت بۆئه‌وه‌ی ئافره‌تان قژیان دابهێنن و خۆیان بڕازێننه‌وه . 17- وفى روايةللبخارى : ( إذا أطال أحدكم الغبية فلا يطرق أهله ليلا ) له‌ڕیوایه‌تێكی تری بوخاریدا هاتووه ( ئه‌گه‌ر یه‌كێكتان ماوه‌یه‌كی درێژخایه‌ن بوو له‌ماڵ نه‌بوو بابه‌شه‌و له‌ده‌رگای ماڵ نه‌دات ) واته : له‌ناكاو نه‌چێته لای خێزانی نه‌وه‌كو له‌حاڵه‌تیچكدا بێت كه‌پێی خۆش نییه .
م : خوشکانی ئیسلامیی کوردستان
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
|
جای تبلیغات شما اینجا خالیست با ما تماس بگیرید
|
|