[رزیتا]

آنچه مادران لازم است قبل از باردار شدن بدانند!


كرمانشاه - تمام خانمهایی كه تصمیم دارند صاحب فرزندی شوند باید تحت مشاوره پیش از بارداری قرار بگیرند و در صورت لزوم مراقبتهای خاص را دریافت نمایند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)، مشاوره پیش از بارداری این امكان را به مادر می دهد كه بارداری خود را با شرایط بهتری آغاز نماید و خطراتی كه موجب بروز عوارض بد در بارداری می شود را قبل از باردار شدن اصلاح نماید و در نتیجه مشكلات آینده را برای سلامتی خود و فرزندش كاهش دهد.

متولیان حوزه سلامت بر این باورند كه طی كردن یك دوران بارداری ایمن و تولد نوزادی سالم نیازمند رعایت نكاتی ضروری است كه قبل از باردار شدن باید به آنها توجه نمود.

مدیر گروه سلامت خانواده دانشگاه علوم پزشكی كرمانشاه داشتن آمادگی برای پذیرش فرزند، اجتناب از باردار شدن در سنین پرخطر، رعایت فاصله زمانی مناسب بین بارداریها، بررسی وضعیت سلامت جسمی و روانی مادر قبل از باردار شدن، ارزیابی وضعیت توده بدنی مادر، توجه به سوابق بارداریهای قبلی و در میان گذاشتن سابقه رفتارهای پرخطر مادر یا پدر با مشاور را از اهم این نكات می داند.

' مهر انگیز جمشید پور ' در گفت و گو با خبرنگار ایرنا می افزاید: همچنین رعایت تعادل و تنوع در برنامه غذایی روزانه مادر ، توجه به بیماریهای ژنتیكی و ناهنجاریهای موجود در خود، همسر و یا بستگان درجه یك ، بررسی مشكلات دهان و دندان توسط دندانپزشك ، مشاوره با پزشك در صورت مصرف یك داروی خاص ، ترك مصرف دخانیات یا سایر مواد مخدر و تزریق واكسن های مورد نیاز از دیگر نكاتی است كه باید قبل از باردار شدن مورد توجه قرار گیرند.

وی همچنین انجام فعالیتهای بدنی مناسب ، كاهش حجم فعالیتها ، انجام معاینات و آزمایشات توصیه شده توسط پزشك یا ماما و مصرف قرص اسید فولیك حداقل سه ماه قبل از بارداری را از دیگر نكات مهم قبل از باردار شدن می داند و می گوید: مادران باید روش پیشگیری از بارداری خود را تا بلا مانع بودن آن از طرف پزشك یا ماما ترك نكنند.

جمشید پور در ادامه به تشریح اهم این نكات پرداخت و اظهار داشت: مادر و پدر باید از قبل از تصمیم به بچه دار شدن از نظر روحی ، روانی و اقتصادی آمادگی پذیرش فرزند را در خود ایجاد كنند.

وی بهترین سن مادر برای بارداری را بین 20 تا 30 عنوان و تصریح می كند: بارداری زیر 18 سال و بالای 35 سال خطراتی از قبیل زایمان زودرس، تولد نوزاد كم وزن، كم خونی مادر ، دیابت بارداری ، جفت سر راهی یا كنده شدن جفت و احتمال مرگ و میر مادر و نوزاد، مسمومیت بارداری و سزارین را افزایش می دهد.

وی ادامه می دهد: همچنین فاصله بارداری كمتر از سه سال و بارداری پنجم و بالاتر برای مادر و جنین خطرناك است، زیرا اگر فاصله بارداری كمتر از سه سال باشد احتمال افزایش كم خونی و مشكلات تغذیه ای برای مادر، زایمان زودرس و تولد نوزاد كم وزن را بیشتر و بارداری پنجم و بالاتر نیز احتمال چسبندگی جفت، جفت سر راهی ، شل شدگی رحم ، زایمان سخت و جنین درشت را بیشتر می كند.

جمشید پور با بیان اینكه یكسری از بیماریهای زمینه ای از جمله بیماریهای قلبی عروقی ، كلیوی ، ریوی ، دیابت ، بیماریهای اعصاب و روان ، صرع ، بیماریهای عفونتی ، ایدز و سوء تغذیه نه تنها در بارداری ممكن است تشدید شوند ، می افزاید: این بیماریها می توانند منجر به سقط جنین، جدا شدن زودرس جفت، زایمان زودرس و ناهنجاریهای جنین شوند و از این رو لازم است قبل از باردار شدن این بیماریها تحت نظر متخصص مربوطه كنترل و یا درمان گردند.

وی در ادامه می گوید: اگر فردی سابقه زایمان زودرس یا دیر رس ، سقط مكرر ، مرده زایی ، حاملگی نابجا ، ناهنجاری نوزاد ، نوزاد كم وزن ، دیابت بارداری ، مسمومیت بارداری ، سزارین ، زایمان سخت ، جفت سر راهی و ... را در بارداریهای قبلی خود دارد چون احتمال تكرار در بارداری بعدی نیز وجود دارد به منظور پیشگیری باید با پزشك متخصص زنان مشورت نماید.

جمشید پور می افزاید: همچنین اگر مادر یا پدری سابقه تزریق مكرر خون، اعتیاد تزریقی ، حبس در زندان ، مسافرتهای طولانی مدت و مكرر به خارج از كشور و ارتباط جنسی با افراد پرخطر را داشته است باید قبل از اقدام به فرزند دار شدن، آزمایشات لازم را بعمل آورد.

وی در ادامه با تاكید بر اهمیت رعایت تنوع و تعادل در برنامه غذایی روزانه مادران ، می گوید: تعادل به معنی مصرف مقادیر كافی از مواد غذایی مورد نیاز كه برای حفظ سلامت بدن لازم می باشد، است و تنوع یعنی مصرف انواع مواد غذایی كه در گروه های غذایی قرار دارند.

مدیر گروه سلامت خانواده دانشگاه علوم پزشكی كرمانشاه ادامه می دهد: همچنین در صورت وجود ازدواج فامیلی، اختلالات ژنتیكی در پدر یا مادر، ناهنجاری و اختلالات كروموزومی (مانند سندرم داون) در بستگان نزدیك یا فرزندان قبلی به منظور اطمینان از سلامت جنین و كاهش معلولیت و مرگ نوزاد ، مشاوره ژنیتك لازم است.

جمشید پور با بیان اینكه وجود پوسیدگی دندان و عفونت لثه احتمال تولد نوزاد كم وزن و زایمان زودتر را بیشتر می كند، تاكید می كند: لازم است قبل از بارداری مشكلات دهان و دندان مادر كاملا مرتفع شود.

وی ادامه می دهد: همچنین برخی از داروها كه در زمان بیماریهای اعصاب و روان ، صرع ، چربی خون ، آكنه و ... توسط مادر استفاده می شوند در بارداری منع مصرف دارند زیرا می توانند منجر به نقایص شدید در جنین شوند و از اینرو باید قطع گردند و دارویی بی خطر جایگزین آنها شود.

جمشید پور می افزاید: كشیدن سیگار نیز احتمال خطر زایمان زودرس ، محدودیت رشد جنین و كمبود وزن هنگان تولد، جدا شدن زودرس جفت و خطر بیماریهای مادرزادی قلبی را افزایش می دهد.

وی با اشاره به اهمیت تزریق واكسنهای مورد نیاز قبل از بارداری می گوید: مادران قبل از بارداری باید از نظر ایمنی نسبت به سرخجه بررسی شوند و در صورت نداشتن ایمنی ، حداق یك ماه قبل از بارداری اقدام نمایند.

جمشید پور تصریح می كند: در صورت ابتلای مادر به سرخجه در سه ماهه اول بارداری اختلالات جنینی فراوانی ایجاد می شود.

وی می افزاید: علاوه بر این واكسن یادآور دیفتری، كزاز ، هپاتیت و ضد آنفلوانزا نیز باید در صورت نیاز تزریق شوند.

وی ادامه می دهد: همچنین انجام ورزش و تحرك بدنی قبل از بارداری از شل شدن مفاصل و عضلات در دوران بارداری پیشگیری می كند و داشتن یك برنامه منظم ورزشی شامل پیاده روی، یوگا و ورزشهای كششی به مدت 30 دقیقه در روز در صورت نبودن منع پزشكی، برای مادران باردار توصیه می شود.

جمشید پور با بیان اینكه مشاغل سخت و سنگین نیز باعث تولد نوزاد كم وزن و زایمان زودرس می شود، اظهار می دارد: این مشاغل به مشاغلی شامل كار طولانی مدت و یا كاری كه بیش از سه ساعت در روز بصورت ایستاده است، قرار گرفتن در معرض اشعه رادیو اكتیو، اشعه ایكس و یا مواد شیمیایی مانند حشره كشها و مواد شیمیایی و كارهایی كه موجب افزایش ضربان قلب و عرق كردن زیاد می شود، اطلاق می گردد.

وی ادامه می دهد: همچنین قبل از باردار شدن انجام آزمایشات مورد نیاز برای بررسی كم خونی، وجود عفونتهای ادراری، دیابت و ... بررسی می شود و همچنین معایناتی توسط پزشك برای بررسی وجود بیماریهای جسمی و روانی انجام می گردد و مادران باید به انجام این مهم توجه كنند.

وی با بیان اینكه مصرف قرص اسید فولیك از ایجاد نقایص طناب نخی و ناهنجاری مادرزادی ستون فقرات و نخاع و ... در جنین پیشگیری می كند، اظهار می دارد: بررسی وضعیت توده بدنی مادر قبل از بارداری اهمیت فراوانی دارد.

جمشید پور می گوید: در صورت بارداری با توده بدنی كمتر از 5/18 (لاغر) احتمال زایمان زودرس و كاهش رشد جنین داخل رحم بیشتر می شود و با توده بدنی بالاتر از 30 (چاق) احتمال زایمان سخت، ابتلا به مسمومیت بارداری ، دیابت بارداری و سزارین افزایش می یابد.

وی تصریح می كند: از اینرو انجام مشاوره های تغذیه ایی قبل از بارداری به افراد كمك می كند تا به محدوده طبیعی نزدیك شوند.

وی با بیان اینكه مشاوره پیش از بارداری از بروز بارداریهای پرخطر در مادر پیشگیری می كند و سلامت مادر و نوزاد را تضمین می نماید، می افزاید: این مشاوره ها و مراقبتها در كلیه مراكز بهداشتی درمانی، پایگاههای بهداشتی و خانه های بهداشت توسط پزشكان و ماماها ارایه می گردد.

جمشید پور ادامه می دهد: زنانی كه تصمیم به بارداری دارند بهتر است حداقل سه ماه قبل از بارداری جهت دریافت خدمات مراجعه نمایند كه این مراقبتها یكسال معتبر بوده و چنانچه خانمی در این مدت باردار نشده باشد دوباره بایستی برای دریافت مراقبتها اقدام نماید.

وی در پایان به تمامی خانواده ها توصیه می كند كه با ایجاد آمادگی روحی و روانی برای پذیرش فرزند، محیطی امن و آرام بخصوص در هنگام بارداری در خانه ایجاد كنند.