بچه‌ها هم سكته می‌كنند
سن شیوع بیماریهای عروق كرونر در حال پائین آمدن است، اما آیا باور می‌كنید كه سكته قلبی بچه‌های ۱۰-۱۲ ساله را هم گرفتار كند؟
بث متر، پرستار اورژانس قلب است. او بارها در عمرش بیمارانی را دیده كه دچار حمله قلبی شده‌اند، بنابر این وقتی پسرش ناگهان گفت كه در قفسه سینه اش دردی فشارنده حس می‌كند كه به شانه چپش تیر می‌كشد، شك نكرد كه او دچار حمله قلبی شده. با این وجود پزشكان در ابتدا حرف بث را باور نكردند، پسر تازه ۱۳ ساله شده بود!
پزشكان بیمارستان كودكان آكرون در آكرون اوهایو گزارشی تهیه كرده‌اند كه در آن ۹ مورد حمله قلبی در میان بچه‌های حدودا ۱۲ ساله، در عرض ۱۱ سال گذشته به ثبت رسیده است. بر اساس این گزارش حمله قلبی در بچه‌ها ندرتا اتفاق می‌افتد ولی همین موارد اندك نیز غالبا تشخیص داده نمی‌شود.
اكنون یك سال و نیم است كه دن پسر بث داروی قلبی مصرف می‌كند و خوشبختانه وضعیت خوبی دارد. خانم متر می‌گوید: «متخصصان اطفال باید بدانند كه حمله قلبی در كودكان حقیقتا اتفاق می‌افتد. نباید هیچ كودكی را كه از درد قفسه سینه شكایت دارد به سادگی رها كنید.»
دن متر یكی از ۹ كودكی است كه حمله قلبی آن‌ها در گزارش پزشكان بیمارستان كودكان آكرون اوهایو به ثبت رسیده. همه این كودكان در فاصله سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۶ دچار حمله قلبی شده و در بیمارستان كودكان آكرون درمان شده‌اند. البته دكتر لین، یكی از پزشكانی كه این گزارش را تهیه كرده، می‌گوید زمانی كه در بیمارستان نوزادان و كودكان رنگین كمان در كلیولند كار می‌كرد نیز چند مورد مشابه را درمان كرده است.
هیچ یك از این بیماران، عوامل شایع خطر ابتلا به بیماری قلبی یعنی چاقی، سابقه خانوادگی، فشار خون بالا، كلسترول بالا و اعتیاد را نداشتند.
دكتر لین می‌گوید: «علت حمله قلبی آن‌ها به احتمال زیاد، انقباض رگ‌های قلبی بوده كه برای مدت كوتاهی منجر به قطع جریان خون و نرسیدن خون به قلب شده است. این اتفاق ندرتا در بزرگسالان نیز منجر به حمله قلبی می‌شود.» همه بیماران دكتر لین بجز یك نفر پسر بودند. البته پزشكان مطمئن نیستند این خطر برای دختران كمتر باشد چرا كه در متون پزشكی، اطلاعات اندكی در مورد این نوع حمله قلبی وجود دارد.
دكتر لین معتقد است تا كنون این پدیده به درستی مورد درك و توضیح واقع نشده. گزارش وی در شماره اكتبر ژورنال پزشكی طب كودكان به چاپ رسیده است.
یكی از متخصصان قلب در بیمارستان كودكان دنور به نام دكتر رجینالد واشنگتن می‌گوید: «درد قفسه سینه علامت شایعی در میان كودكان است اما در ۹۵ درصد موارد، این درد ارتباطی به قلب ندارد و به ندرت ممكن است جان كودكان را تهدید كند.»
وی همچنین می‌گوید: «در میان علل شایع درد قفسه سینه كودكان می‌توان به رگ به رگ شدن عضلات و استرس اشاره كرد. بیشتر دردهای قفسه سینه كودكان كه به قلب مربوطند، توسط عفونت، نواقص ساختاری قلب یا عللی غیراز حمله قلبی ایجاد می‌شوند.»
وی معتقد است گزارش بیمارستان آكرون، سند خوبی است كه به پزشكان گوشزد می‌كند باید احتمال حمله قلبی را در مورد كودكان در ذهن داشته باشند.
دن متر می‌گوید این درد وقتی سر كلاس بود شروع شد. معلمش نیز متوجه شده بود كه او رنگ پریده به‌نظر می‌رسد. اما دن كه فكر می‌كرد عضلاتش كشیده شده اند، ابتدا در مورد درد چیزی به مادرش نگفت. دن می‌گوید: «فكر نمی‌كردم چنین چیزی برای بچه‌ها هم اتفاق بیفتد.»
فردای همان روز مادر دن او را به مطب پزشك و سپس به بیمارستان برد. دن در بیمارستان دوباره دچار درد قفسه سینه شد؛ دردی كه شانه‌اش هم تیر می‌كشید. باز هم پرسنل بیمارستان به مادر دن گفتند كه نگران حمله قلبی نباشد. دن مدت ۲روز در بیمارستان بستری بود. با وجود غیرطبیعی بودن نتایج آزمایش خون و تصویرهای گرفته شده، به دن گفته شد كه احتمالا دچار عفونت قلبی شده و او را مرخص كردند. سرانجام با اصرار یك متخصص اطفال، دن به دكتر لین مراجعه كرد.
دكتر لین می‌گوید هر وقت كودكی به‌طور ناگهانی دچار درد قفسه سینه شد، والدین باید او را به نزد پزشك ببرند. وی می‌گوید مشابه بزرگسالان، حمله قلبی در كودكان، خود را با یك درد فشاردهنده نشان می‌دهد سپس شانه یا فك یا گردن تیر می‌كشد.
رسوب چربی در شریان‌های انسان می‌تواند منجر به تنگ شدن آن‌ها شود. وقتی تكه‌ای از این پلاك‌های چربی از درون رگ كنده می‌شود، لخته‌ای را می‌سازد كه جلوی جریان خون را در رگ می‌گیرد. در پی این اتفاق، حمله قلبی رخ می‌دهد. اما هنوز دقیقا مشخص نیست چه عاملی موجب نوع دیگر حملات قلبی، یعنی حملات قلبی ناشی از انقباض عروق می‌شود.
دكتر دایانه اتكینز، سخنگوی انجمن قلب آمریكا و استاد طب اطفال در دانشگاه آیوا، می‌گوید: «بعضی از بچه‌ها كه دارای اضافه وزن هستند، علایم اولیه بیماری شریانی را نشان می‌دهند، ولی برای اینكه چنین روندی منجر به حمله قلبی از نوع لخته‌ای شود، سال‌ها طول می‌كشد. »
اما چطور می‌توان با اطمینان گفت كه ۹ كودك گزارش شده حتما دچار حمله قلبی شده بودند؟ این كار با استفاده از آزمایش خون انجام شده كه در آن میزان نوعی آنزیم كه در مواقع آسیب دیدگی یا مرگ بافت قلبی آزاد می‌شود، افزایش یافته بود. علاوه بر این، تصاویر گرفته شده از قلب تعدادی از این بیماران هم غیرطبیعی بوده است. این روش‌ها هر دو در بزرگسالان برای تأیید تشخیص حمله قلبی به كار می‌روند.
دكتر لین می‌گوید: «در اغلب بیماران، هیچ گونه آسیب دراز مدت یا دایمی در عملكرد قلب دیده نشده و هیچ یك از بیماران مشكل طول كشنده‌ای نداشتند.»
با وجودی كه دن هر روز داروی قلبی مصرف می‌كند و گه گاه در هنگام درد قفسه سینه قرص نیتروگلیسیرین می‌خورد، هنوز هم اسكی برد بازی می‌كند و از بازی‌های پر جنب و جوشی كه قبل از حمله قلبی می‌كرد، لذت می‌برد.
او می‌گوید: «سعی می‌كنم این موضوع را از ذهنم دور نگه دارم. نمی‌خواهم به‌عنوان بچه‌ای كه دچار حمله قلبی شده شناخته بشوم.»
با این وجود او توصیه‌ای به دیگر كودكانی كه ممكن است درد قفسه سینه ناگهانی و تیر كشنده را تجربه كنند، دارد و آن اینكه: «از اینكه به كسی بگویید نترسید، خودداری كنید، چون ممكن است قضیه خیلی جدی باشد.»
آسوشیتدپرس
اول اكتبر۲۰۰۷
ترجمه- آذین محبی‌نژاد