[behnam5555]

گشتي در تاريخ : داستان نقاب رازآلود


‏

حدود 400 سال پيش فردي به نام "گاي فاوكس" به همراه تعدادي از همفكرانش پروژه انفجار پارلمان انگليس را طرح ريزي كرد، اما نتوانست نقشه خود را عملي كند. سرانجام هم به عنوان خيانتكار در 5 نوامبر سال 1605 دستگير و اعدام شد. انگيزه او از اين اقدام كاملا قابل حدس است؛ نارضايتي از سيستم حكومت انگليس.

روز اعدام فاوكس به عنوان يك آنارشيست از سوي طرفدارن پارلمان روز جشن اعلام شد. چون آنها پنجم نوامبر را نشانه شكست تروريسم مي دانستند. در اين مراسم به طور نمادين دستگيري و اعدام فاوكس بازسازي مي شد. كسي كه در نقش فاوكس بود يك ماسك مخصوص داشت. بعدها اين ماسك به نماد مخالفان حكومت تبديل شد تا جايي كه سالها زدن چنين ماسكي در انگليس جرم به حساب مي آمد. فاوكس براي خيلي از انگليس ها يك قهرمان است. آنها در سال 2002 به ذكر نام فاوكس در فهرست بزرگترين بريتانيايي هاي شبكه بي.بي.سي، راي مثبت دادند.

اينها چه ربطي به اين ماسك مشهور دارد؟

كارگردان فيلم "وي براي انتقام گيري"* اين فيلم را در ادامه اين نوع نگاه به فاوكس و انگيزه هايش در سال 2006 و بر اساس رمان تصويري "آلن مور" ساخت. فيلم با يادآوري داستان فاوكس شروع مي شود.

"وي" يا نقش اول اين فيلم فردي است كه در اعتراض به وضع موجود طرحي براي انتقام از سياستمداران دارد. حوادث اين فيلم در سال 2020 و در انگلستان، در حالي كه حكومت بريتانيا از سلطنت به حكومت ديكتاتوري تبديل شده است، رخ مي دهد. نقابي كه اين قهرمان بر چهره دارد برگرفته از چهره فاوكس است كه در ابتداي فيلم نشان داده شده مي شود.

داستان فيلم مفصل است و ديالوگ هاي قابل تاملي دارد كه پرداختن به آن خارج از حوصله اين نوشتار است. براي مثال در بخشي از فيلم "وي" هدف خود را اينطور توضيح مي دهد:

“حقيقت اين است كه مشكلات وحشتناكي در اين كشور وجود دارد. ظلم، بي عدالتي، تعصب و افسردگي... چه كسي را بايد سرزنش كرد؟ يقينا افرادي هستند كه مسئوليت بيشتري دارند. آنها جوابگو خواهند بود... اگر چيزي را كه من ميبينم شما هم مي بينيد در كنار من بايستيد... ”‌

و در جاي ديگر مي گويد:

“اين كشور بيش از اين ساختمان (پارلمان) به "اميد" احتياج دارد.”‌

عدالتخواهي، مبارزه با ظلم و فساد آرمان فاوكس و "وي براي انتقام گيري" هستند كه تمام مردم انگليس را در فيلم مجذوب خود مي كند. به گونه اي كه مردم در پاسخ به دعوت از "وي" در صحنه آخر فيلم و انفجار پارلمان يكپارچه با نقاب او حاضر مي شوند.

نكته جالب توجه اين است كه بعد از انتشار اين فيلم، استفاده از ماسك در ميان گروه هاي اعتراضي رايج شد. به طور مثال عكس زير مربوط به يك تجمع اعتراضي در انگلستان در سال 2008 است:

نقابي بر نقاب هكرهاي ناشناس

در ميان گروه هاي اعتراضي كه از اين ماسك استفاده كردند حالا نقاب گاي فاوكس به نماد گروهي تبديل شده كه ادعا مي كند داعيه‌ دگرگوني دارند. هكتيويست هايي كه آنها را با نام "ناشناس"** مي شناسيد. گروهي كه اهداف مختلفي را در سراسر دنيا به عنوان هدف حمله هكري خود انتخاب مي كند. از حمله به سايت هاي سرگرمي تا سرقت اطلاعات پنتاگون.

5 نوامبر، يعني 14 آبان هم قرار بود فيس بوك را هك كنند. اين وعده اي بود كه اعضاي اين گروه در قالب يك ويدئو در يوتيوب منتشر كرده بودند. دليل اين كار هم نقض حريم خصوصي از سوي فيس بوك و همكاري آنها با آژانس‌هاي جاسوسي و دستگاه‌هاي دولتي اعلام كردند. البته اين خبر خيلي زود با اين توضيح همراه شد كه كل گروه ناشناس از اين اقدام حمايت نمي‌كند. به هر ترتيب 5 نوامبر گذشت و فيس بوك هنوز به ماموريت خطير خود يعني "جاسوسي" ادامه مي دهد.

به گمان نگارنده اگرچه اين گروه با اين نقاب و اهداف آن شناخته مي شود اما از كنار هم قرار دادن فعاليت اين گروه، مانند انتشار اطلاعات خصوصي كاربران، مي توان دريافت هكرهاي ناشناس آن گونه كه مي نمايانند آرامان خواه نيستند.

نقابدران در جنبش اشغال وال استريت

اما بزرگترين و اثرگذارترين معترضان كه گاهي ماسك مشهور را بر چهره دارند معترضان جنبش "اشغال وال استريت" هستند.

به نظر مي رسد با توضيحاتي كه تاكنون در مورد فاوكس و فيلم وي براي انتقام گيري ارائه شد، چرايي استفاده از اين نقاب در جنبش اعتراضي و مردمي در كشورهاي غربي مشخص شده است. مردمي كه از فساد و ظلم سياستمدارانشان و اقتصاد ضعيف كش سرمايه داري به تنگ آمده اند. معترضان مصممي كه از هر نمادي براي رساندن پيامشان استفاد مي كنند. قطعا اين نقاب معترضان هم براي سياستمداران يك پيام دارد. همان پيامي كه صاحب نقاب در فيلم مي گويد:

“پشت اين نقاب چيزي بيش از جسم است. پشت اين نقاب يك آرمان است و آرمان ها ضد گلوله هستند”‌