ميلونيت Mylonites
تحت تأثير دگرگونيهاي كاتاكلاستيك يا ديناميكي، در اثر فشار شديد، سنگي دانهريز كه معمولاً بافت لايهاي دارد به نام ميلونيت توليد ميگردد. در واقع در اثر خردشدن ذرات سنگ مادر تحت تأثير فشار شديد ناشي از دگرگوني، بدون تغيير تركيب شيميايي سنگ اوليه ، مقداري قطعات سنگي توليد ميشود كه اين قطعات توسط سيماني از بلورهاي دانهريز مانند لكريت و سرسيت به به يكديگر متصل ميگردند و سنگ ميلونيت را به وجود ميآورند.
در بررسيهاي ميكروسكوپي انجام شده بر روي اين سنگها اشكال و رگههاي ناپيوستهاي شبيه به تاكيليت كه نوعي شيشه تيره رنگ آتشفشاني است ديده شده است . اين اشكال در اثر ذوب بخشهاي كوچكي از سنگ تحت تأثير دگرگوني ايجاد ميشوند و اشاره به حرارت شديد ناشي از اصطكاك در طي دگرگوني ديناميكي دارند.
بسياري از ميلونيتها بافت ورقهاي دارند كه اندازهي دانهها ، رنگ و يا تركيب كاني شناسي هرورقه نسبت به ورقهي مجاور متفاوت است. اين حالت در نتيجهي جريان يافتن سنگ در حالت جامد حاصل ميشود.
گوني سنندج - سيرجان - اردكان يزد - حسن رباط موته اصفهان - جنوب لاهيجان - شيركوه يزد ميتوان سنگ ميلونيت را مشاهده نمود.
فيليت (Phyllites )
در اثر افزايش درجه حرارت، تداوم شرايط دگرگوني و يا تحت تأثير مولد سيال، سنگهاي اسليتي ميتوانند به نوع ديگري از سنگهاي دگرگون شده به نام فيليت تبديل گرديدند.
فيليت سنگي است با بلورهاي درشتتر و فولياسيون مشخصتر از اسليت(سنگ لوح) كه به رنگهاي سبز، زرد، خاكستري،كبود و قرمز ديده ميشود. رنگ و جلاي اين سنگ به تركيب كاني شناسي آن مربوط ميگردد به عنوان مثال فيليتهاي داراي كاني مسكويت، رنگ روشن و جلاي نقرهاي داشته و نمونههاي حاوي كلريت با رنگ سبز و جلاي مخملي قابل تشخيصند.
نمونههاي تالكدار مانند سنگ صابون جلاي چرب دارند و انواع پرگرافيت داراي رنگ خاكستري و جلاي فلزي بوده و دست را سياه ميكنند.
فيليتها معرف رخسارهي شيت سبز(دگرگوني ناحيهاي) بوده ولي گاهگاهي در دگرگوني مجاورتي(به ويژه اگر در فيليت آندالوزيت و كرويريت ديده شود) نيز تشكيل ميشوند كه گاهي به نام اسليت لكهدار نيز خوانده ميشوند.
سطح تورق اين سنگ به علت فراواني كانيهاي ميكايي، نسبتاً براق بوده و جلاي ابريشمي دارد. كانيهاي سازندهي فيليت سنگها عبارتند از ميكا، كوارتز، كلريت و ....، معمولاً فيليتها را بر اساس كانيهاي همراه نامگذاري ميكنند مانند فيليتهاي گرافيتي، گرونا دار و غيره.
سنگ منشأ اين دسته از سنگهاي دگرگوني ميتواند سنگهاي رسي، توف، گدازه و ... باشد.
مجموعههاي دگرگوني واقع در شرق ماسوله، زون فليش شرق ايران(نهبندان ـ خاش)، ساغند در يزد،نمونههايي از مناطقياند كه ميتوان سنگ فيليت را مشاهده نمود.
|