[ساقي]

:::.. کاخ بار عام کورش بزرگ

کاخ بار عام و مردمی کورش بزرگ برای پذیرایی از مردم عادی ساخته شده است. زیرا در بین شهریاری ایران باستان مردم هر ماه دیداری با شاهنشاه خود داشتند تا مشکلات و گرفتاری های خود را به شاهنشاه گزارش دهند و وی اقدام به رفع مشکلات آنان نماید. کاخ بار عام کورش بزرگ 2472 متر مربع وسعت دارد و مشتمل است بر یک تالار وسیع هشت ستونه در مرکز و چهار یوان در چهار سوی کاخ که از ستونهای سنگی سپید مرمر نما تشکیل شده است. که هم اکنون تنها یک ستون به ارتفاع 13.10 متر بر جا مانده است. ستونهای ایوان کوتاه تر بوده و از سنگ مرمر سیاه ساخته شده است. یعنی ارتفاع تالار بسیار بالاتر از ایوان جانبی بوده است. این کاخ از پنچره های که در بالی دیوارها تعبیه شده بود نور میگرفته است. ایوانهای جنوب شرقی و شمال غربی هر یک داری 16 ستون است. ایوان جنوب غربی داری 28 ستون و ایوان شمال شرقی داری 48 ستون بوده است. که به آب نما و باغ بزرگ و مصفای سلطنتی باز میشده است. درگاه ایوانها از سنگ سیاه و هر یک با نقوشی تزئین شده اند. از جرزهی این کاخ سه عدد باقی مانده است که داری کتیبه بودند. اما تنها یکی از این کتیبه های بر جا مانده است که به سه زبان پارسی باستان، عیلامی و بابلی نوشته است: " ادم کورش خشیثی، هخامنشی" یعنی من کورش شاه هخامنشی هستم. در درب وروی این کاخ نقش پای گاو و پای اسب را میبینیم که هنوز سالم است. در کنار این نقش تصویر پای کورش بزرگ را می بینیم که یک پایش شبیه به انسان و پای دیگرش شبیه به انتهای ماهی است تاریخ شناسان این تصویر را به این شکل معنی کردند که کورش بزرگ یک پایش در خشکی ها و پای دیگرش در دریا ها بوده است و او پادشاهی بوده که بر دریاها و خشکیها با دادگستری حکم رانی مینموده است. این نقوش نیز به وضوح دیده میشود.



:::.. کاخ دروازه ملل در پارسه (تخت جمشید)

امپراتوری ایران آزاد که توسط کورش بزرگ بنا نهاده شد با پادشاهی داریوش کبیر وسعت چشم گیری گرفت. این امپراتوری بر پایه احترام به اقوام و ملتهای گوناگون پایه گذاری شده بود و ادیان در آن آزادی کامل داشته اند. چنبن محاسنی -این امپراتوری را به بزرگ ترین و باشکوه ترین حکومت مقتدر- متمدن و منظم تاریخ جهان تبدیل کرد. به همین دلیل داریوش بزرگ تصمیم به ساخت کاخهای عظیمی گرفت که در شان و شخصیت این امپراطوری بزرگ منطقه باشد و جاودانه برای آیندگان بماند. پرسپولیس 55 کیلومتر مانده به شیراز واقع شده است. در بدو ورود به کاخهای پرسپولیس شاهد دروازه ملل میشویم. در منطقه نخست این کاخ شاهده سکوهای سنگی می باشیم که برای انتظار پادشاهان کشورهای دیگر منطقه تعبیه شده است. رهبران و پادشاهان کشورهای گوناگون در انتظار می ماندند تا پس از کسب اجازه برای ملاقات با پادشاه ایران وارد کاخ شوند. پس از ورود به مجموعه پرسپولیس وارد یک درگاه بزرگی میشویم که یک راه منشعب به کاخ صد ستون و دیگری به کاخ آپادانا میشود. سقف کاخ به ارتفاع 16.5 متر بر چهار ستون تنومند استوار بوده است. دو گاو عظیم الجسته به سوی دشت و دو ابوالهول با سر انسان و بال عقاب و بدن گاو در جرزهای درگاه شرقی کاخ قرار گرفته است که به سه زبان عیلامی، فارسی باستان و بابلی در بالی آن به این شرح نوشته شده است: «من هستم خشایارشا، شاه شاهان، یگانه شاه بسیاری، یگانه فرمانروی بسیاری، و هر آنچه کردم به یاری اهورامزا بود. که اهورامزدا هر آنچه کردم در اینجا بپاید. این بارگاه همه ملتها را من به خواست اهورامزا ساختم. ساختمانهای خوبی را در پارسه ساختیم که پدرم بنای آن را گذاشت که همه را به تائید اهورامزا ساختیم.»



:::.. چاه سنگی شهر پارسه (تخت جمشید) در شیراز

این چاه به عمق 26 متر در دل کوه حفر گردیده است. دهانه این چاه با چاهها امروزی بسار متفاوت است زیرا دهانه آن بسیار پهن تر میباشد. دهانه این چاه به صورت مربعی در ابعاد 4.7 متر در 4.7 متر کنده شده است. باستانشناسان هدف از ساختن ان چاهها را به دو منظور یافتن:
یک- برای آنکه آب باران و سیل آب های کو به داخل کاخ سلطنتی وارد نشود و مسقیم به چاه هدایت گردد. زیرا سنگهای اطراف کوه را هم به شکلی در آورده بودن که به صورت راه گاهی آب را به چاه هدیت کند.
دو- به منظور آنکه آبهای هدایت شده باران به صورت پشتوانه آب مورد اسفاده قرار میگرفته است و برای مواقع ضروری از آن آِب اسفاده میکرده اند. این کار داریوش را یکی از نبوغ و شاهکارهای زمان خود نامیده اند که باعث شگفتی تاریخ شناسان شده است.



:::.. دکان داوود، سنگ نگاره ای دو هزار و هفتصد ساله مادی در کرمانشاه

در نزدیکی سرپل ذهاب در کرمانشاهان دخمه ی و سنگ نگاره ی از دوران شاهنشاهی مادها بر دیواره کوه حجاری شده که به دکان داود شهرت یافته است. در زیر دخمه مردی مادی با لباس و کلاه مخصوص تمام قد به سمت مشرق ایستاده و انتهای برسمی به دست چپ گرفته و دست راست را مجاور بالی برسم قرار داده است. در بالی دخمه 3 ردیف قاب در سنگ حجاری شده و دو ستون سنگی که فقط مختصری از انتهای سرستونها در بالی دخمه باقی مانده است نمای این دخمه را تشکیل میداده.

دانشمندان معتقدند که این دخمه مربوط به آخرین پادشاه ماد یعنی آژیدهاک (یشتوویگو) میباشد که توسط کوروش بزرگ هخامنشی از سلطنت خلع گردید. کوروش با اتحاد پارس و ماد دو تیره ایرانی، باشکوه ترین امپراتوری تاریخ را که بر پایه احترام به ادیان و باورها و آداب و رسوم هر منطقه استوار بود را شکل داد.