[رزیتا]

1. با در نظر گرفتن بی خطر بودن کار را شروع کنید: واکنش هایی را که از مواد بی خطر برای تولید محصول مورد نیاز استفاده می کنند، مورد توجه قرار دهید.

این روش باعث به حداقل رسانیدن خطر به کارگران کارخانه به هنگامی که با این مواد سروکار دارند می شود و از انتشار اتفاقی مواد شیمیایی خطرناک از راه نشت یا انفجار جلوگیری می کند. برای مثال، این اصل در روش جدیدی که جهت تولید یک ماده مهم شیمیایی صنعتی، اسید آدیپیک، استفاده می شود، به کار گرفته شده است.

نزدیک به 2 میلیارد کیلوگرم اسید آدیپیک در سال برای ساخت نایلون، پلی یورتن، مواد روغنی و گریس، و نرم کننده ها مورد نیاز است. در روش متداول ساخت اسید آدیپیک از بنزن، که می تواند باعث سرطان شود، به عنوان ماده راه انداز واکنش استفاده می شود. در پروسه ای که جدیدا ایجاد شده، که از باکتری هایی که از نظر ژنتیکی تغییر یافته اند – به نام کاتالیزورهای حیاتی – استفاده می شود، قند ساده گلوکز جانشین بنزن شده است.

راه اندازی واکنش با ماده بی خطری مانند گلوکز برای ساخت اسید آدیپیک یعنی این که، اگر استفاده از فرآیندهای مشابه این فرآیند گسترش یابد، می توان از به کار بردن مقادیر بسیار زیاد مواد شیمیایی خطرناک اجتناب کرد.

2. از منابع تجدید شدنی استفاده شود: تاکید بیشتری بر به کار بردن مواد راه انداز تجدید شدنی، مانند موادی که از گیاهان رستنی به دست می آیند، به جای استفاده از موادی چون نفت خام و گاز طبیعی، شود.

گلوکزی که در مثال فوق به عنوان ماده راه انداز ذکر شد می تواند از نشاسته ذرت یا سلولزی که در گیاهان وجود دارد، به دست آید. حتی از چوب، ساقه، و برگ های ریخته شده ذرت نیز می توان گلوکز به دست آورد. در یک مثال دیگر، می توان از نشاسته ذرت برای تولید گلوله های کوچک پفی مخصوص بسته بندی کالا استفاده کرد. این گلوله های کوچک پفی می توانند جایگزین مواد بسته بندی پلاستیکی ای شوند که از مواد شیمیایی مشتق شده از نفت خام به دست می آیند.

3. حلال های بی خطرتر پیدا کنید: استفاده از حلال های سمی برای حل کردن موادی که در واکنش شیمیایی به کار برده می شوند، را حذف کنید.

حلال ها مواد شیمیایی هستند که مواد دیگر را در خود حل می کنند. بسیاری از حلال ها که در مقادیر زیاد در صنعت به کار برده می شوند برای سلامت انسان مضر هستند یا می توانند خطرات دیگری مانند آتش سوزی و انفجار به وجود آورند. حلال هایی که به طور گسترده استفاده می شوند و برای سلامت انسان مضر باشند شامل تتراکلرید کربن، کلروفورم، و پرکلورواتیلین هستند.

برخی مواقع امکان جایگزین کردن حلال ها با مواد کم خطرتر مثل آب یا دی اکسید کربن مایع وجود دارد. برای مثال، فرآیندهای جدیدی برای خشک شویی لباس ها به تازگی ایجاد شده اند که با استفاده از دی اکسید کربن مایع، به جای ماده شیمیایی سمی پرکلورواتیلین، لک های چربی و چرک را حل می کنند.

4. در استفاده از اتم ها صرفه جویی کنید: واکنش هایی طراحی کنید که در آنها از اکثر یا تمامی اتم هایی که با آنها واکنش را شروع کرده اید در محصول نهایی استفاده شود، نه این که تبدیل به محصولات جانبی دور ریختنی و زباله شوند.

بری تراست، شیمیدان دانشگاه استانفورد، مفهوم فوق را ارائه کرد، که وی نام آن را صرفه جویی در اتم ها گذاشته است. یکی از مثال هایی که برای این اصل می توان نام برد فرآیند بهبود یافته ای است که در سال 1991 برای ساخت داروی مسکن ایبوبروفن – عنصر فعال استفاده شده در داروهایی با عناوین تجاری ای چون موترین، اد ویل، نوپرین، مدیپرن – طراحی شد.

در فرآیند اولیه شش مرحله ای که در سال 1960 به وجود آمد، فقط 40 درصد اتم ها به صورت محصول نهایی (ایبوبروفن) درمی آمدند و 60 درصد اتم ها به صورت محصولات جانبی ناخواسته یا زباله درمی آمدند. فرآیند جدید بری تراست سه مرحله دارد، و 77 درصد اتم های واکنش کننده به صورت محصول نهایی، ایبوبروفن، درمی آیند. این فرآیند سبز باعث حذف صدها هزار کیلوگرم محصولات جانبی شیمیایی در سال شده است و مقدار اتم های واکنش کننده، که برای ساخت ایبوبروفن به کار می روند، را به میزان صدها هزار کیلوگرم در سال کاهش داده است.

توجه به این اصول به محیط زیست کمک می کند و می تواند در بلند مدت پول زیادی برای شرکت ها، از طریق کاهش هزینه کنترل آلودگی و استفاده کمتر از انرژی، صرفه جویی کند.