تاتل مهمان جدید آسمان
دنبالهدار تاتل در شبهاي دي پس از ۱۳ سال به اوج روشنايي ميرسد و همراه دنبالهدار هولمز جلوههاي آسمان زمستان ۱۳۸۶ را دو چندان ميکند.
این شب ها دنبالهدار هولمز کماکان جذاب ترین دنبالهدار آسمان و یکی از بهترین اجرام غیر ستارهای برای رصد است. اما اکنون دنبالهدار جدیدی نیز به جمع جاذبههای آسمان زمستان ۸۶ پیوسته است. ۸P-Tuttle دومين دنباله دار شكوهمند آسمان این شبهاست
دنبالهدار تاتل را پی یر مشن، همکار شارل مسیه، در سال ۱۷۹۰ ميلادي كشف کرد. اما به علت رصد هاي ناقص و شتابزده اطلاعات چندانی از آن تهیه نشد و اين سبب شد مدتي نسبتا طولاني در آسمان گم شود. تا اينكه در سال ۱۸۵۸ دوباره توسط هوریس تاتل كشف شد و برسي جدیتر آن آغاز شد. اين دنبالهدار با دوره تناوب ۶/۱۳ ساله گذرهاي قبلي از کنار خورشید را در سال هاي ۱۹۶۷، ۱۹۸۰ و ۱۹۹۴به نمايش گذاشته است و اينك گذر سال ۲۰۰۸ را پيش رو داريم.
تاتل در يازدهم دي ۱۳۸۶ به كمترين فاصله خود از زمين می رسد که حدود ۲۵/۰ واحد نجومی است (واحد نجومی فاصله میانگین زمین از خورشید است) و در روز ششم بهمن به حضيض خورشيدي در فاصله ۰۳/۱ واحد نجومی ازخورشيد مي رسد. در پايان هفته اول آذر که رصدهای جدی آن آغاز شد تقريبا از قدر ۵/۹ در صورت فلكي قيفاووس ميدرخشيد و پس از يك ماه در اوایل دی حدود ۲ قدر پرنورتر شده است و تا شب های گذر از نزدیکترین فاصله از زمین ممکن است به قدر ۶ یا ۵ برسد و به خوبی با دوربینهای دوچشمی کوچک نیز قابل مشاهده باشد. سرعت حركت دنباله دار در فضا كه تا چندي پيش بسيار كم بود اكنون بيشتر شده است به گونه اي كه پيش بيني مي شود در نقطه حضيض با سرعتي ظاهری حدود چهار درجه در هر روز حركت کند.
مسير تاتل در شب های اوج روشنایی آن از ذاتالكرسي و مسلسله (آندرومدا) به سمت نواحي استوايي آسمان در حوت وقیطس است. در شب نهم و بامداد دهم دی تاتل مقارنه کم نظیری را با کهکشان مثلث یا ۳۳M به نمایش می گذارد که از آنجا كه پيش بيني مي شود روشنایی سطحي و قدر هر دو تقريبا برابر باشد براي عكاسي برای عکاسان نجومی فرصت مناسبی است. پس از ورود به حوت گذر بسيار كوتاهي از فلكي مثلث خواهد داشت و از آن پس در قيطس به راهش ادامه مي دهد تا اينكه در نهايت گذر زمستان ۱۳۸۶ را در كوره و نهر به پايان برساند.بر خلاف چند دنباله دار زيباي قبلي كه فقط ساكنان نيمكره جنوبي آنها را به خوبي در اوج روشنايي ديدند، هولمز و اين دنباله دار اين گونه نیستند. اين دنباله دار مطابق پيشبينيها تا قدر۳/۵ ممكن است پرنور شود. هم اكنون با قطر زاويه اي حدود ۵ تا ۶ دقيقه قوس با دوربين دوچشمي نيز قابل رويت است. رصدگرانی كه اين دنباله دار را طي هفته هاي پيش ديده اند گزارش كرده اند كه به کهکشان M۷۴ از فهرست مسيه شباهت ظاهری داشته است و جالب اینکه تاتل در سيزدهم دي در دو درجه اي M۷۴ در حوت قرار خواهد داشت.
با هر ابزار رصدی که دارید به شکار این دنباله دار بروید. فراموش نکیند تنها نكته قطعي درباره اين اجرام غير قطعي بودن پیش بینی های آنهاست! به همين سبب لازم است كه مرتب جوياي اخبارش باشيد. زمان اوج درخشش اين دنباله دار را دهه ي نیمه دي پيش بيني ميكنند و جالب است كه اين با آغاز سال جديد ميلادي همزمان است و امیداوریم این نوید دهنده شبهایی با دنباله دارهای زیبا در سال ۲۰۰۸ باشد.