[رزیتا]

بين ملل جهان، مصريان قديم را بايد نخستين ملتي دانست كه از گياهان دارويي به نحو گسترده اي استفاده مي كردند. درعصر هومر كشور مصر به عنوان منطقه اي غني از گياهان دارويي و سمي شهرت يافت. پاپيروس مشهور ابرز كه گمان مي رود 3500 سال قبل نوشته شده است، حاوي مجموعه اي از نسخ و دستورالعملهاي دربردارنده بسياري از داروهاي داراي منشاء گياهي است كه از آن جمله اند: روغن، سركه، تربانتين، انجير، روغن كرچك، سير، كـُندر، افسنطين، صبر زرد، ترياك، زيره سبز، نعناع، انيسون، رازيانه، زعفران، سدر، تخم كتان، صمغ عربي و اقسام بالزامها. برخي داروهاي داراي منشاء معدني كه توسط مصريان مورد استفاده قرار مي گرفته اند شامل: آهن، سرب، منگنز، شنگرف، سولفات مس، سفيداب، كربنات سديم، نمك طعام و احجار كريمه مي باشند.

از سنگ نوشته هاي ميخي برمي آيد كه بابلي ها نيز همانند مصريان از خواص و كاربردهاي دارويي گياهان آگاه بودند.

دركتابخانه ساندرا پالوسي ( آشورباني پال) كه 2650 سال قبل داير بوده است چندين لوح گلي كه موضوعات طبي و دارويي روي آنها حك شده، يافت گرديده است. فهرست داروهاي مندرج روي الواح مذكور، بسيار شبيه فهرست داروهاي مورد استفاده در مصر باستان بود كه شامل 250 نوع گياه و داروي معدني مي باشد. برخي از داروهاي مذكور عبارتند از : سنا، دارچين، قسط بحري، انيسون، ياسمين، خرزهره، نعناع، بذرالبنج، شيرين بيان، اقسام روغن ها، موم، تربانتين، قير طبيعي و آلوم. چنانچه در كتاب مقدس نيز آمده، عبريان از ارس وزوفا براي درمان بيماريهاي مختلف استفاده مي كردند . در چين يك كتاب شبه فارماكوپه به نام پن تاسو يعني دارونامه برگ گياهي كه 40 مجلد و حاوي چند هزار نسخه دارويي بوده، وجود داشته است. كتاب مذكور حدود 2735 سال قبل از ميلاد مسيح(ع) نوشته شده و مولف آن يكي از امپراطوران آن كشوربه نام شينون بوده است.

از ديگر كتب دارويي چين باستان، كتابي بوده كه مشخصات، رويشگاهها و نحوه درمان با بيش از يك هزار گياه دارويي مفيد در آن موجود بوده است. در طب چيني از داروهايي همچون جلبكهاي دريايي، ريوند، آقونيطون، شاهدانه، كافور، اقسام افدرا، آهن، گوگرد جيوه و آلوم استفاده مي شده است. اصول طب چيني در كتابي با عنوان " هديه امپراطور زرد در طب داخلي هاوينگ دي ني جينگ " و با عنايت به دو مفهوم اسامي ين و يانگ و نيز عناصر پنج گانه وي يوسينگ كه محتملاً طي سالهاي 200 قبل از ميلاد تا 100 ميلادي نگاشته شده، مدون مي باشد. از ديگر كتب سنتي چين" تحفه كشتزارهاي الهي " است كه طي قرن اول ميلادي تدوين گرديده و شامل شرح و توصيف 252 داروي گياهي است.