[رزیتا]

آيت الله علي كريمي جهرمي

مهدويت در انديشه ها - مهدويت در انديشه ها

ارتباط بسيار قوي و شديد ميان حضرت سيدالشهدا عليه السلام و حضرت ولي عصر مهدي موعود ارواحنا فداه از مطالبي است كه در قرآن كريم آمده و خداوند آنرا در كتاب آسماني و جاويد خود تذكر داده و يادآوري فرموده است چنانكه مي فرمايد:
و من قتل مظلوماً فقد جعلنا لوليه سلطاناً فلا يسرف في القتل انه كان منصوراً
و آن كسي كه مظلوم كشته شد براي وليش سلطه و حق قصاص قرار داديم پس در قتل اسراف نكند چرا كه او مورد حمايت است.
بدون ترديد مصداق بارز و نمونه كامل«من قتل مظلوماً» (يعني مقتولي كه مظلومانه به شهادت رسيد و ستمگران از خدا بي خبر او را از روي ظلم و جور و تعدي به قتل رسانيدند)
ريحانه و گل خوشبوي پيامبر، حضرت حسين بن علي عليه الصلاة والسلام است چنانكه در موارد متعدد، از آن بزرگوار با همين عنوان ياد شده است.
و مصداق بارز ولي(دم) و مطالبه كننده خون مبارك حضرت حسين بن علي عليه السلام، فرزند آن حضرت يعني حضرت بقية الله في الارضين امام زمان عليه السلام است.
بنا بر اين سلطه و سلطنتي را خداوند بزرگ براي او قرار داده و اين حق را براي او مقرر فرموده كه در وقت ظهور، به داد خواهي برخيزد و از ولايت خود نسبت به خون پاك جد بزرگوارش استفاده فرموده و كشنده يا كشندگان آن امام معصوم و آن ولي بزرگ پروردگار را در برابر آن جنايت بزرگ يعني كشتن بهترين خلق خدا، بكشد و به قتل برساند.
مويد اين معني و توجيه، آن است كه در اين آيه كريمه از حضرت مهدي موعود، تعبير به (منصور) شده يعني كسي كه مورد نصرت، ياري و حمايت است. و در دعاي ندبه مي خوانيم: «اين المنصور علي من اعتدي عليه و افتري» كجاست آن آقائي كه عليه ظالمان ومفتريانش مورد نصرت وحمايت است. وروشن است كه مقصود از اين منصور، حضرت ولي عصر امام زمان ارواحنا له الفداء مي باشد.
خوشبختانه اين معني و تطبيق آيه كريمه بر دو پيشواي بزرگ جهاني، حضرت حسين بن علي عليه السلام و حضرت حجة بن الحسن عجل الله تعالي فرجه الشريف در روايات متعدد وارد شده است.
جابر از حضرت ابي جعفر امام باقرعليه الشلام نقل كرده كه فرمود: اين آيه: «و من قتل مظلوماً فقد جعلنا لوليه سلطاناً فلا يسرف في القتل انه كان منصوراً» در باره امام حسين عليه السلام نازل شده و نهي از اسراف در قتل مربوط به قاتل حسين است و منصور و ياري شده، حسين عليه السلام مي باشد.
سلام بن مستنير گويد: حضرت ابي جعفر عليه السلام راجع به آيه «و من قتل مظلوماً» فرمود: او حسين بن علي عليه السلام است كه مظلوم كشته شد و ما اولياء اوييم، و قائم ما چون قيام كند، در طلب انتقام خون حسين بر آيد، پس مي كشد تا جايي كه گفته مي شود اسراف در قتل كرده است. فرمود: مقتول، حسين عليه السلام و ولي او قائم است و اسراف در قتل اين است كه غير قاتل او كشته شود و او منصور است زيرا از دنيا نمي گذرد تا اينكه ياري شود به مردي از خاندان پيامبر خدا صلي الله عليه و آله كه زمين را پر از قسط و عدل كند همچنانكه پر از جور و ظلم شده باشد. بلكه در روايتي صدر همين آيه را نيز بر امام حسين عليه السلام تطبيق فرموده اند و صدر آيه اين است: «و لا تقتلوا النفس التي حرم الله الا بالحق» يعني نكشيد آن جاني را كه خداوند آن را حرام كرده و محترم شمرده مگر به حق.
معلي بن خنيس گويد: شنيدم از امام صادق عليه السلام كه فرمود: از قتل نفسي كه خداوند آن را حرام فرموده، قتل حسين در ميان اهل بيت اوست.
اين گونه اخبار نه تنها از طريق شيعه وارد شده كه از طريق اهل سنت نيز نقل شده است چنانكه قندوزي مصري مي گويد: از امام علي الرضا فرزند موسي الكاظم (رضي الله عنهما) رسيده كه آن حضرت فرمود: آيه و من قتل مظلوماً نزل في الحسين والمهدي. يعني اين آيه در باره حسين و مهدي (صلوات الله عليهما) نازل شده است.
در اينجا دو مطلب مهم و قابل توجه است كه اذهان اهل دقت و صاحب نظران را بدان جلب مي كنيم:
1- هر چند در مواردي از آيه كريمه، اختلاف و دوگانگي در تفسير هست مثلاً در فاعل «لا يسرف» اختلاف است كه آيا مقصود، اين است كه قاتل اسراف نكند يا اينكه ولي كه منتقم است اسراف نكند كه البته هر يك از دو احتمال هم توجيه دارد.
و نيز در جمله «انه كان منصوراً» دو وجه است يكي اينكه يعني امام حسين عليه السلام مورد حمايت و نصرت الهي قرار گرفته است و ديگر اينكه ولي و منتقم، مورد حمايت و نصرت است و اين دو برداشت نيز هركدام در جاي خود توجيه صحيح دارد و در نتيجه به اعتبار همين دو رشته اختلاف، آيه را مي توان به چهارگونه معني كرد.
ولي آنچه كه مسلم است و بكلي ترديد در آن راه نيافته، انطباق «مقتول ظالماً» با حضرت حسين عليه السلام و انطباق ولي او، بر حضرت ولي عصر مهدي آل محمد عليه السلام است.
2- ما مكرر تعبير به تطبيق و انطباق كرديم ولي در برخي از اين روايات و از جمله در روايت جابر و نيز روايت قندوزي تعبير به «نزل» شده كه ظاهر اين تعبير آن است كه آيه رسماً در اين رابطه نازل شده است نه اينكه جريان مورد بحث، يكي از مصاديق باشد، بلكه با عنايت به خصوص همين موضوع، آيه از طرف خدا آمده نهايت اينكه بشود موارد ديگر را با آن منطبق ساخت و آيه را با آن موارد تطبيق كرد.
بالاخره با ملاحظه مجموع رواياتي كه در اين باب وارد است اين آيه كريمه يا به طور خصوصي و ويژه براي امام حسين و حضرت مهدي موعود نازل شده و چشم انداز از آيه، آن دو بزرگوار مي باشند، و يا اينكه اولين و بزرگترين مصداق آن، امام حسين و حضرت مهدي مي باشند هر چند مصاديق ديگر نيز پيدا كند و بر ساير موارد نيز منطبق گردد. در پرتو اين بيان، روشن مي گردد كه رابطه ميان آن دو حجت بالغه الهي از نوع روابط ديگر ممتاز بوده و پيوند معنوي و آسماني ميان آن دو، پيوندي الهي است كه خلل و شبهه اي در آن، راه ندارد.
خلل پذير بود هر بنا كه مي بيني مگر بناي محبت كه خالي از خلل است و سند محكم اين ترابط و اين شدت اتصال و يگانگي، قرآن كريم است.
منبع: بررسي مقايسه اي بين امام حسين و امام مهدي (ع)