دامنه کاربرد مقاله(فناوری واطلاعات شاخه شبکه)
با آنكه تقريبا همه بر اين باورند كه موج بزرگ بعدي در صنعت مخابرات در قالب شبكههاي نسل آينده يا Next Generation Network) NGN ) ظهور نموده است، اگر تعريف روشن و صريحي از NGN خواسته شود با جوابهاي بعضاً متناقض روبهروخواهيم بود. در اين نوشتار سعي ميشود با تشريح دلايل و محركهاي پديده NGN ، ابعاد آن تا حد ممكن باز شود و تاثيرات ناشي از آن بر روند فعاليت شركتهاي مخابراتي نشان داده شود.
آشنايي NGN در آغاز بيشتر به گسترهاي از مفاهيم فني و تجاري اطلاق ميشد كه تغييراتي را در صنعت مخابرات نويد ميداد. اكنون پس از تقريبا پنج سال كار و تلاش، اين مفاهيم در قالب خدماتي نوين براي هر دو گروه فراهمكنندگان و مصرفكنندگان ظهوريافته است. به عبارت ديگر، آيندهاي كه از آن سخن ميرفت عملاً فرارسيده است. اساساً در هر تجارتي ازجمله تجارت مخابراتي، تغييري صورت نميگيرد؛ مگر با هدف كسب رضايت بيشتر مصرفكنندگان و بهبود بازده مالي توليدكننده. البته NGN اين دو ويژگي را در خود دارد. ارائه خدمات نوين از سويي و كاهش هزينههاي سرمايهاي و عملياتي از سوي ديگر موجبات رضاي ت هر دو طرف را فراهم ميسازد.
اگر از مفاهيم كلي بگذريم و وارد لايه فني شويم، به وضوح خواهيم ديد كه ظهور پديده NGN نتيجه منطقي و طبيعي روندي است كه از آغاز پيدايش اينترنت در صحنه ارتباطات رخ داده است. رشد تصاعدي تعداد كاربران اين شبكه و تمايل روزافزون ساير بخشهاي تجاري با بكارگيري اينترنت و شبكههاي كوچکتر با فناوري مشابه (همچون اينترانتها) به عنوان بستر فعاليتهاي تجاري، كميت و كيفيت مورد انتظار از كاربردهاي اينترنتي را بهصورت تصاعدي افزايش داده است. براي مثال ارائه فناوريهايي نظير VoIP بستر اينترنت را بهصورت نامزدي براي مكالمات تلفني، آن هم با هزينههاي به مراتب پايينتر از شبكههاي تلفني درآورده است.در چنين شرايطي كه حجم ترافيكهاي ديتا در برابر ترافيكهاي سنتي تلفني رشدي چند برابري دارد و با ظهور VoIP نيز حتي منبع درآمد اصلي شركتهاي مخابراتي را تهديد ميكند، طبيعي است كه اين شركتها به فكر چارهاي باشند تا بقاي خود را در دنيايي كه ديتا و پروتكل اينترنت ( IP ) درآن حرف اول را ميزنند، حفظ نمايند. NGN را ميتوان نتيجه تفكر همگرايي ( Convergence ) در شبكههاي ارتباطي دانست: تفكري كه با هدف همگرا نمودن كليه بسترهاي ارتباطي موجود (اعم از ديتا، موبايل، تلفن و تلويزيون كابلي و...) روي بستري مشترك مبتنيبر فناوري IP ، سعي در كاهش هزينهها و ارائه يكپارچه خدمات دارد.
البته تلاش براي همگرايي شبكهها سابقهاي نسبتا طولاني دارد. براي مثال، در دهه 1980 ميلادي اين ايده عملاً درقالب شبكههاي ديجيتال خدمات يكپارچه يا Integrated Service Digital Network) ISDN ) طرح گرديد كه در آن زمان به دلايلي از جمله: آماده نبودن سطح فناوري و گران تمام شدن خدمات، تنها در چند كشور پيشرفته به كارگرفته شد. ولي NGN در زماني مناسب و با توجه به ميزان تقاضاي مصرفكننده طرح شدهاست و به جاي فناوري گران و پيچيده ATM ، بر پايه فناوري ساده، ارزان و پذيرفتهشده IP ايجاد ميشود.
البته با تمام اين توضيحات، بايد پذيرفت كه NGN و بهكارگيري آن مستلزم تغييرات اساسي در ساختار عملياتي شركتهاي مخابراتي خواهد بود: تغييراتي كه بر تمامي جوانب فعاليت اين شركتها، اعم از فرهنگ كاري كاركنان و مديران، گردش سرمايه و ساختار شبكه موجود مؤثر خواهد بود. در واقع براي موفقيت NGN نيازمند تفكر و نگرش جديدي در ميان مديران ميانيِ شركتهاي مخابراتي خواهيم بود كه سختترين قسمت اين فرايند زودگذر را نيز تشكيل ميدهد.