[ساقي]

مهمترين رويدادهاي ايران و جهان در طول تاريخ در اين روز 6 فوريه

شنبه (کیوان شید)
هفدهم (سروش روز)
بهمن 1388

ايران

تغيير نظر180 درجه اي مجلس شوراي ملي در هفت روز!

علي سهيلي

مروري بر رويدادهاي سياسي نيمه دوم بهمن ماه 1321 (فوريه 1943 ) ايران، يك تغيير نظر 180 درجه اي مجلس شوراي ملي را نشان مي دهد كه در كشورهاي ديگر كمتر سابقه دارد.
پارلمان ايران در پي كنارگيري ده وزير كابينه قوام السلطنه نخست وزير وقت، هفدهم بهمن ماه 1321 در يك راي گيري وي را در سمت نخست وزيري تثبيت كرد تا کابینه تازه تشکیل دهد. همين مجلس يك هفته بعد، در حالي كه قوام هنوز نخست وزير بود، در يك راي گيري ديگر ابراز تمايل به نخست وزيري علي سهيلي كرد كه جاي قوام را گرفت و سه روز بعد وزيران خود را معرفي كرد!. در هر دو كابينه الهيار صالح وزير دارايي بود كه دو ماه بعد بر اثر اختلاف با دكتر ميلسپو مستشار آمريكايي ماليه كناره گيري كرد.
در زمان دولت علي سهيلي بود كه لايحه مهم آموزش و پرورش عمومي، يكسان و رايگان به صورت قانون در آمد.

در قلمرو رسانه‌ها

سالروز انتشار نخستين نشريه دانشگاهي

اواخر ژانويه در سال 1878 دانشگاه آمريكايي «ييل» نخستين نشريه دانشگاهي به نام «ييل نيوز» را منتشر ساخت و دانشگاههاي ديگر از آن اقتباس كردند. ديوان عالي آمريكا حكم داده است: از آنجا كه نشريات دانشگاهي با كمك هزينه دولت انتشار مي يابند، حق گرفتن اگهي تجاري و تكفروشي ندارند.

راز پيروزي مجله جيبي 15 ميليوني

مجله جيبي «ريدرز دايجست» كه ناشر آن مدعي است تيراژي بالاي 15 ميليون نسخه دارد و عمدتا با پست توزيع مي شود پنجم فوريه سال 1922 انتشار خود را آغاز كرد.
«دويت والاس» و همسرش «ليلا» در آن سال با يك وام پنج هزاردلاري اين مجله را راه اندازي كردند زيرا روزنامه اي كه در آنجا كار مي كردند عذرشان را خواسته بود و نمي خواستند كه پس از آن «كارفرما» داشته باشند. نخستين شماره اين مجله 1500 نسخه فروش داشت.
انتشار مجله به قطع جيبي ابتكار تازه اي بود، زيرا كه خواننده مي توانست آن را در جيب و يا كيف دستي خود ببرد و با هر فرصتي كه به دست آيد آن را بخواند.
اين مجله با قطعي كوچك رقيب بزرگي براي كتاب شد، مخصوصا كه درهر شماره اش چند داستان كوتاه، خلاصه چند كتاب، مطالب دانستني، مطالب بهداشتي و آخرين گزارشهاي پزشكي، خبرهاي جنايي، مطالب خواندني. آخرين پيشرفتهاي علمي و موضوعهاي اجتماعي ــ فرهنگي را چاپ مي كرد و هنوز اين روش را ترك نگفته است.
اين مجله در طول عمر خود به ندرت به مسائل سياسي ــ اقتصادي روز پرداخته و اعلام داشته است كه تا قطعيت پيدا نكنند (تاريخ نشوند) به اين مطالب نخواهد پرداخت، زيرا كه از حرف تا عمل فاصله اي طولاني وجود دارد و نمي خواهد خواننده گمراه شود. سياست اين مجله براين پايه است كه تا مي تواند از چاپ مطالبي كه خواننده را اغفال كند خودداري ورزد.

ساير ملل

عهدنامه محدود كردن جنگ افزارهاي دريايي!

ششم فوريه سال 1922 دولتهاي آمريكا، ايتاليا، انگلستان، ژاپن و فرانسه با توجه به اين حقيقت تاريخي كه «قدرت دريايي» دولت صاحب آن را به قلدري و خيال تجاوز برمي انگيزاند عهدنامه قطع رقابت دريايي و محدود كردن ابزار هاي جنگ دريايي را ميان خود امضاء كردند. اوضاع روسيه در پي انقلاب بولشويكي هنوز تثبيت نشده بود كه در اين پيمان شركت داده شود و آلمان كه در جنگ جهاني اول شكست خورده بود به موجب عهدنامه ورساي ناوگان خود را از دست داده و حق داشتن كشتي جنگي سنگين از آن سلب شده بود.
گذشت زمان نشان داد كه از سه ـ چهار سال بعد، دولتهايي كه اين معاهده را امضاء كرده بودند براي تقلب كردن درمفاد آن باهم مسابقه گذاشتند و ... تا جائي كه از اين عهدنامه تنها نامي باقي ماند.

روزي كه «روزولت» مجبور شد بانكهاي آمريكا را ببندد ـ رکود اقتصادي

«فرانکلین دی. روزولت» كه در اوج ركود اقتصادي آمريكا به رياست اين كشور انتخاب شده بود بانكهاي آمريكارا از ششم فوريه سال 1933 به مدت ده روز تعطيل كرد؛ زيراکه قبل از آن مردم براي بيرون كشيدن پس اندازهاي خود كه تورّم را شديدا بالا مي برد به بانكها هجوم برده بودند. به علاوه، موجودي بانكها براي پرداخت ها كافي نبود و مقابل بانكها صفهاي طولاني به وجود آمده بود و بیم آن می رفت که همین صفوف تبدیل به شورش و عصیان شود. آمریکا از سال 2008 نیز وارد یک بحران اقتصادی شده است که علت عمده آن افزايش بدهي دولت این کشور و كسر بودجه آن در سالهاي اخير است.

تشديد بمباران هوايي برلن

يك بمب افكن « بي ـ 29 » امريكا در حال فرو ريختن بمبدور تازه بمباران شديد و روزانه شهر برلن توسط هواپيماهاي نظامي متفقين از ششم فوريه 1944 آغاز شد كه تا پايان جنگ جهاني دوم ادامه داشت. ارتش آلمان به حد كافي هواپيما براي دفاع از آسمان برلن در اختيار داشت ولي اين هواپيماها سوخت لازم را براي به پرواز در آمدن نداشتند و از شهر، تنها با سلاحهاي زميني ضدهوايي دفاع مي شد كه از آنها هم به دليل شبانه بودن اين حملات و پرواز در ارتفاع زياد كار چنداني ساخته نبود و ژنرالهاي هيتلر تنها به اين اصل دلخوش بودند كه با حمله هوايي نمي شود جنگ را برد و كشوري را تسخير كرد.

بانو « رزا پاركز » ، كه دلاوري او جنبش حقوق مدني آمريكا را به حركت در آورد و پيروز كرد

« رزا » در سالهاي كهولت


بانو «رزا لي پاركز» كه يك اقدام دليرانه او باعث تشديد فعاليت جنبش حقوق مدني آمريكا و پيروزي آن شد چهارم فوريه سال 1913 در يك خانواده سياهپوست در شهر «تاسكجي» واقع در ايالت جنوبي آلاباما به دنيا آمد. پدرش نجار و مادرش آموزگار بود و خود او بعدا به کار دوزندگي سرگرم شده بود. او در محيطي زندگي مي كرد كه ميان سياهپوستان و سفيد پوستان تبعيض و جدايي بود و رنگ پوست ملاك برتري انسان بود.
براي مثال؛ سياهپوستان حق نشستن روي صندليهاي رديفهاي جلوي اتوبوسهاي شهري را نداشتند و تازه اگر صندلي براي نشستن وجود نداشت و يك سفيد پوست وارد اتوبوس مي شد، سياهپوست بايد صندلي اش را به او مي داد. رزا از اين وضعيت و نيز جدا بودن مدارس سياه و سفيد ازهم خسته شده بود.

وي روز اول دسامبر سال 1955 كه عازم محل كار خود (يك كارگاه لباسدوزي) در شهر مونتگمري بود ، نه تنها از در جلو اتوبوس وارد آن شد بلكه روي يك صندلي در رديفهاي جلوتر هم نشست و به اعتراض راننده توجه نكرد و از جاي خود تكان نخورد. راننده اتوبوس را متوقف ساخت و به پليس تلفن كرد، زيرا كه نشستن سياهپوستان روي صندليهاي رديفهاي جلو اتوبوس در آن ايالت جريمه نقدي داشت.

تا آمدن پليس، بسياري از مسافران اتوبوس كه براي رسيدن به محل كار عجله داشتند پياده شدند و يكي از آنان به روزنامه شهر تلفن كرد و عكاس از اين صحنه عكس گرفت.

پليس رزا را به دادگاه برد و جريمه شد. انتشار عكس و گزارش كار او واظهاراتش دربازجويي پليس در روزنامه شهر، در جهان چون توپ صدا كرد و اين عكس دربيشتر روزنامه هاي جهان به چاپ رسيد و جنبش مدني آمريكا برشدت فعاليت خود افزود.
دكتر مارتين لوتر كينك رهبر جنبش راهپيمايي هاي چند صد هزاره نفري برپا كرد و با اين كه جان خود را برسر آن گذارد، جنبش در دهه بعد به پيروزي رسيد و قانون «حقوق مدني» به تصويب كنگره رسيد و ....

رزا و خانواده اش چند سال بعد به شهر ديترويت آمريكا نقل مكان كردند، اما کار آن روز وي فراموش نشد هرجا و هروقت كه از جنبش حقوق مدني آمريكا نام برده مي شود ، وي نيز مطرح مي گردد و روزنامه ها به مناسبت سالروز تولد و سالروز اقدام شجاعانه اش با او مصاحبه مي كنند و نامش در تاريخ آمريكا ماندگار خواهد ماند. رزا در سال 2005 درگذشت و با احترام تمام و رعايت تشريفات رسمي مدفون شد.

اين عكس تاريخي كه روز اول دسامبر سال 1955 برداشته شده « رزا پاركز » را در اتوبوس عمومي شهر مونتگمري ايالت آلاباماي آمريكا نشان مي دهد كه بر صندلي نشسته و حاضر به پياده شدن نيست

...