[رزیتا]

رودخانه الوند مهمانان نوروزی را به دیار گرمسیری قصرشیرین فرا می خواند


قصرشیرین - رود الوند كه از میان شهر سرپل ذهاب و از كناره شرقی رشته كوههای 'بازی دراز' گذشته و از سمت غرب به مركز شهر قصرشیرین می رسد، این روزها خروشان تر از گذشته مهمانان نوروزی را به دیار گرمسیری قصرشیرین فرا می خواند.

به گزارش ایرنا، این رودخانه پس از گذر از منطقه زیبای 'ریجاب' وارد تنگ پیران در نزدیكی قریه پیران شده و سپس به جلگه ای در پایین روستای 'بان زرده' وارد می شود، طول رودخانه الوند از این سرچشمه تا آبریزگاه دجله 280 كیلومتر و ارتفاع آن از سرچشمه به یك هزار و 500 متر می رسد.

رودخانه سرزنده و همیشه جاری ' الوند' یا 'حلوان' در غرب استان كرمانشاه از كوههای دالاهو و قلاجه سرچشمه می گیرد، سرچشمه اصلی این رودخانه از سراب اسكندر در غرب قله های زاگرس حد فاصل 32 كیلومتری شرق دشت ذهاب و در شمال دهستان ریجاب واقع شده است.

واژه الوند، بر گرفته از یك واژه از زبانهای آریایی است كه به مفهوم ' بزرگی یا بلندی ' می باشد و نام كوه الوند كه در نزدیكی شهر همدان (اكباتان ) واقع شده نیز از مشخصه های نامهای جغرافیایی در سرزمین اشكانی آریاییان است.

به عقیده كارشناسان، الوند از 'هرا یا هله' به معنی بلند و ' ونتا یا وند ' به معنی ' از آن یا متعلق ' برگرفته و واژه ' وند ' به عنوان پسوند در نام طوایف كرد در مناطق كردنشین كرمانشاه و كردستان بسیار دیده می شود، مانند 'كاكاوند' ، 'رشوند'.

براین اساس، رودخانه هایی كه از بلندی كوهها با شدت جاری می شوند و آبشاری را بوجود می آورند، در گویش های آریایی ' هراوند یا هله وند ' نامیده شده اند.

نام كنونی رودخانه الوند تنها تكاملی دیرینه از واژه آریایی 'هله وند' است كه در ادبیات عربی به 'حلوان' مبدل شده و در گویش كنونی مردم منطقه به زبان كردی به 'الون' و یا 'هه لون ' مشهور شده است.

به گفته كارشناسان میراث فرهنگی، در ادبیات عرب حلوان را شهری قدیمی نیز دانسته اند كه در ابتدای گذرگاه زاگرس و در مكان امروزی شهر سرپل ذهاب قرار داشته است، شهر حلوان در ادبیات پهلوی از ریشه زبان مادی ' كاله ' گرفته شده و آشوریان آن را ' كالمانوو یا كالخ ' نیز نامیده اند.

'ایرج افشار' در دومین جلد از كتاب خود تحت عنوان 'كرمانشاهان و تمدن دیرینه آن ' آورده است: برخی ادبیات تاریخی شهر 'حلح' را كه هزاران یهودی 'ساماریه' در زمان آشوریان به آن تبعید شده بودند، همان شهر حلوان می دانند.

ناحیه حلوان از دیرباز ناحیه ای حاصلخیز با چشمه های آب معدنی بسیار و باغهای فراوان بوده است، ' كواد ' یكی از پادشاهان ساسانی دراین ناحیه آبگینه ای ساخته و اصلاحات بسیاری انجام داده بود.

به دلیل موقعیت حساس منطقه اعراب در نیمه های قرن ششم میلادی به این رودخانه حمله بردند و جز ویرانه ای چیزی از آن برجای نگذاشتند.

رود الوند ازهمان ابتدا به صورت رودخانه بزرگی در حدود 12 كیلومتر این دره زیبای ریجاب جریان داشته و همانطور كه به راه خود ادامه می دهد، نهرهای متعدد بدان می پیوندند.

پهنای دره ریجاب حدود 500 متر و دو طرف آن سراشیبی ژرفی تشكیل شده و از ابتدا تا انتها از درخت و باغها میوه پوشانده شده و در اعماق آن رود ریجاب (ریگ آب ) جوشان و خروشان از میان سنگها و صخرها در جریان است.

رود بارهای كوچك منطقه از قبیل آب های بان زرده، یاران، بشیوه، قلعه شاهین، دیره، گلان و بزكنه از طرفی و آب سراب گرم از طرف دیگر هر یك جداگانه در محل های مختلف به این رود وارد می شوند.

الوند سپس به دهستان نصرآباد در نزدیكی قصرشیرین وارد شده و با رودهای چم امام حسن و رودخانه تنگاب مخلوط شده و با عبور از روستای قره صدف بطرف شهر خانقین در كشور عراق سرازیر می شود.

الوند پس از عبور از شهرهای قصرشیرین و خانقین در قسمت جنوبی ناحیه دكه و قله از طرف چپ وارد رودخانه سیروان می شود و پس از آن به رود دجله در عراق می پیوندد.

به گفته مقامات محلی، این رودخانه ضمن اینكه آب و هوای مناطق را مدیترانه ای ساخته، دشت شهرستانهای قصرشیرین و خانقین عراق را نیز مستعد زراعت و كشاورزی كرده است.

سرچشمه دیگری كه به الوند می پیوندد از آبخیزها و چشمه سارهای دره شمالی كوه قلاجه در 24 كیلومتری جنوب غربی هارون آباد نشات می گیرد و به نام رودخانه كفرآور از دهستان كفرآور به سوی شمال غربی روان می شود و روستاهایی كه به همین نام است را سیراب می كند.

در فاصله یك كیلومتری شمال غربی روستای هاریر با ریز آبه نسبتا بزرگی كه از مناطق جیاكویی و سگان عبور كرده مخلوط می شود و پس از گذشتن از یك دره تنگ و پر پیچ و خم به دهستان دیره وارد می شود و به نام رود دیره از دره میان كوههای دانه خشك و بازی دراز عبور می كند و به دهستان جگرلو از توابع شهرستان قصرشیرین وارد می شود.

این رودخانه در مسیر خود در شهرستان قصرشیرین ضمن سیرآب كردن زمین های زراعی و كشاورزی بخصوص درختان نخل و نیزارهای اطراف، با گذر از مركز شهر جلوه خاصی به آن داده و به نوعی محلی برای تفریح و تفرج دوستداران طبیعت و ماهیگیران شده است.

حاشیه این رودخانه مكانی بسیار سبز و پوشیده از نخلستانها است كه طبیعتی بكر و دلچسب را برای مسافران و گردشگران بوجود آورده به گونه ای كه همه ساله افراد بسیاری برای لذت بردن از طبیعت این منطقه به قصرشیرین می آیند تا بتوانند در میان طنین دلنواز صدای پرندگان از صدای خروشان الوند لذت برده و برای چند ساعت هم كه شده آرامشی خاص را تجربه كنند.

شهرستان قصرشیرین با جاذبه های منحصر بفردش، مناطق عملیاتی دفاع مقدس، یادمان های شهدا، طبیعت سرسبز و رودخانه خروشان الوند اكنون چشم انتظار ورود مسافران و گردشگران نوروزی است تا در اماكن اقامتی این شهرستان همچون هتل ها، مهمانپذیرها و مدارسی كه به منظور فراهم كردن بستر اسكان مسافران نوروزی تجهیز شده اند، مستقر شده و از حضورشان در این شهرستان زیبای مرزی غرب كشور لذت ببرند و از بازارچه مرزی خرید كنند.