03-09-2012
|
 |
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی   |
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
(شانۆنامه)كۆڕی قوربانی كردنی سێنێمار ( 3 )
(شانۆنامه)كۆڕی قوربانی كردنی سێنێمار ( 3 )
نووسینی : بارام به‌یزایی
وه‌رگێڕانی له فارسیه‌وه : سه‌لاح محه‌مه‌دی
به بوته‌كانی خێڵات قه‌سه‌م
پاداشتێ به تۆ ده‌م كه به خه‌ویش نه‌یبینی،ئه‌گه‌ر به‌راستی ـ
ئه‌وه‌ی له سه‌ر خشت پیشانمت دا،له‌م هه‌رده به‌دی بێنی!
شات‌وشوت ناكه‌م ـ نا! وا منیش خوه‌رنه‌ق بۆ پاداشتێ ساز ئه‌كه‌م.
بۆ پاشایێ كه هه‌رچه‌نده‌ی بۆ ببه‌ن،
دوو هێنده ده‌ستێننه‌وه.
تۆ له به‌رچی ده‌یكه‌یت؟
سێنێمار :وتم‌پی من بۆ ئافراندنه ده‌یئافرێنم!
نوعمان :نا،منه‌تباری خۆتم مه‌كه سێنێمار،
له چه‌نێ‌و چلۆنیه‌كه‌ی بدوێ‌و خۆنوێنی مه‌كه!
سوێند به بوتانی مه‌زنتر،باشترین وشترم بۆ تۆ!
باشترین ئه‌سپم به هه‌وڕێ‌و هه‌وساره‌وه!
نا ئه‌مه كه‌مه،
حه‌فتا بزنی بژارده له مێگه‌ڵی بزنه‌كانم،
به زه‌نگڵیانه‌وه!
دڵت گه‌وره‌بێ نوعمان،وه‌ره دڵاوا بین،
به‌ڵێ ـ ته‌نانه‌ت پچووكترین كچم بۆ تۆ،
كه سه‌رتۆپی جوانی عه‌ره‌به!
به‌ڵێ كچه‌كه‌م،به جیازی‌و جیازه‌وه!
ئه‌وی‌تر :گه‌وج بووم گه‌ر بڕوام كردایێ،
ئه‌مڕۆ قسه‌یێكی ئه‌كردو سبه‌ی شتێكی ده‌خواست.
نه به‌ڵێ ده‌كرا بڵێی نه ـ نا!
من وه‌رگێڕ بووم له به‌ین ئه‌و جووته، ئه‌و كاته‌ی راده‌مان،
و ئاگادار،له نزیكه‌وه ـ
كه سێنێمار چلۆن خشتێكی ده‌پێژاو خشتێكی ده‌شكاند
/سێنێمار دوو خشت ده‌دا به‌یه‌كا/
نوعمان :/توڕه/من رێگه‌یێ راستم ده‌پێوا له بیابان
له‌م لا بۆ ئه‌ولا،بێره‌نج!
بۆ ئه‌بێ خوه‌رنه‌ق ده‌ور بده‌مه‌وه؟
كه چاوم ده‌به‌ست‌و ده‌چوم،«با» رومه‌تمی نه‌وازشت ئه‌كرد
بۆچ ئێستا به‌چاوی به‌ستراو سه‌رم له دیوار ئه‌درێت؟
به‌ڵام سه‌یره،جووانی ئه‌م خوه‌رنه‌قه!
له‌گه‌ڵ ئه‌و نه‌خشانه‌ی له ئێران دیومن به‌رانبه‌ری ده‌كا،
له‌وه‌ی له كۆشكه‌كانی رۆمی بیستومه سه‌رتر!
چلۆن له خوڵێ بێ كه‌ڵك وه‌ها كۆشكێ به‌كه‌ڵك پێكهات ـ
جگه به هونه‌ر؟
سێنێمار :ئێمه زیخی نه‌وێسمان وێسان،به په‌رژینه‌كان!
و رستێكمان داڕژان به كڵافی داری كونارو ئاوو خۆڵ‌‌و به‌رد!
نوعمان :/ده‌نه‌ڕێنێت/نه‌حله‌ت له دیوار،من زیخه نه‌وێسه‌كانم ده‌وێ!
سێنێمار :ئێمه چۆمێكمان له فه‌رات كێشایه ناو خوه‌رنه‌ق!
نوعمان :/به نه‌ڕه‌و به‌دگومان/له‌گه‌ڵ خیزاو و نیشتاو چ پكه‌م؟ و چ له هه‌ڵسان؟
سێنێمار :ئێمه له ده‌وری خوه‌رنه‌ق به كونارو دارخورما به‌ربه‌ندی لافاومان سازكرد!
نوعمان :لافاو له مندایه!
سێنێمار :جیهان كۆنه بوو،ئێمه نوێمان كرد!
نوعمان :من جیهانم وه‌ك رۆژی به‌ری ده‌وێ!
یه‌كێ :بیرم نه‌چووه ـ نا! ترسی ئێوه جووته!
ئه‌و رۆژه‌ی هه‌موومان له تووڕه‌یی نوعمان هه‌ڵاتین!
من خۆم له دیجله هاویشت‌و فره‌یێ سه‌ری خۆیان هه‌ڵگرت به‌ره‌و بیابان!
حه‌ح ـ ئه‌و رۆژه‌ی به تیروكه‌وان‌و سونگ‌و شیر،سواره ده‌ركه‌وت ناڕه‌ته‌كێش،
وا بزا جنۆكه‌یێ هه‌زارساڵ دیل،له ئه‌شكه‌وت هه‌ڵاتووه!
/نوعمان ناڕه‌ته‌كێش به سواریی ئه‌سپێك ـ تیروكه‌وان به ده‌س ـ له‌نگی ئه‌دات،سه‌روچاوی پۆشاوه،هه‌ر سێكیان هه‌ڵدێن یان فڕێ ده‌درێنه سه‌ر عه‌رز یان له چێوبه‌س هه‌ڵده‌كشن/
سێنێمار :/ترساو/سه‌رو چاوت بۆ پێچاوه نوعمان‌و ره‌شت پۆشیوه؟
وه‌ڵڵا شبی ئه‌و تیر ئه‌ندازه‌یت كه به خه‌و دیبووم!
نوعمان :ئه‌م تیره بو كوێ بهاوێژم كه توڕه‌ییم له‌گه‌ڵ خۆی ببات؟
سێنێمار :بیهاوێژه به‌ره‌و دێوو جنۆكان،كه حه‌شار دراو له لافاوی لمن ـ
و چه‌ت ئه‌خه‌نه كارمان!
نوعمان :وتت چه‌ت؟ نا،سوێند به بوتانی مه‌زنتر
ئه‌ز چه‌ت له كاری خۆ خستم
نه‌ك دێوو جنۆكان!
ئه‌وی‌تر :رو بنوێنه!! تۆ دوژمنی نوعمانی یان دۆستی ئه‌و،
وا ئه‌وانه‌ی به تیر ئه‌پێكی كه خزمه‌تی ئه‌كه‌ن!
یه‌كێ‌تر :هۆی زه‌لام! ـ رزگارمانكه نوعمان،له‌م تیرهاوێژه!
یه‌كێ :وه‌ڵڵا ئه‌مه ئه‌سپی نوعمانه كه دێوێ له سه‌ری باڵی گرتوه‌ته‌وه!
نوعمان :بۆچ باشترین وشترم به تۆ ببه‌خشم؟ نا!
ئه‌م كۆشكه به سێ‌نێ‌ماره‌وه ده‌ناسن نه نوعمان!
بۆچ حه‌فتا بزنی بژارده‌ی مێگه‌ڵی خۆ به تۆ پێشكه‌ش كه‌م
كه ئه‌وانه‌ی خشتی ئه‌م كۆشكه ده‌پێژن شوكرانه‌بژێری تۆن نه من!
بۆچ باشترین ئه‌سپم بده‌م به تۆ به ركێف‌و هه‌وساره‌وه،
كه سوار بیت‌و له ده‌وری خوه‌رنه‌ق تاوی ده‌یت‌و فیزكه‌ی كه ئه‌مه من كردم؟
بۆچ پچوكترین كچم پاداشتی تۆكه‌م
كه سه‌رتۆپی جووانی عه‌ره‌به
بۆ ئه‌وه‌ی شو له باوك سه‌رتر بزانێت‌و بێگانه له خێش؟
یه‌كێ :ئه‌و كیژه ـ له چاوی پیس به‌دووربێ ـ به‌راستی سه‌رتۆپی جووانی عه‌ره‌به
شاعێره‌كان به یادی چاوه‌كانی چه‌نا قه‌سیده ده‌هۆننه‌وه،
بڕێ بێناوو بڕێ ئاشكرا!
كاروانیه‌كان به یادی زۆڵفی درێژی رێگه ده‌بڕن
هه‌م به گۆرانی‌و هه‌م بێده‌نگ!
یه‌كێ‌تر :نه‌تووت باسی مه‌له‌وانان له كه‌شتی‌دا،
له عه‌شقێنی باو باده‌وان،و شه‌پۆل‌و گه‌می!
یه‌كێ :وه‌ی ـ زه‌نگی وشتران ئاوازێكه،یه‌ك له‌و هه‌زاره،
كه بیابان بۆ جووانی ئه‌وی ده‌خوێنێت.
یه‌كێ‌تر :له‌نجه‌و لاری شێخ شێت ئه‌كاو مه‌لا سه‌رگه‌ردان!
وابزا قوڕی له خاكی له‌یلێ داڕژاوه!
ئه‌وی‌تر :ئێوه مه‌جنوونن! حه‌ح ـ كام جوانترن ـ خوه‌رنه‌ق یان كچ؟
/نوعمان به شیوه‌ن‌و خۆڕنین ده‌گه‌ڕێ‌و جارجار زیخ به سه‌ردا ده‌كا/
نوعمان :تۆ كوناره‌كانی منت كۆڵه‌كه كرد!
تۆ زیخه‌كانی منت له ژێر خشتی سوور چاڵ كرد!
تۆ ئاسمانی منت به میچ داپۆشی،
كاكه‌شان‌و رێگه سرووشتییه‌كانی!
تۆ«با»كانی منت ـ شورته‌وسه‌ڕسه‌ڕ ـ
له پشت چواردیوار ده‌سبه‌سه‌ر كرد!
بۆ له دیمه‌نی فه‌رات‌و دارستانی كونارو چۆڵگه‌ی دڕ
جگه كونه رۆچنێكت بۆ من نه‌هێشتوه‌ته‌وه!
كه له بیابانی خۆم دێم‌و ده‌چم
بۆچ ـ بۆ ده‌بێ درگایێ بكه‌مه‌وه‌و بیبه‌ستم؟
سێنێمار :تۆ بووی كه كۆشكت ویست،
كه ئه‌گه‌ر نه‌مده‌ئافراند ته‌مێت ده‌كردم!
لات وایه نه‌مده‌بیست سرته‌ی هه‌ڕه‌شه،
و هه‌رای مێشك به‌ری گله‌یی؟
تۆ بووی ویستت خێوه‌ت به‌قه‌د بیابان كه‌یت
و دنیا له ژێر میچی خۆت دانێیت،
و بناغه‌ی وا داكوتی ـ
كه«با» نه‌یپچڕێنێ‌و نه‌یڕمێنێ!
تۆ بووی هه‌گه نه‌مده‌ئافراند باسی تیغی تیژت ده‌كرد،
و غیره‌تی عه‌ره‌ب!
مه‌ستانه گۆرانیت ده‌چڕی‌و له‌ترت ده‌داو فشه‌ت ده‌كرد!
و تانه‌ی خه‌ڵكانت به تاریف ده‌زانی!
تۆ بووی ویستت شیاوی دنیای سه‌رتر له خۆت بی!
چاوچنۆك مه‌به،یان ئه‌م یان ئه‌و به،
ناتوانی هه‌رده‌نشین بیت‌و له خوه‌رنه‌قیش دانیشیت !
/سێ پیاو چادرێ ره‌شی گه‌وره به‌سه‌ر خۆدا ده‌كێشن/
نوعمان :دوێ‌شه‌و خه‌وم به باوكمه‌وه دی،ئه‌مرۆلقه‌یس!
وتی له كوێیه ئه‌و هه‌رده‌یه
وا به سواری وشترانی به‌تاقه‌ت ده‌مانپێوا؟
به ئه‌نگوست پیشمانیمدا!
به‌ڵام هه‌رده به شنه‌ی«با»یێ له جێگه‌ی خۆی نه‌ماو،
وشترانی به‌تاقه‌ت،نه‌خشگه‌لێ بوون له سه‌ر دیواری خوه‌رنه‌ق!
وتی له كوێیه دارستانی كونارێ
كه ترسی دێوو درنجانی ده‌خسته دڵمان؟
به ئه‌نگوست پیشانیمدا!
به‌ڵام دارستان به شنه‌ی«با»یێ له جێگه‌ی خۆی نه‌ماو،
كوناره به‌رزه‌كان، مینا دێوان و جنۆكان،پارێزه‌رانی خوه‌رنه‌ق بوون!
باوكم ـ ئه‌مرولقه‌یس ـ به شنه‌ی«با»یێ ون بوو،
وابزانم نه‌حله‌تی كردم!
سێنێمار :وتم بفه‌رموی ده‌س هه‌ڵئه‌گرم نوعمان!
چیت بوێ،ئه‌وه ده‌بێ،
بفه‌رمویت خوه‌رنه‌ق له بیر ئه‌كه‌م!
نوعمان :وتم به‌ڵێ‌و نا!
وه‌ڵڵا هه‌مو شه‌وێ به خه‌یاڵی وێراندنی ده‌نوم،
و سبه‌ی به خه‌یاڵی ئافراندنی هه‌ڵده‌ستم!
ده‌س‌هه‌ڵگری سێنێمار؟ ـ چلۆن؟
داخۆ ده‌توانی دارستای كوناری من بگه‌ڕێنیته‌وه جێگه‌ی؟
داخۆ ده‌كرێ ئه‌و خۆڵه‌ی له داوێن به توره‌كه هێنامان،
تا خشتی دیواری كه‌ین،بگه‌ڕێنیته‌وه جێگه‌ی؟
داخۆ خورما،وا به‌خشیت و خواردیان،
ئه‌و وشترانه‌ی برژاندت‌و قوتیان دا،
ئه‌مده‌یته‌وه؟
سێنێمار :ئاخ نوعمان،وه‌ڵڵا ئه‌مه ئافراندنی خوه‌رنه‌ق نییه،
ئافراندنی تۆیه!
ئافراندنی هه‌موومانه!
نه‌مدیوه گه‌وره‌یێ،به كار نه‌كردن،
كارێ گه‌وره‌ی كردبێت!
خوه‌رنه‌ق به ناوی خۆت بخولقێنه نه‌ك سێنێمار،گه‌ر له‌مه به ئازاری!
چلۆن هه‌رده‌یێ وشك‌و قاقڕ،
رێبازی وه‌همی دێوان‌وجنۆكان ـ
وه‌ها بۆت ئازیز بووه نوعمان، كه باوكتی له قه‌ور بۆ ده‌رده‌هێنی؟
تۆ هه‌رده بیری نوعمان!
تۆ نازانی ئاوه‌دانیت ده‌وێ یان نا؟
تۆ نازانی دنیای به‌ریت ده‌وێ یان ئافراندراو!
خوه‌رنه‌قی خولقاوت ئه‌وێ به مه‌رجی نه‌خولقاندن
كه هه‌رده‌یێ،خوه‌رنه‌قی له سه‌ر ده‌ئافرێنن،هه‌رده بمێنێت؟
تۆ نه‌گونجاوت ده‌وێ!
یان ره‌نگه ـ هه‌ڵه نه‌كه‌م ـ ده‌ترسی ده‌س له كیسه‌كه‌یت،
ئاواییت ده‌وێ گه‌ر له كیسه‌ی تۆ نه‌درێت؟
بێ گۆڕان،بێ هه‌وڵ،و بێ پاره؟
ئاوایی چلۆن هه‌روا ئاوه‌دان بێت؟
كه‌سانێتر خشت ده‌پێژن،
گه‌ر له قوڕ پارێز ئه‌كه‌ی،ده‌س له كیسه كه!
یه‌كێ‌تر :له بیرمه. ئه‌مه هاوارێ بوو منیش بیستم!
یه‌كێ :/توڕه/كێ نه‌یبیست؟
ئه‌وی‌تر :خوه‌رنه‌ق باڵای نه‌ده‌كرد،
كاتێ خشتێكت ده‌پێژاو،خشتێكت ده‌شكاند!
وا رۆژێ ده‌یانفه‌رمو سازیكه‌و،
سبه‌ی ده‌یاننه‌ڕاند تێكیشكێنه!
سێنێمار :/توڕه/چین ئه‌م بیانوگه‌له؟
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
|
جای تبلیغات شما اینجا خالیست با ما تماس بگیرید
|
|