پزشکی در زمان قاجار (ديدني)
یکی دو روز قبل، کتاب جالبی در مورد، پزشکی در دوران قاجار به دست آوردم. کتاب به انگلیسی و نوشتۀ «هرمز ابراهیمی‌نژاد» است.
اما تا آن زمان بد نیست، نگاهی به بعضی از عکس‌های این کتاب بیندازیم. به گمانم این عکس‌ها تا به حال کمتر دیده شده‌اند:
۱- در عکس اول، پزشکان ناصر‌الدین شاه را می‌بینید. از راست به چپ: ۱- میرزا بزرگ قزوینی ۲- میرزا کاظم رشتی ۳- حاج آقا بابا ۴- دکتر تولوزان ۵- حکیم الممالک و ۶- یک پزشک ارتشی – در زیر عکس مطالبی مبنی بر آزمایش یک داروی مسهل ساخته اروپا در آن روز به چشم می‌خورد!
۲- در عکس دوم یک مریض‌خانه یا بیمارستان دولتی را می‌بینید:
۳- در عکس سوم، یک پزشک سنتی یا حکیم‌باشی را در کنار نسخه‌نویس و شاگردش می‌بیند. این عکس در شیراز و در سال ۱۸۹۸ میلادی گرفته شده است:
۴- در عکس چهارم که در سال ۱۸۹۲ گرفته شده است، لقمان‌الدوله را در کنار تعدادی از پزشکان و داروسازان می‌بینیم:
۵- در این عکس، اعضای «مجلس حفظ الصحه» دیده می‌شوند. از چپ به راست: ۱- دکتر میرزا علی، رئیس‌الاطباء ۲-دکتر دیکسون، پزشک سفارت بریتانیا ۳- میرزا عبدلله طبیب ۴-دکتر تولوزان ۵-دکتر میرزا علی اکبر ناظم‌الاطباء ۶-دکتر چربنین، پزشک سفارت روسیه ۷- میرزا کاظم شیمی (استاد شیمی دار‌الفنون)