سوینی تاد Sweeney Todd

[دانه کولانه]

سوینی تاد Sweeny Todd

شکلات تلخ آقای تیم برتون

سايت خبري سيما فيلم/ سید حسام فروزان: کارخانه شکلات سازی تیم برتون و جانی دپ این بار شکلاتی تلخ برای دوستداران « جهان تیم برتونی» مهیا کرده است؛ و کیست که نداند خوردن شکلات تلخ هم طعم و مزه و لذت خودش را دارد. حالا دیگر پس از این همه سال دنبال کردن فیلم های برتون و غرق شدن در آن همه فانتزی و رویا و کابوس، می توان «باشگاه هواداران تیم برتون» را تاسیس کرد و مطمئن بود که علاقه مندان دنیای برتون از پیر و جوان از همه جای جهان در آن ثبت نام خواهند کرد. جهان تیم برتونی؛ جهانی پر رمز و راز که قصه گویی جزئی جدایی ناپذیر از آن است. قصه هایی به شیرینی قصه های پریان و گاه همراه با سیاهی و هولناکی جهان شر. جهانی که از روح کودکانه و شوخ و شنگ برتون و تاثیری که کارتون ها و کمیک استریپ های دوران کودکی و نوجوانی اش بر او گذاشته اند نشأت می گیرد. مگر می توان صدای شمشیر کشیدن سوار بی سر را در «اسلیپی هالو» شنید و نترسید. مگر می توان فیلمی حیرت انگیز چون «ماهی بزرگ» را دید و سازنده اش را یکی از بهترین قصه پردازان روزگار ندانست. «ادوارد دست قیچی»،«اسلیپی هالو»،«کابوس قبل از کریسمس»،«ماهی بزرگ»و«عروس مرده» تنها نمونه هایی از تراوشات ذهن خلاق برتون هستند که در خاطره سینما دوستان، باقی مانده اند و بارها دیده می شوند.
در «سوینی تاد : سلمانی پلید خیابان فلیت»، برتون به سراغ یکی از داستان های معروف قرن نوزدهمی انگلیسی رفته است. سوینی تاد یکی از داستان های دنباله داری بوده که در نشریات دوره ای اوایل قرن نوزدهم انگلستان چاپ می شده است. از آن داستان ها که چندین نویسنده در زمان های مختلف دارند و هرکدام پروبالی به داستان اصلی می دهند. ماجرا مربوط است به آرایشگری به نام بنجامین بارکر، یکی از اولین قاتلان زنجیره ای انگلیسی که زندگی و مرگش در هاله افسانه و ابهام و شایعات پوشیده شده است. شخصیتی شبیه به « جک قصاب» قاتل زنجیره ای مخوف لندن که در فیلم « از جهنم» ( بازهم باشرکت جانی دپ) به او پرداخته شده بود. بارکر با حکم قاضی شهر، که به زن زیبا و پرهیزگار بنجامین نظر داشته ، به استرالیا تبعید می شود. پس از پانزده سال از زندان می گریزد و به لندن برمی گردد و اسم «سوینی تاد» را برای خود انتخاب می کند. وقتی می فهمد همسرش خودکشی کرده و دخترش هم در کفالت همان قاضی است، تصمیم می گیرد از کسانی که زندگی اش را نابود کرده اند، انتقام بگیرد. سلمانی اش را در طبقه دوم قنادی خانم لاوت – که بدترین شیرینی های لندن را درست می کند- راه می اندازد و مشتریان بی گناه را به کمک خانم لاوت با تیغ سلمانی سر می برد.
«سوینی تاد» از آن دست پروژه هایی بوده که چند بار دست به دست شده اند. آلن پارکر در دهه هشتاد می خواسته اقتباسی از این داستان را بسازد. پس از او هم سام مندز چند سال برای ساخت آن تلاش کرد اما دست آخر در سال 2006 کمپانی دریم ورکز اعلام کرده که برتون این پروژه را خواهد ساخت. فیلم با بودجه ای حدود 50 میلیون دلار ساخته شده است. منبع اقتباس برتون، نمایشنامه موزیکال استفن ساندایم به همین اسم بوده که مدت ها در برادوی نمایش موفقیت آمیزی داشته است. فیلمنامه را جان لوگان (فیلمنامه نویس گلادیاتور) نوشته که تا به حال دو بار نامزد اسکار شده. جانی دپ برای ششمین بار تیم برتون را همراهی می کند؛ در حالی که دوستی و همکاری این دو نفر هم از رفاقت های مثال زدنی جهان سینما شده است. جانی دپ که برای اولین بار در این فیلم به طور رسمی آواز خوانده است، گفته اگر کسی دیگر غیر از تیم برتون پیشنهاد بازی در «سوینی تاد» را می داد، قبول نمی کردم. هلنا بونهم کارتر دیگر بازیگر ثابت فیلمهای برتون هم نقش خانم لاوت را بازی می کند که جسد قربانیان را تبدیل به پای گوشت می کند و در قنادی اش می فروشد! ساشا بارون کوهن و الن ریکمن از دیگر بازیگران فیلم هستند.
«سوینی تاد» در میان آثار برتون بیش از همه به «اسلیپی هالو» نزدیک است. فضای سرد و خشونت جاری در صحنه ها و خون هایی که به صورت تماشاگر می پاشد، اینجا هم دیده می شود. فیلم با نظر مثبت بیشتر منتقدان رو به رو شده است. مجله تایم در فهرست فیلم های سال خود آن را در مکان پنجم قرار داد و راجر ابرت منتقد شیکاگو سان تایمز هم هر چهار ستاره اش را نثار فیلم کرد و سبک بصری برتون را ستود. تاد مک کارتی در روایتی فیلم را اثری تند و تیز و زودگذر دانست و اشاره کرد که فیلم نسخه تصویری قابل قبولی از نمایش موزیکال ساندایم است که از کارگردانی دقیق برتون، فیلمنامه تودرتوی لوگان و بازی قابل تحسین جانی دپ و هلنا بونهم کارتر بهره می برد. کرک هانیکات منتقد هالیوود ریپورتر به خشونت جاری در فیلم اشاره می کند و می نویسد : « خون و موسیقی درکنار هم آزاردهنده هستند و کاملا برخلاف انتظارات. برتون لخته های خون را به صورت تماشاگرش می پاشد تا تماشاگر جنون و خشم سوینی را حس کند. برتون با همکاری جانی دپ، سوینی تاد را گودالی تیره و تار می سازد پر از خشم و نفرت که در نوع خود قابل توجه است. جانی دپ با بازی محکم و صدای شگفت آورش سوینی تادی برای همیشه است. »