روش صحيح نگهداري نان ومواد غذايي

[رزیتا]

شرایط نگهداری گوشت در خانه

6 شرط در نگه داری گوشت:

بشر زمانی به مصرف گوشت روی آورد كه با حیوانات مختلف و زندگی آنها آشنا شد و ادوات مختلفی برای شكار ابداع کرد.سپس با

الگوبرداری از حیوانات درنده، گوشت شكار خود را درید و مصرف كرد. در طول حیات بشری طی اعصار مختلف نقش گوشت و شكار به عنوان یك ركن غذایی حفظ شد و با پیچیده‌تر شدن جوامع و پیدایش تمدن، حوزه تولید، فرآوری، عرضه، نگهداری و طبخ آن به یك صنعت پایا و پویا تبدیل شد...
گوشت یك ماده پروتئینی منحصر به فرد است و نمی‌توان جایگزین كاملی برای آن برگزید. این روزها به دلیل مشكلات جوامع صنعتی و احساس نیاز و همچنین رغبت خانواده‌ها به ذخیره سازی برخی اقلام غذایی از جمله گوشت و محصولات پروتئینی، مساله‌ بهداشت و نگهداشت این غذای پروتئینی در اماكن عرضه و منازل حایز اهمیت است. آنچه در پی می‌آید، نكاتی است در مورد باید‌ها و نبایدهای نگهداری از گوشت در خانه:
1- اول باید از سلامت ماده غذایی مطمئن شد زیرا بهترین تدابیر نگهداری از گوشت نیز در مواردی كه خرید ما كیفیت نداشته باشد هیچ ارزشی ندارد. پس نیازهای خود را از فروشگاه‌های بهداشتی و خوشنام تهیه كنید و دقت كنید كه زنجیره سرما در آنها رعایت شود یعنی گوشت داخل یخچال بوده باشد. سعی كنید گوشت را از نزدیك‌ترین محل معتبر عرضه خریداری كنید.
2- اگر خرید شما بسته‌بندی‌شده و تمیز است و قصد دارید 2 تا 4 روز بعد از خرید، آن را مصرف كنید، نیازی به تغییر بسته‌بندی نیست و می‌توانید آن را در همان شكل تا زمان مصرف در یخچال نگهداری کنید. اگر گوشت را تمیز، خرد و در كیسه‌های پلاستیكی بسته‌بندی كرده‌اید تا 2 روز می‌توانید آن را در یخچال (دمای زیر 2 درجه سانتی‌گراد) نگه دارید و البته به شرط بسته‌بندی در پاكت‌های آلومینیومی‌(فویل) یا كاغذ مومی‌ می‌توانید تا 4 روز به این روند ادامه دهید. بسته‌بندی مناسب گوشت علاوه بر ممانعت از نشت آلودگی و نفوذ بوی گوشت در سایر مواد، موجب حفظ رطوبت مطلوب آن می‌شود.
3- فریز كردن و انجماد یك روش مناسب برای نگهداری طولانی مدت از گوشت است. هر چند كه مقادیر جزیی از مواد مغذی مثل املاح، پروتئین‌ها و ویتامین‌های محلول در آب طی روند خارج كردن گوشت از حالت انجماد (دیفراست ) از بین می‌روند اما گوشت عمده خواص فیزیكی مثل طعم، بو، بافت و ارزش غذایی‌اش را حفظ می‌كند. دمای فریزر حدوداً باید پایین‌تر (سردتر) از 17- درجه سانتی گراد باشد. بسته‌بندی مناسب و مطمئن ضمن ممانعت از تبادلات هوا و رطوبت، گوشت را در مقابل فریزسوختگی ( خشكی بیش از حد سطح گوشت) محافظت می‌كند.

4- طولانی بودن زمان قرارگیری گوشت در معرض اكسیژن و نور موجب پدیده‌ای بنام اكسیداسیون چربی‌ها در ساختمان گوشت می‌شود كه یكی از عوامل ایجاد طعم نامطلوب در گوشت است. برای دوری از چنین مشكلاتی قبل از فریز این محصولات، چربی‌های اضافی آن را تا حد ممكن پاك کرده و در استحكام و نفوذناپذیری بسته‌ها وسواس به خرج دهید.


حجم گوشت هر بسته باید متناسب با مصرف یک یا در نهایت دو وعده غذایی باشد،به طوری كه مجبور نباشید محتوی باقی مانده بسته را مجدداً فریز كنید. محصولات فرآوری شده با ادویه و نمك را فقط به شكل وكیوم می‌توان فریز كرد و گرنه در عرض چند روز طعم ترشیدگی پیدا می‌کنند.
5 - غذاهای گوشتی مانده را هرچه سریع‌تر به یخچال یا فریزر منتقل كنید. اگر مقدار غذای اضافی‌تان زیاد است، آن را در ظرف‌های كوچك و كم‌عمق ریخته تا هرچه سریع‌تر سرد شوند.
6 - فریز كردن گوشت راه نسبتاً آسان و مطمئنی برای نگهداری محصولات غذایی است اما باید از صحت كار فریزر نیز اطلاع داشت. به این منظور می‌توان هر از چند گاهی با آزمایشی ساده به این اطمینان رسید. دماسنجی را بین بسته‌های داخل فریزر جاسازی کرده، 5 تا 8 ساعت بعد دماسنج را بیرون آورده و دما را بخوانید. دقت داشته باشید كه قبل از به كارگیری، دماسنج باید دمای صفر را نشان بدهد.
4 سوال متداول

آیا فریز كردن گوشت، تمام میكروب‌های آن را از بین می‌برد؟
نه، ولی با سردسازی و انجماد می‌توان از رشد و حیات معمولی میكروب‌ها جلوگیری کرد.

آیا می‌توان گوشت خارج شده از فریزر را مجدداً منجمد كرد؟
این كار مگر به شرط پخت توصیه نمی‌شود؛ زیرا كیفیت گوشت در هر بار انجماد و ذوب کاهش می‌یابد. با علم به این نكته كه بافت گوشت محتوی درصد بالایی آب است، انجماد موجب ایجاد كریستال‌های یخ در ساختار آن می‌شود. این كریستال‌ها به هنگام ذوب بسته گوشتی، فیبرهای ساختمانی گوشت را پاره كرده و موجب راه افتادن خونابه می‌شوند. اگر فریز تكرار شود، ساختار گوشت بسیار خشك خواهد شد. همچنین تكرار عمل فریز می‌تواند خطر آلودگی میكروبی گوشت را افزایش دهد.

بسته‌های وكیوم گوشت چه مزیتی دارند؟
بسته‌بندی وكیوم گوشت، زمان ماندگاری را افزایش می‌دهد؛ زیرا با حذف هوا از محیط گوشت، رشد میكروب‌ها متوقف می‌شود. ممكن است این نوع حفاظت، موجب ایجاد بوی مخصوصی در گوشت شود ولی این خطری ندارد و در حین پخت و پز از بین خواهد رفت.

اگر نگهداری در فریزر بیش از زمان توصیه شده باشد، چه اتفاقی می‌افتد؟
زمان نگهداری محصولات گوشتی به شكل یخ زده، به علت مهار رشد میكروبی، بالاست. این زمان بیش از آنكه به سلامت غذا مربوط باشد، به كیفیت مورد نظر خانواده‌ها ارتباط پیدا می‌كند. بعد از یك مدت زمان خاص علی‌رغم رعایت تمامی نکات، گوشت فریزشده شروع به خشك شدن می‌كند و این موضوع موجب از بین رفتن طعم مورد انتظار این ماده غذایی خواهد شد.
دکتر حامد حیدری‌والا

[رزیتا]

گوشت قرمز و نگهداری آن

گوشت به بافت های حیوانی اطلاق می شود که برای مصرف غذایی مناسب باشند. به عبارتی گوشت مجموعه ای از بافت های عضلانی، چربی، پیوندی و استخوانی است که از لاشه ی حیوانات یا دام های گوشتی به دست می آید.
گوشت از نظر استاندارد

گوشت عبارت است از مجموعه بافت های عضلانی - اسکلتی لاشه ی دام های کشتاری که با بافت های چربی و پیوندی مربوطه نیز همراه باشد. در ضمن به اعضای خوراکی دام مانند دل ، جگر، قلوه ، مغز و زبان نیز اصطلاحاً اعضای گوشتی گفته می شود.
گوشت لخم چیست؟

گوشت لخم عبارت است از گوشت یا بافت های ماهیچه ای حیوانات که ترکیب آن با اندام های داخلی نظیر کلیه و جگر ( که مجموعاً احشاء اطلاق می شوند)، اختلاف دارد.
فرآورده گوشتی چیست؟

به ترکیبی از مقدار معینی گوشت با مقدار معینی از سایر مواد مورد نیاز( از جمله آرد،
پیاز ، سیب زمینی ، سیر و نشاسته ) براساس فرمول، فرآورده های گوشت گویند.
دسته بندی گوشت های مصرفی

گوشت به عنوان یکی از مواد غذایی به چندین دسته کلی تقسیم شده است. بزرگ ترین دسته بر حسب حجم مصرف،
گوشت قرمز است. گوشت گاو، گوسفند، گوساله متداول ترین نوع گوشت های قرمز مصرفی هستند. با این همه گوشت اسب، بز، شتر و خرگوش نیز به مصرف خوراک انسان می رسند.
گوشت طیور که به پرندگان اهلی اطلاق می شود، از نظر مصرف در دسته دوم قرار دارند و شامل مرغ ، بوقلمون، مرغابی و غاز می شوند.

غذاهای دریایی از نظر مصرف، در دسته سوم قرار دارند و اهم آنها را ماهیان تشکیل می دهند. میگو نیز در این دسته قرار می گیرد.
دسته چهارم به گوشت شکارها که غیراهلی هستند و با شکار به دست می آید، اختصاص دارد ؛ مثل گوشت آهو.

ارزش غذایی گوشت

ارزش غذایی
پروتئین گوشت نسبت به پروتئین گیاهی بیشتر است، زیرا پروتئین گوشت دارای مقدار زیادی از اسید آمینه های ضروری مورد نیاز بدن است. همچنین مقدار زیادی از چربی حیوانی در بافت گوشت حیوانات قرار گرفته است که منبع مهم انرژی برای بدن به شمار می روند. گوشت یکی از منابع سرشار از انواع ویتامین های B است که مقداری از این ویتامین ها در اثر حرارت از بین می روند . مواد معدنی موجود در گوشت یکی از عوامل موثر در ارزش غذایی گوشت هستند که به صورت ترکیبات آلی و املاح معدنی از جمله آهن ، روی ، سدیم ، کلر ، منیزیم و ... نیز دیده می شوند.
اهمیت غذایی گوشت

یکی از عوامل مؤثر در اهمیت غذایی گوشت ، وجود املاح معدنی به ویژه
آهن و روی در آن است. کم خونی ناشی از کمبود آهن در اکثر نقاط جهان اعم از کشورهای در حال توسعه و حتی توسعه یافته در بین انسان ها دیده می شود. زنان به ویژه در هنگام بارداری و عادت ماهیانه و کودکان بیشتر در معرض خطر کمبود آهن قرار دارند. از آن جا که اغلب، آهن به اندازه ی کافی در بدن ذخیره نمی شود، با مصرف به اندازه ی گوشت و فرآورده های آن، می توان از بروز عوارض کمبود آهن جلوگیری کرد.


گوشت منبع غذایی مهمی از پروتئین ، ویتامین های گروه B و املاحی مانند آهن، روی، منیزیم و فسفر است.



همچنین کمبود روی نیز با عوارضی از قبیل اختلال در رشد قدی و قوای جنسی ، اختلال در رشد جنین، سقط جنین و کم اشتهایی همراه است که در بسیاری از زنان و نوجوانان قابل مشاهده است. گوشت یکی از منابع مهم روی محسوب می شود و حاوی ترکیباتی از روی می باشد که قابلیت جذب بالایی در بدن دارند.
به طور خلاصه می توان گفت که گوشت ماده ی غذایی پروتئینی با ارزشی است. گوشت دارای مقدار زیادی چربی نیز هست.
به علاوه گوشت منبع مهمی از آهن، روی ،
فسفر و ویتامین های گروه B به ویژه نیکوتینیک اسید و ریبوفلاوین ( ویتامین B2 ) به شمار می آید.
آلودگی گوشت

آلودگی به شرایطی گفته می شود که یک عامل موجود در گوشت به مقداری برسد که آن را غیرقابل خوردن نماید.

مروری بر آلودگی گوشت

به تجربه ثابت شده است که گوشت حیوانات سالم، بدون میکروب بوده و یا دارای میکروب بسیار کمی است. به علاوه طیور و ماهی بدون میکروب هستند. ولی با وجود این گاهی در بخش هایی از بدن مانند غدد لنفاوی و مغز استخوان و حتی عضلات، تعداد بسیار کمی میکروب یافت می شود. معمولاً آلودگی این گونه محصولات هنگام کشتار، حمل و نقل و تهیه ی فرآورده ها ایجاد می شود. هنگام کشتار، پوست کندن و شقه کردن ممکن است میکروب ها از طریق قسمت های خارجی حیوان ( شاخ ، سم ، مو ) و یا از طریق قسمت های داخلی یعنی روده ها گوشت را آلوده سازند. بدین ترتیب که هنگام سر بریدنِ حیوان با چاقو، کلیه ی میکروب های موجود در چاقو توسط جریان خون به تمام قسمت های بدن حیوان منتقل می شوند و در نتیجه گوشت آلوده می شود. هم چنین محیطی که حیوان در آن زندگی می کند دارای تعداد و انواع زیادی میکروب است. به عبارت دیگر خاک، آب، علوفه و فضولات به نوبه ی خود باعث تشدید آلودگی خواهند شد. همچنین لباس، هوا و بالاخره دست کارکنان نیز ممکن است میزان آلودگی میکروبی را افزایش دهند. علاوه بر این، حمل و نقل، دست زدن به لاشه و قطعات گوشت نیز سبب افزایش تعداد میکروب ها می شود . تعداد میکروب ها در اثر تماس با ظروف مختلف و کسانی که با این محصول سر و کار دارند ، بیش از پیش زیاد می شود. در کارخانه های فرآوری گوشت نیز در اثر اضافه شدن میکروب های موجود در دستگاه های خردکننده ی گوشت، پر کننده ها و حتی روده های طبیعی و همچنین دیگر مواد غذاییِ ترکیبی با محصول، مانند
ادویه و مواد نگهدارنده این آلودگی ها افزایش می یابد.
پس از این که گوشت به طور تازه به قصابی آورده شد، تحت شرایط مختلف با آلودگی های بیشتری برخورد می کند. بدیهی است آلودگی های سوپرهای گوشت توسط چاقو، ساطور، سوهان، چرخ گوشت، ترازو، قلاب، پیش خوان، گرد و خاک داخل مغازه و بالاخره توسط دست قصاب به لاشه افزوده می شود.
در منزل نیز با دست مالی کردن و نگهداری گوشت در ظروف گوناگون، آخرین مراحل آلودگی به وقوع خواهد پیوست.
منبع : دنیای تغذیه