آتشگاه اصفهان یا کوه آتشگاه از بناهای تاریخی شهر اصفهان و از یادگارهای ایران باستان است. این مجموعه دارای پیشینه تاریخیِ کهنی است و در زمانهای گونه گونی از آن بهره بردهاند.
آتشگاه اصفهان در غرب شهر اصفهان و در انتهای خیابان آتشگاه قرار دارد.
آتشگاه اصفهان یکی از سه اثر قدیمی به جا مانده از دوران باستان و از نظر بزرگی سومین اثر موجود در شهر اصفهان میباشد. و جزو هفت آتشکده بزرگ ایران در زمان قباد ساسانی بوده است.
بنایی است بر بالای کوه کوچکی ارتفاع 100 متر و بر کل دشت اصفهان مشرف است. احاطه شده در میان باغهای سرسبز و زیبای منطقه «مهربن» یا «ماربین» و در کناره رودخانه زاینده رود.
قدمت این مجموعه را به «طهمورث پیشدادی» نسبت میدهند و بنابر احتمال بسیار قوی به دوره اشکانیان و ساسانیان میرسد.
در بالاترین نقطه کوه بنایی استوانه ای قرار دارد که محل قرار گرفتن آتش مقدسبوده است. این آتشدان دارای 7 پنجره بزرگ قدی و یک در ورودی است که آتش درون آن از تمامی جهات قابل دید بوده است.
برخی از این مجموعه به عنوان یکی از «قصرهای شاهزادگان ساسانی» یاد کرده اند. برخی هم از آن به عنوان یک «دژ نظامی» یاد کرده اند که این مورد استفاده بیشتر در دوران اسلامی بوده است. اما شهرت و موقعیت محل، کیفیت و نقشه ساختمان و مصالح بکار رفته در این بنا همگی از دلایلی است که نشان میدهد این مکان بعنوان آتشکده و معبدی بزرگ استفاده میشده است.
صادق هدایت در کتاب اصفهان نصف جهان درباره آن چنین نوشتهاست: «کوه آتشگاه، روز آبادیش، شکوه مخصوص داشتهاست. این پرستشگاه مانند مسجد و کلیسا دورش دیوار نداشته و چیزی را از کسی نمیپوشانیده. مانند آتش؛ سره و پاکیزه بوده. همان آتش جاودان نماینده پاکیزگی و زیبایی که به سوی آسمان زبانه میکشیده و در شبهای تار، از دور، دلهای افسرده را قوت میداده و از نزدیک، با پیچ و خم دلربا، با روان انسان گفتگو میکرده.»
منابع:ویکی پدیا,سیمرغ و بچه های محل
05-07-2012
به مناسبت سالروز ثبت «میدان نقش جهان» در سیاههی میراث جهانی یونسکو
حالت ترکیبی
