از سنگ اورانيم تا بمب اتم

[SonBol]

گداخت هسته اي


درگيري بين آمريکا و فرانسه بر سر جنگ در عراق حسابي به فرانسه ضرر زد. غير از کلي قرار داد بازسازي که فقط با شرکت هاي آمريکايي و بريتانيايي بسته شد، اين اواخر آمريکا با انتخاب شدن فرانسه براي محل ساخت نسل جديد راکتورهاي هسته اي مخالفت کرده. البته قرار بود محل ساخت اين نيروگاه چند روز پيش تعيين بشه اما ظاهراً به دليل مشکل بين آمريکا و فرانسه تصميم گيري بر سر انتخاب محل ساخت اين نيروگاه يک سال به تعويق افتاد.
شايد براتون اين سوال پيش اومده باشه که اين نوع راکتورها اصلاٌ چطور کار ميکنن و چرا قراره در عرض 10 سال آينده بودجه اي معادل 12 ميليارد دلار خرج ساخت يکي از اونها بشه.

در حال حاظر بسياري از کشور هاي جهان از جمله ايران از نسل اوليه راکتورهاي اتمي که از روش شکافت هسته اي براي دريافت انرژي استفاده ميکنند، بهره ميبرند. در اين روش يک اتم اورانيوم يا پلوتونيم شکافته ميشه و دو اتم با جرم تقريباً برابر به همراه تعداد زيادي نوترون به وجود مياد.
نوترون هاي ايجاد شده سپس به ساير اتم هاي اورانيوم يا پلوتونيم برخورد کرده و موجب شکافته شدن انها ميشن. همزمان با شکافته شدن هر اتم مقداري انرژي نيز آزاد ميشه.

اين روش مشکلات زيادي داره از جمله کنترل کردن اين زنجيره و انرژي آزاد شده و خلاص شدن از دست مواد باقي مانده بعد از شکافت که راديواکتيو هستن.
احتمالاً در مورد غني سازي اورانيوم چيزهايي شنيديد. در حقيقت هرچه اورانيومي که در شکافت هسته اي از اون استفاده ميکنند غنی تر باشه و مقدار بيشتري اورانيوم خالص در اون موجود باشه انرژي آزاد شده هم افزايش پيدا ميکنه و دليلش هم به سادگي اين هست که نوترون هاي آزاد شده بعد از هر شکافت به راحتي به اتم هاي اورانيوم ديگه برخورد ميکنن و در حقيقت وجود ناخالصي باعث ميشه که اين نوترون ها به اتم هاي غير اورانيوم برخورد کرده و به هدر برن و سرعت چرخه و ميزان انرژي آزاد شده هم کاهش پيدا کنه.
البته اين موضوع يک جنبه مثبت هم داره و اون اين هست که باعث ميشه به کمک اون در نيروگاه هاي هسته اي، زنجيره شکافت و ميزان انرژي حاصل از اون رو کنترل کرد. در حقيقت با قرار دادن مقدار معيني از اورانيوم به همراه عناصر ديگر در سوخت نيروگاه هاي هسته اي ميشه انرژي حاصل شده توسط اين زنجيره رو بسته به ظرفيت نيروگاه کنترل کرد.
البته براي ساخت سلاح هاي هسته اي هرچه اورانيوم به کار رفته خالص تر باشه، سلاح قدرت تخريب بيشتري خواهد داشت و به همين خاطر غني سازي اورانيوم تا حد ممکن براي ساخت سلاح از اهمييت زيادي برخودار هست.