اخبار کوتاه بخش نجوم

[دانه کولانه]

سال آینده میلادی شاهد سه سال هجری قمری است

نشریه اینترنتی آرام به نقل از جمعیت اخترشناسی اردن نوشت، چند روز آخر ماه ذی حجه ( آخرین ماه قمری ) در سالجاری قمری ( 1428 ) با ماه ژانویه ( اولین ماه میلادی ) 2008 هم زمان می شود ضمن آنكه تمام سال 1429 در سال 2008 قرار می گیرد و پس از آن چند روز اول ماه 1430 قمری ( محرم الحرام) با اواخر سال 2008هم زمان می گردد، بدین ترتیب در سال 2008 میلادی شاهد سه سال 1428 ، 1429 و 1430 هجری قمری خواهیم بود.

سال میلادی 365 روز و 6 ساعت است در شرایطی كه سال قمری 354 روز است كه در این میان 11 روز اضافه بودن سال میلادی سبب می شود تا هر 33 سال یك بار شاهد آن باشیم كه در یك سال میلادی سه سال قمری قرار می گیرد درنتیجه در سال 2041 میلادی شاهد تكرار این پدیده خواهیم بود.

[VAHID]

ستاره‌شناسان جرم تپنده ناشناخته‌ای را کشف کرده اند که به طور متناوب در محدوده پرتو X تابش می‌کند. اين جرم رفتاري شبيه تپ‌اخترها دارد.
دانشمندان به مدت ۱۲ ساعت دوربین تصویربرداری فوتونی تلسکوپ XMM-Newton را به سوی جرم آسمانی RRAT J۱۸۱۹-۱۴۵۸ نشانه رفتند و ملاحظه کردند که این جرم در محدوده فرکانس‌های پرتو X می‌تپد. این تپش نشان می‌دهد که چشمه پرتوها هر ۲۶/۴ ثانیه یک بار به دور خود می‌چرخد. این جرم حدود هر ۳ ثانیه یک فوران رادیویی دارد که فقط ۳ میلی ثانیه طول می‌کشد. چنین رفتاری معرف یک جرم با تابش چرخشی ناپایدار است که RRAT خوانده می‌شود.

به عقیده دانشمندان RRATها ممکن است ستاره‌های نوترونی چرخنده باشند. ستاره‌های نوترونی بقایای درهم فشرده ستارگان مرده هستند که در قطر ۱۰ تا ۱۲ کیلومتری آنها، جرمی بیش از جرم خورشید گنجانده شده است و بنابراین، بسیار چگال هستند. بیشتر ستاره‌های نوترونی تپ اخترهای رادیویی هستند، به سرعت به دور خود می‌چرخند و تابششان مثل فانوس دریایی فضا را جاروب می‌کند، به همین دلیل تپنده به نظر می‌رسند. با این‌همه، RRATها تنها از روی فوران‌های رادیوییشان شناخته می‌شوند. علاوه بر تابش متناوب پرتو X، RRATها خاصیت دیگری هم دارند، آنها هنگامی که پرتوهای X از سطح ستاره نوترونی تابیدند، فرکانس‌های خاصی را جذب می‌کنند. مشاهدات کنونی نمی‌توانند به درستی نشان دهند که جذب کجا اتفاق می‌افتد. جذب یا در جو گازی اطراف ستاره نوترونی رخ می‌دهد یا به وسیله ذراتی که در میدان مغناطیسی ستاره به دام افتاده‌اند انجام می‌شود که نشان می‌دهد RRATها میدان مغناطیسی قوی دارند.

از زمان اعلام کشف ۱۱ RRAT در فوریه ۲۰۰۶، دانشمندان ۱۰ RRAT دیگر شناسایی کرده اند و این نشان می‌دهد که شاید آنها جمعیت مهمی را در کهکشان ما شامل می‌شوند. مشاهده سایر RRATها اطلاعات بیشتری در اختیار دانشمندان قرار می‌دهد. برای مشاهده RRATها دانشمندان، با استفاده از رادیوتلسکوپ‌ ها در سراسر جهان به جستجوی آنها می‌پردازند و زمان دقیق فورانشان را تعیین می‌کنند. با اندازه‌گیری دقیق زمان رسیدن فورانها، محل RRATها در آسمان با دقت بیشتری تعیین می‌شود. هنگامی که محل آنها مشخص شد، تلسکوپهای پرتو X می‌توانند به سوی آنها نشانه روند. بررسی طبیعت RRATها در پرتو X بینش ستاره‌شناسان را درباره این اجرام عجیب افزایش می‌دهد.

[VAHID]

شبيه‌سازی‌های کامپیوتری نشان می‌دهد که احتمال دارد در اثر برخورد اجسام بزرگ به عطارد، شهاب‌سنگ‌هایی از سطح اين سیاره به زمين برسد
شهاب سنگ‌هایی از ماه و مریخ٬ نمونه‌های سنگی رایگانی از دنیاهای دیگر را در اختیار دانشمندان علوم شهاب سنگی و سیاره شناسان قرار می‌دهد. اکنون به گفته‌ی این دانشمندان می‌توان از عطارد نیز انتظار شهاب سنگ‌هایی را داشت.

«برت گلدمن» (Brette Gladman) و «جیمی کافی» (Jaime Coffey) از دانشگاه بریتیش کلمبیا٬ ونکوور، شبیه سازی‌هایی کامپیوتری از برخورد سیارک‌ها و دنباله‌دارها به درونی‌ترین سیاره‌ی منظومه شمسی و پرتاب خرده سنگ‌هایی به فضا را رهبری کردند. تا پیش از این فرض بر این بوده است که سنگ‌های جداشده از عطارد با سرعتی بسیار بیشتر از سرعت فرار سیاره -۲/۴ کیلومتر بر ثانیه- از آن نخواهند گریخت و این سرعت برای دور شدن از خورشید و پیش رفتن به سوی زمین بسیار کند است.
گلدمن گفت:" از آنجا که شرایط برخوردی عطارد با هر جای دیگر بسیار متفاوت است٬ برخی از فرضیه‌های پیشین اشتباه بوده‌اند". درونی‌ترین سیاره، با سرعت متوسط ۴۸ کیلومتر بر ثانیه در فضا حرکت می‌کند. علاوه بر این سیارک‌ها و دنباله‌دارهایی که مدار عطارد را قطع می‌کنند با سرعت زیادی حرکت می‌کنند. بنابراین اجسامی که به این سیاره برخورد می‌کنند، سرعتی معادل ۵ تا ۱۵ برابر سرعت فرار این سیاره به آن دارند و پرتابه‌های حاصل از برخورد بسیار سریع‌تر از آنچه که فرض می‌شد از سطح پرتاب می‌شوند.
محاسبات جدید نشان داده است که بیش از ۵ درصد خرده سنگ‌های پر سرعتی که از عطارد می‌آیند٬ به زمین می‌رسند که این مقدار بین یک سوم تا نیمی از میزانی است که از مریخ به زمین می‌رسد. گلدمن اشاره کرد که تعدادی از نمونه‌های عطارد باید پیش‌تر در میان مجموعه شهاب سنگ‌های سرتاسر دنیا موجود باشد.
اما چگونه می‌توانیم تشخیص دهیم که شهاب سنگی از عطارد است؟
برخی از سیاره شناسان نوعی نادر از شهاب سنگ‌ها به نام «انگریت»(angrites) را انتخاب مناسبی می‌دانند. گلدمن افزود:" دانشمندان برای مرتبط ساختن شهاب سنگ‌های مشکوک به این سیاره، به اطلاعات بیشتری از ساختار سطح سیاره عطارد نیاز دارند." خوشبختانه فضاپیمای «مسنجر» بررسی این سیاره را آغاز کرده است. مسنجر ماه گذشته از فراز این سیاره عبور کرد و در سال ۲۰۱۱ به مداری به گرد آن خواهد رفت. این فضاپیما اطلاعاتی را تهیه خواهد کرد که به کمک آن می‌توان وجود شهاب سنگ‌های عطاردی را تایید یا رد کرد.

[VAHID]

پس از کشف مقادیر زیادی از گاز دی‌اکسید گوگرد در جو زهره، اخیرا فرضیات متعددی در مورد منشا این حجم از این گاز مطرح شده است. یکی از این فرضیات وجود آتشفشان‌های فعال در سطح زهره است. محققان در تلاشند به کمک کاوشگر سریع السیر زهره شواهدی برای بررسی این فرضیه بیابند.

سیاره‌ی زهره احتمالا دارای آتشفشان‌های فعالی است که باعث تولید مقادیر زیاد دی‌­اکسید گوگرد در جو این سیاره شده‌­اند.

در محافل علمی دو نظریه برای توجیه د‌ی‌­اکسید گوگرد موجود کشف شده به وسیله‌ی کاوشگر «سریع السیر زهره»(Venus Express) مطرحاست. عده‌­ا‌‌ی از دانشمندان عقیده دارند د‌‌ی‌­ا‌‌کسید گوگرد موجود، ناشی ازفعالیت‌­های آتشفشانی اخیر در سطح زهره است. این در حالی است که عده­‌ایدیگر از محققان معتقدند دی‌­اکسید گوگرد یافت شده بقایای فوران‌­هایی قدیمیاست که ممکن است تا 10 میلیون سال قبل رخ داده باشند.

ترکیباتگوگرد مدت زمان زیادی در جو زمین دوام نمی‌­آورند چرا که با پوسته­‌ی زمینواکنش می‌­دهند. اما در سطح صخره‌های زهره، انجام واکنش نیازمند مدت زمانبیشتری است.

برای مشخص کردن نوع اتم­‌ها و مولکول‌­های موجود در جو زهره،سریع السیر زهره بااستفاده از روش‌­های طیف‌­نگاری به بررسی چگونگی جذب نور خورشید و ستارگاندر جو زهره پرداخت. نتایج طیف­‌نگاری نشان می‌­دهد که دی‌­اکسید گوگرد بیش‌تردر طبقات بالایی جو متمرکز است و در لایه­ه‌ای پایین‌­تر به میزان دو سوم ازحجم آن کاسته می‌­شود.

«ژان لوپ برتاکس»(Jean-Loup Bertaux)، یکی از اعضای تیم تحقیقاتیمی‌­گوید:"‌ من به شدت نسبت به فرضیه‌­ی‌ آتشفشان­‌ها شک دارم. ولی باید اعتراف کنم کهما هنوز چیزی راجع به منشا این حجم زیاد دی اکسید گوگرد در طبقات فوقانیجو زهره نمی‌­دانیم. چرا که در آن ارتفاع دی‌­اکسید گوگرد باید خیلی سریعبه وسیله‌ی نور خورشید تجزیه شود. همچنین علت تغییرات شدید حجم دی‌­ا‌‌کسید گوگرددر لایه­‌های مختلف جو نیز هنوز مشخص نیست".

تغییراتحجم دی­اکسید گوگرد در لایه­‌های زیرین جو به مراتب کمتر از لایه­‌هایفوقانی است. مقدار دی اکسید گوگرد موجود در لایه­‌های زیرین جو به کمک درصدجذب تابش فروسرخ جذب شده مشخص می‌شود. هرچه میزان جذب بالاتر باشدنشان ­دهنده‌ی وجود دی‌­اکسید گوگرد بیشتری است.

محققانامیدوارند بتوانند فرضیه‌­ی وجود آتشفشان‌­های فعال در زهره را یا بامشاهده­‌ی گاز و خاکستر خارج شده از دهانه‌­ی یک آتشفشان تایید نمایند و یابا یافتن محل‌­هایی در سطح زهره که دی‌­اکسید گوگرد از آن­ها خارج می‌­شوداین فرضیه را رد کنند. همه‌­ی این­ها به معنی وظایف جدید و بیشترسریع السیر زهره است.

[VAHID]

فیزیک‌دان٬ فیلسوف٬ شاعر و آینده نگر٬ جان آرچیبالد ویلر، در 25 فروردین ماه در سن 96 سالگی در‌گذشت. وی تمامی این مقام‌ها را برای پی بردن به حقیقت نهایی به کار گرفت.

«جان آرچیبالد ویلر»(John Archibald Wheeler)، در هر دو قلمروی بزرگ مقیاس گرانش و عرصه‌ی کوانتوم در کوچکترین مقیاس‌های طبیعت به راحتی کار می‌کرد. ویلر با پیشرو بودن در شاخه‌ی در حال پیشرفت گرانش کوانتومی٬ یکی از اولین فیزیک‌دانانی بود که به درستی معنای متحد شدن این دو قلمرو را بررسی کرد. وی در توسعه‌ی فرآیند شکافت هسته‌ای که به درگیری‌اش در پروژه‌ی منهتن(تولید انرژی هسته‌ای) انجامید، نقش داشت و بعد‌ها در پیشرفت بمب هیدروژنی با «نیلز بور»(Niels Bohr)٬ مشاورش٬ همکاری داشت.

ویلر به همراه اینشتین قدم‌زنان در خیابان‌های پرینستون به مذاکره درباره‌ی معنای نظریه‌ی کوانتومی می‌پرداخت. وی با همکاری «برایس دیویت»(Bryce Dewitt) با نشان دادن کاربرد دنیای شگفت کوانتومی در جهان، شهامت خود را نشان داد و در همان زمان به زمینه‌ی کیهان‌شناسی کوانتومی پی برد و معادله‌ای به‌نام «ویلر- دیویت» و یا به گفته‌ی دیویت «معادله‌ی لعنتی»، ثبت کرد. ویلر به کمک استعداد شاعری‌اش٬ اصطلاحات «سیاه چاله» و «کرم چاله» را برای اولین بار مطرح کرد٬ کلماتی که قدرت تخیل فیزیک‌دانان را به اندازه‌ی عموم مردم جلب می‌کند.


تاثیر ویلر بر هم‌دوره‌ها و به خصوص بر شاگردانش بی‌اندازه وسیع است. تحت مشاوره‌ی وی٬ «ریچارد فاینمن»(Richard Feynman) نظراتی را توسعه داد که سرانجام به نگرش جدیدی از مکانیک کوانتومی انجامید، «ژاکوب بکنشتاین»(Jacob Bekenstein) این ایده را که افق رویداد یک سیاه چاله مقدار آنتروپی است، پیشنهاد داد. ایده‌‌ای که منجر به کشف معروف هاوکینگ مبنی بر پرتو ساطع کردن سیاه‌چاله ها شد. و در نهایت «هیوج اورت»(Hugh Everett) تفسیر «جهان های متعدد» مکانیک کوانتومی را - که واقعیت را به مانند درختی با شاخه‌های بی‌پایان از احتمال نشان می‌دهد- فرموله کرد.

ویلر در عالم تئوری٬ جسورانه و با دقت سوال‌های بزرگ را دنبال می‌کرد٬ نه تنها «چه»‌ها بلکه «چرا‌»ها. وی دوست داشت بپرسد چرا کوانتوم؟ برای ویلر بیان این که مکانیک کوانتومی کار می‌کند کافی نبود٬ وی می‌خواست بداند در پس آن چیست.

اینشتین در رد نظریه کوانتوم گفت:"خدا تاس نمی‌اندازد". ویلر پذیرفت که خدا تاس می‌اندازد(نظریه کوانتوم را پذیرفت)، اما می‌خواست که قوانین بازی را بداند.
ویلر معتقد بود که ناظر نقش مهمی را در خلق واقعیت ایفا می‌کند و آزمایش‌های بسیار زیبایی، از قبیل آزمایش «گزینش تاخیری» را به منظور توضیح دادن تصور نامعقول و شهودی طراحی کرد.

وی می‌نویسد: " ما در گذشته فکر می‌کردیم که جهان جایی خارج از این جا به صورت مستقل از ما وجود دارد و ما ناظران با اطمینان در پس یک صفحه‌ی شیشه‌ای با ضخامت چند ده سانتی‌متر پنهان شده‌ایم٬ درگیر آن نیستیم و تنها مشاهده می‌کنیم. اما در این بین به این نتیجه رسیدیم که جهان به این شیوه عمل نمی‌کند.٬ در حقیقت ما باید این شیشه را خرد کنیم و به آن دست یابیم."

سوالی که شب‌ها ویلر را بیدار نگه می‌داشت این بود "چگونه «وجود» ایجاد می‌شود؟ " . افسانه‌ی ویلر با این سوال ادامه خواهد یافت.

[VAHID]

2/2/1387
نخستین نشست نقد و بررسی عکس های نجومی در فرهنگسرای قانون (ابن سینا) برگزار می شود.
[FONT='Tahoma','sans-serif']کانون نجوم فرهنگسرای قانون (ابن سینا) با هدف آشنایی علاقمندان با عکاسی نجومی نخستین نشست نقد و بررسی عکسهای نجومی را برگزار می کند[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'].[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']در این نشست، عکسهای نجومی عکاسان مختلف مورد نقد و بررسی قرار می گیرد و درباره روشهای عکسبرداری نجومی بحث و تبادل نظر خواهد شد[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']. [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']نشست نقد و بررسی عکس های نجومی چهارشنبه، چهارم ماه اردیبهشت، از ساعت 18 تا 20 در فرهنگسرای قانون (ابن سینا) برگزار می شود[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'].[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']فرهنگسرای قانون (ابن سینا) پیش از این در اواخر سال 86[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']، جشنواره عکس های نجومی "نگاه آسمانی" را برگزار کرده بود. این فرهنگسرا در شهرک قدس (شهرک غرب) تهران، انتهای خیابان ایران زمین شمالی قرار دارد.[/FONT]

[VAHID]

با گذشت 9 سال از خورشید گرفتگی 20 مرداد 1378، آسمان مرداد بار دیگر شاهد یک خورشیدگرفتگی خواهد بود. این گرفت از ایران به صورت جزئی قابل رویت است.


مردادماه همیشه یاد و خاطره زیباترین صحنه زندگی را برای ما ایرانیان و به خصوص منجمان ایرانی زنده می‌کند. خورشیدگرفتگی 20 مرداد 1378 که در آن روز خورشید فروزان برای دقایقی در پهنه‌ی ایران زمین در پس ماه پنهان شد و ایرانیان شاهد رویداد ‌کم‌نظر خورشید‌گرفتگی کلی بودند. اکنون با گذشت 9 سال از آن واقعه بار دیگر شاهد یک خورشید‌گرفتگی کلی در ماه مرداد خواهیم بود.



مشخصات خورشیدگرفتگی 11 مرداد 1387



همان‌طور که می‌دانید در مردادماه امسال دو رویداد بسیار زیبا به وقوع خواهد پیوست، خورشید گرفتگی 11 و ماه گرفتگی 27 مردادماه. هر کدام از این رویدادها چه به صورت کلی و چه جزئی از جذابیت بسیار زیادی برخوردار است.



در ظهر روز جمعه 11 مردادماه 1387 ساکنین شمال کانادا، روسیه، مغولستان و چین شاهد خورشید گرفتگی به صورت کلی خواهند بود و در کشور ایران نیز این گرفت به صورت جزئی قابل رویت است. این خورشید گرفتگی جزو دروه ساروسی 126 و دارای قدر گرفت 103 درصد خواهد بود. یعنی قرص ماه 3 درصد از قرص خورشید بزرگتر است و آن را دقایقی پنهان خواهد ساخت. بیشترین زمان گرفت در منطقه‌ای با عرض جغرافیایی 65 درجه و 38 دقیقه شمالی و 72 درجه و 18 دقیقه‌ی شرقی نزدیک به شهر نادیم در شمال روسیه روی خواهد داد که در این مکان قطر سایه ماه 236.9 کیلومتر و مدت گرفت 2 دقیقه و 27.2 ثانیه است.

صبح روز 11 مردادماه 1387برابر با اول آگوست 2008 ، گرفت جزئی در شمال شرقی کانادا در ساعت 08 و 05 دقیقه و 11.4 ثانیه به وقت جهانی(UT) آغاز می‌شود. سپس سایه ماه پس از 2 سال و 4 ماه و 2 روز دوری، در ساعت 9 و 22 دقیقه و 12.5 ثانیه به وقت جهانی از شمال قاره آمریکا و منطقه‌ای به نام جزیره ویکتوریا وارد زمین شده و حرکت چند ساعته‌ی خویش را آغاز می‌کند. در این مکان قطر سایه ماه در حدود 212 کیلومتر و بیشترین زمان گرفت 1 دقیقه و 32.6 ثانیه است. سایه ماه با سرعتی بسیار بالا و نزدیک به 7000 کیلومتر در ساعت مسیر خود را ادامه خواهد داد و در ساعت 9 و 36 دقیقه و 36 ثانیه به مختصات جغرافیایی 000°W و 83°36.4'N خواهد رسید. مکانی که گفته شد، نزدیک‌ترین فاصله را تا قطب شمال برای خط این گرفت خواهد داشت و خورشید برای مدت 2 دقیقه و 11.6 ثانیه در پشت ماه پنهان خواهد شد. اگر چه اوضاع جوی نامناسب در این نواحی اقبال رصد این خورشید‌گرفتگی را بیش‌تر از 7 درصد نمی‌داند.
<H3 dir=rtl style="MARGIN: 0in 0in 0pt; DIRECTION: rtl; LINE-HEIGHT: 150%; unicode-bidi: embed; TEXT-ALIGN: justify">

سایه در ادامه مسیر وارد دریای معروف برنت می‌شود و سپس از عرض کشور پهناور روسیه رد خواهد شد. اولین منطقه‌ای که در روسیه این گرفت کامل را خواهد دید، شهر «Yar Sale» نام دارد. در این مکان سایه در ساعت 10 و 17 دقیقه و 12 ثانیه برای این مردم خورشیدگرفتگی کامل را به ارمغان خواهد آورد. پس از آن خورشید به سومین شهر بزرگ و پرجمعیت روسیه یعنی نووسیبریک خواهد رسید. مکانی که از نظر موقعیت آب و هوایی با احتمال صاف بودن هوا به میزان 60 درصد و همچنین موقعیت اجتماعی و رصدی بسیار جالب توجه است. ساعت 9 و 41 دقیقه و 9 ثانیه مردم این شهر شاهد شروع گرفتگی به صورت جزئی خواهند بود و ساعت 10 و 43 دقیقه و 49 ثانیه گرفت کامل آغاز خواهد شد. گرفت کامل خورشید در ساعت 10 و 46 دقیقه و 9 ثانیه پایان خواهد یافت و سایه ماه در مسیر پر خاطره‌ی خویش در ساعت 10 و 55 دقیقه وارد مرز 4 کشور روسیه، قزاقستان، چین و مغولستان خواهد شد.



سپس سایه در امتدادی چند صد کیلومتری همزمان از جنوب مغولستان و شمال چین عبور می‌کند. کوهستان التای در مغولستان محیط جالبی را برای رصد این گرفت فراهم می‌کند. هنگام ورود سایه به کشور پهناور چین سایه ماه در ساعت 11 و 10 دقیقه به بهترین منطقه‌ی رصد از لحاظ صاف‌بودن هوا خواهد رسید. این نقطه در نزدیکی شهر معروف هامی واقع است که احتمال ابری بودن هوا زیر 30 درصد خواهد بود. اگر چه شهر هامی در خارج از خط، گرفت جزئی بسیار عمیقی را شاهد خواهد بود. سپس سایه‌ی خورشید پس از طی هزاران کیلومتر در ساعت 11 و 20 دقیقه و 29 ثانیه به شهر نانیانگ خواهد رسید و در این شهر شاهد گرفت کلی به مدت 48.5 ثانیه خواهند بود. در این منطقه قطر سایه به 208 کیلومتر رسیده است. آخرین شهری که این گرفت را خواهد دید نامش لوهو در عرض جغرافیایی 33º 33' 31" N و طول جغرافیایی 113º 59' 47" E خواهد بود. در این مکان برای مدت 29.9 ثانیه خواهد گرفت و زمان شروع گفت کامل 11 و 18 دقیقه و 54 ثانیه است. پس از آن سایه ماه از زمین رخت بر می‌کند تا در گرفت بعدی که در سال 2009 خواهد بود به زمین باز گردد.



وضعیت خورشیدگرفتگی در ایران



ایران در محدوده‌ای قرار دارد که گرفت جزئی را شاهد خواهد بود. همان‌طور که می‌دانید کشور ایران تا روز 30 اسفند 1412 شاهد گرفت کلی نخواهد بود. پس لازم است که برای رصد گرفت کلی به کشورهایی که گرفت کلی در نزدیکی آن رخ می‌دهد برویم که گرفت امسال و سال آینده بهترین فرصت‌ها را فراهم خواهند کرد. در روز 11 مرداد 1387 اولین منطقه‌ای که در ایران گرفت را خواهد دید روستای بورآلان در مرز ایران و کشور ترکیه است. پس از این روستا، در شهر ماکو در ساعت 14 و 18 دقیقه و 30 گرفت جزئی آغاز خواهد شد و در ساعت 15 و 16 دقیقه و 50 ثانیه به بیشترین حد گرفت یعنی 32 درصد خواهد رسید و سپس در ساعت 16 و 11 دقیقه و 36 ثانیه پایان خواهد یافت.



بیشترین درصد گرفت در کشور ایران در منطقه شمال شرقی روی خواهد داد. شهر سرخس در مرز ایران و ترکمنستان شاهد گرفتی با 53.4 درصد خواهد بود. خورشیدگرفتگی جزئی ساعت 14 و 35 دقیقه و 55 ثانیه در شهر سرخس آغاز خواهد شد در ساعت 15 و 49 دقیقه و 31 ثانیه به بیشینه‌ی خود می‌رسد که در این زمان 53.4 درصد خورشید در پشت ماه پنهان شده است و در نهایت گرفت جزئی در ساعت 16 و 38 دقیقه و 10 ثانیه در سرخس به پایان خواهد رسید.

برای رصد این خورشید‌گرفتگی دیدنی گروه‌هایی از کشورمان به شکار سایه شتافته‌اند که برای آن‌ها آرزوی موفقیت می‌کنیم.

</H3>

[VAHID]

تابستان امسال نيز يكی از بهترين بارش‌های شهابی سال مهمان آسمان شب خواهد بود. اگر چه به سبب وجود ماه زمان اين مهمانی كم خواهد بود و تنها ساعتی قبل از طلوع خورشيد می‌توانيم شاهد آتش‌بازی آسمانی باشيم.
[FONT='Tahoma','sans-serif']بارش‌های شهابی حاصل گذر زمین از توده‌های سنگی به جای مانده از دنباله‌دار‌ها یا سیارك‌ها ایجاد می‌شود. بارش شهابی برساووشی در اثر گذر زمین از مسیر گرد و غبار به جا مانده از دنباله دار به نام «سویف-تاتل» روی می دهد. این دنباله دار هر 130 سال یک بار از میان سیارات داخلی منظومه شمسی می‌گذرد که آخرین مورد آن در سال 1992 بود. وقوع این بارش در فصل گرم تابستان طرفداران زیادی را برای رصد و ثبت آن به سوی خویش می‌كشاند.[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']طبق پیش‌بینی [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']IMO[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] (سازمان بین‌المللی بارش‌های شهابی) امسال نیز همچون سال‌های گذشته بارش شهابی برساووشی از 27 تیر ماه تا 3 شهریور فعالیت دارد ولی اوج فعالیت بین ساعات 16 تا 18:30 شامگاه سه‌شنبه 22 مرداد 1387با [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']ZHR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] 100 شهاب در ساعت خواهد بود. كه البته بهترین زمان رصد بارش در ایران شامگاه 22 مرداد ماه خواهد بود. البته ماه شب یازدهم تا حدود ساعت 2:30 بامداد مزاحم رصد خواهد بود ولی پس از غروب در بامداد 23 مرداد و همزمان افزایش ارتفاع كانون بارش می‌توانیم شاهد آتش‌بازی زیبای بارش برساووشی در آسمان شب باشیم.[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']

[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif'][FONT='Tahoma','sans-serif']اما صرف تماشای بارش می‌توانیم هم از دیدن آن لذت ببریم و هم با انجام پروژه‌های رصدی به ثبت آن نیز بپردازیم. متداول‌ترین ثبت كه برای پیش‌بینی دقیق‌تر توده‌های ذرات بارش‌های شهابی كاربرد دارد، ثبت بعضی از مشخصات عمومی شهاب است. مانند زمان رویت، قدر، رنگ، صورت فلكی، طول شهاب و مدت دوام است كه بستگی به میزان تجربه‌ی گروه ثبت‌كننده می‌توانید به آن بپردازید.[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']هر چه تعداد گروه‌ رصدی بیشتر باشد، ثبت مناطق بیشتری را بر عهده خواهید گرفت. میزان تجربه‌ی گروه در ثبت دقیق‌تر بارش بسیار مهم است. اما اگر تجربه كم است یا تاكنون تجربه‌ای ندارید بایستی مراحل زیر را طی كنید.[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']ابتدا سعی كنید تا فهرستی از اطلاعات درخواستی مانند زیر تهیه كنید.[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']

[FONT='Tahoma','sans-serif']برگه‌ی ثبت رصد بارش شهابی[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']گروه: تعداد ثبت:[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']تعداد رصدگر و ثبات: محدوده:[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']شماره[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']زمان (جهانی)[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']قدر[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']رنگ[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']طول شهاب[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']مدت دوام[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']صورت فلكی[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']نوع بارش[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']توضیحات[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']1[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']2[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']3[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']4[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']5[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']6[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']7[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']8[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']9[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']10[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']سپس فهرستی از قدر ستارگانی كه در زمان مشاهده‌ی بارش در آسمان هستند تهیه كنید. به طوری‌كه پرنورترین قدر اجرامی مانند ماه، زهره و مشتری و كم‌نورترین آن‌ها ستارگانی از قدر 5 خواهند بود و سعی كنید برای راحت‌تر شدن ثبت بارش ستارگان زیادی را از مناطق متفاوتی از آسمان تعیین كنید. توجه داشته باشید كه اگر قدرسنجی شما دقیق‌تر باشد می‌توانید فواصل را به نیم قدر نیز كاهش بدهید.[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']سپس در رصدگاه صور فلكی را به ثبت‌كننده‌ها معرفی كنید و سپس گروه‌بندی نمایید. با توجه به این‌كه حركت سر و چشم انسان به صورت عمودی بهتر است پس منطقه‌بندی آسمان را طوری انجام دهید كه سر بیشتر بالا و پایین جركت كند و زیاد به چپ و راست جابه‌جا نشود. حال ساعتی را با دوستان خویش به قدرسنجی ستارگان بپردازید و سعی كنید شهاب‌هایی كه عبور می‌كنند را قدرسنجی نمایید.[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']سپس با توجه به وجود نور ماه و سپس غروب آن می‌توانید در دو بازه‌ی مختلف به ثبت شهاب‌ها بپردازید و تفاوت دیده‌شدن شهاب‌ها را در حضور ماه مشاهده كنید. ولی پروژه‌ی اصلی را بایستی پس از غروب كامل ماه آغاز كنید كه در این زمان كانون بارش نیز ارتفاع مناسبی از افق گرفته است.[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']پس از ثبت بارش اطلاعات را به شكل نمودار در بیاورید تا میزان فراوانی، رنگ و قدر شهاب‌ها را در زمان بارش پیدا كنید. سپس اطلاعات مربوط به تعداد شهاب‌ها را برای سازمان بین‌المللی بارش‌های شهابی ارسال نمایید تا از داده‌های شما نیز برای تعیین [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']ZHR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] بارش در دنیا استفاده شود. ولی شما نیز می‌توانید [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']ZHR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] (سرعت سمت‌الراسی بارش) را محاسبه كنید. البته به یاد داشته باشد كه [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']ZHR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] تعداد شهاب‌هایی است كه وقتی كانون بارش در سمت‌الرأس واقع باشد در عرض یك ساعت یك نفر می‌تواند شاهد آن باشد. پس به یاد داشته باشید كه حتماً اطلاعات ثبت بارش برای هر رصدگر جدا باشد و برای آن‌كه شهاب‌های ثبت شده‌ی هر راصد با دیگری ادغام نشود بایستی لیستهای ثبت هر رصدگر جدا از هم باشد و یا برای هر رصدگر یك ثبت كننده بگذارید كه در طول زمان با جابه‌جایی نفرات به ثبت بارش در یك منطقه از آسمان بپردازند.[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']اگر بازه‌ی ثبت شما طولانی و از چند ساعت فراتر می‌رود بایتسی صور فلكی كه طلوع می‌كنند را نیز بین گروه‌ها تقسیم كنید تا شهاب‌های مناطق جدید در آسمان نیز از دست نرود. یك مسأله‌ی مهم كه رصدگران بایستی دقت كنند تعینن سریع مشخصات بارش است. در واقع ابتدا پس از اعلام مشاهده‌ی شهاب ابتدا خلاف جهت آن را امتداد دهید تا ببینند آیا به كانون بارش می‌رسد یا خیر. اگر نرسید پس شهاب جز بارش نیست و بایستی این مسأله را به ثبت كننده اطلاع دهید. سپس به سرعت قدر، رنگ و مدت دوام را اطلاع دهید و سپس دست خویش را به اندازه‌ی عرض شانه باز كنید و به سمت محل ورود و خروج شهاب بگیرید آن‌گاه با اطلاع از این مسأله كه هر وجب 20 درجه، هر مشت 10 درجه، بند انگشت 2 درجه و انگشت كوچك یك درجه است، می‌توانید طول رد شهاب را بر حسب درجه تعیین كنید.[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']ولی محاسبه‌ی فرمول [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']ZHR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] به صورت زیر است.[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif'] ([/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']HR) (r)^1-(LM - 6.5[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'])[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']ZHR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] = -----------------------------[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']Sine A[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']كه در آن [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']HR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] تعداد شهاب‌های دیده شده از بارش در یك ساعت، [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']r[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] شاخص جمعیت شهاب كه در بارش شهابی برساووشی 2.6 است. [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']LM[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] حد قدر آسمان در بازه‌ی یك ساعته‌ی بارش و [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']A[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] ارتفاع كانون بارش بر حسب درجه در زمان ثبت بارش است. حال در این حالت می‌توانید [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']ZHR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] بارش شهابی را محاسبه كنید كه مثال زیر بهتر می‌تواند شما را در محاسبه‌ی آن یاری دهد.[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']HR = 40 [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']شهاب[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']در[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']عرض[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']یك[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']ساعت[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']
r = [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']برای بارش شهابی برساووشی[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] 2.6[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']LM =[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']حد قدر آسمان[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] 5.7
A = [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']ارتفاع كانون بارش 60 درجه[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']([/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']HR) (r)6.5 – LM[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']ZHR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] = -----------------------[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']Sine A[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif'] (40) (2.6)6.5 - 5.7[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']= -----------------------[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']Sine 60 degrees[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif'](40) (2.6).8[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']= -----------------------[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']0.6427876097[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']40 [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']X 2.14[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']= -----------------------[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']0.6427876097[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']85.6[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']= ---------------------[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']0.6427876097[/FONT]

[FONT='Tahoma','sans-serif']ZHR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] = 133 [/FONT]

[/FONT][/FONT]

[VAHID]

سه خبر کوتاه برای اطلاع بیشتر از دنیای نجوم را در ادامه این خبر بخوانید.
دانشمندان بوي فضا را كشف كردند.

چندي پيش دانشمندان اعلام كردند بعد از تحقيقات گسترده توانسته‌اند كه بوي فضا را تشخيص دهند. به عقيده دانشمندان، فضا بوي آهن گداخته و گوشت برشته شده را مي‌دهد.

خطري ديگر براي زمين

طبق بررسي‌هاي انجام شده توسط مدار گرد‌هاي خورشيدي باد خورشيدي عظيمي در قسمت جنوي غربي خورشيد كه حفره‌هاي تاج‌هاي خورشيدي عامل آن هستند پديد آمده‌اند كه اين فعاليت خورشيد اثرات مخربي بر روي زمين و سيستم‌هاي مخابراتي و الكتريكي و راديويي زمين خواهد داشت .طبق بررسي‌هاي اشعه‌هاي ساطع شده از اين فعاليت تا چند روز آينده اثر خود را بر روي زمين مي‌گذارند.

نام خود را به فضا بفرستيد

ناسا براي يافتن سيارات همانند زمين مدار گردي را به سوي خورشيد مي‌فرستد. اين مدار گرد در سال 2009 با نام فضاپيماي كپلر و در چهارصدمين سالروز وضع قوانين سه‌گانه يوهان كپلر به قضا فرستاده خواهد شد. شما مي‌توانيد با ورود به سايت زير نام خود را توسط اين فضا‌پيما به آن‌سوي جو بفرستيد و از سازمان فضايي ناسا گواهي‌نامه با نام خود دريافت كنيد.

[VAHID]

خروج ویجر 2 از منظومه‌ی شمسی
فضاپیمای وویجر 2، پس از گذشت 30 سال، از مرزهای منظومه شمسی گذشت. این فضاپیما اطلاعات جالبی را در اختیار دانشمندان قرار داده است.
در بیستم آگوست ۱۹۷۷، فضاپیمای ویجر۲ (Voyager ۲) از کیپ کاناورال در مرکز فضایی کندی فلوریدا پرتاب شد. هدف اصلی این فضاپیما، بررسی سیارات خارجی و اقمارشان بود.

۳۰ سال و ۱۰ روز بعد، در ۳۰ آگوست ۲۰۰۷، ویجر۲ از مرزهای منظومه شمسی گذشت. این فضاپیما دومین ساخته دست بشری است که در این فاصله از زمین قرار می‌گیرد.
پیش از این ویجر ۱ از این مرز گذشته بود.در زمان گذر ویجر ۱ از این مرز، سیگنال‌های ارسالی این فضاپیما از دست رفتند. در آن زمان، تمامی رادیو تلسکوپ‌ها در حال کار در سایر پروژه‌ها بودند. به همین دلیل، دانشمندان نتوانستند اطلاعات موردنظر را به دست بیاورند. وجود میدان مغناطیسی قوی و سردتر بودن خارج این مرز به اندازه ۱۰ برابر کم‌تر از میزان پیش بینی شده، از نتایج عجیب به دست آمده به وسیله‌ی ویجر ۲ هستند.

ضربه‌ی پایانی(Termination Shock) به فاصله‌ای از خورشید گفته می‌شود که تأثیر بادهای خورشید با محیط میان ستاره‌ای خنثی می‌شود. در جهت حرکت ویجر ۲ این مرز در فاصله‌ی تقریبی ۸۴ واحد نجومی از خورشید قرار دارد. البته در جهت حرکت ویجر ۱، این فاصله ۱۰ واحد نجومی کم‌تر بود که نشان دهنده‌ی آن است که مرزهای سامانه‌ی خورشیدی ما متقارن نیست و در اثر بادهای میان ستاره‌ای نامتقارن شده است.
به این ترتیب، به بیانی می‌توان گفت که ویجر ۲ مرزهای منظومه خورشیدی ما را گسسته است. ماموريت‌هاي ويجر اطلاعات بسيار زيادي درباره‌ي سيارات خارجي منظومه‌ي شمسي در اختيار دانشمندان قرار دادند. در حال حاضر اکثر اطلاعاتي که از سيارات اورانوس و نپتون داريم، حاصل کار اين دو فضاپيماست.