بیماریهای زنان و زایمان

[deltang]

پرولاپس رحم و واژن Prolapse of Uterus and Vagina

پایین افتادگی رحم و یا دیواره واژن را پرولاپس رحم و واژن می گویند .

سن :بیشتر پس از یائسگی شایعتر است .
ژنتیک : در سفید پوستان شایعتر است .
نحوۀ زندگی :چاقی و داشتن فرزندان زیاد از عوامل خطرند .

رحم و واژن توسط لیگمنتها ( رباطها ) و عضلات در محل خوددرون لگن نگه داشته می شوند . در صورتیکه این عضلات و رباطهای حمایت کننده ضعیف گردیده و یا در اثر کشیدگی شل شوند که غالباً در اثر زایمان اتفاق می افتد ، رحم و دیواره رحم ممکن است جابجا شده و پایین افتادگی پیدا کنند . پرولاپس معمولاً پس از دوران یائسگی رخ می دهد و به این دلیل می باشد که سطوح هورمونی استروژن کاهش یافته و در نتیجه موجب ضعف لیگمنتها می شود . احتمال وجود پرولاپس با عواملی افزایش می یابد . این عوامل شامل حالتهایی است که موجب فشار خارجی بر عضلات و رباطها می شوند . مانند چاقی مفرط ، سرفه های شدید و مزمن و زور زدن به هنگام تخلیه روده که موجب فشار بر عضلات می گردد . علت اینکه چرا پرولاپس در افراد سفید پوست شایعتر است ، ناشناخته می باشد .

انواع پرولاپس
در پرولاپس رحم ، رحم به سمت واژن حرکت نموده و وارد واژن می شود . مقدار حرکت و جابجا شدگی خفیف به درون واژن تا خروج رحم از وولو می باشد .
دو نوع اصلی پرولاپس واژن وجود دارد . سیستوسل و رکتوسل ، در سیستوسل ، مثانه به احشاء مجاور دیوارۀ ضعیف جلوی واژن فشار می آورد . در رکتوسل ، رکتوم به دیواره ضعیف پشتی واژن فشار و کشش وارد آورده و به آن سمت تحدب می یابد . هر دو نوع پرولاپس واژن ممکن است همزمان رخ دهند یا بدون پرولاپس رحم بروز نمایند .

علل پرولاپس
علائم هر یک از انواع پرولاپس رحم و واژن عبارتند از :

• احساس پری در واژن
• یک توده جلو آمده درون واژن یا حتی بیرون واژن
• احساس سنگینی یا درد خفیف در قسمت تحتانی پشت
• اشکال در دفع ادرار یا مدفوع
• تکرر ادرار

سیستوسل می تواند موجب چکه کردن ادرار به هنگام خنده و سرفه شود . همچنین می تواند موجب خطر افزایش عفونت مثانه گردد . زیرا مثانه نمی تواند به میزان مناسب تخلیه شود .

اقدامات درمانی
پزشک به هنگام معاینه لگنی و استفاده از اسپکلوم قادر به تشخیص پرولاپس رحم و واژن می باشد . پزشک از فرد مبتلا می خواهد که سرفه کند یا زور بزند و در این موقع پرولاپس بیرون زده و تشخیص داده می شود . نمونۀ ادرار جهت بررسی عفونت ادراری نیز گرفته می شود . تمرینات و ورزشهایی که موجب سفت شدن عضلات و رباطهای کف لگن می شوند به درمان پرولاپس ضعیف کمک می نمایند . انجام تمرینات جهت تقویت عضلات لگن قبل و بعد از زایمان به جلوگیری از پرولاپس کمک می نماید .
در فردی که یائسه شده است و پرولاپس خفیف دارد، پزشک ممکن است استروژن تجویز نماید که ممکن است به شکل خوراکی تجویز شود و هم به صورت کرم جهت استعمال در دیوارۀ واژن تجویز می شود . استروژن به استحکام بافت حفاظتی لگن کمک می نماید . گاهی یک وسیله پلاستیکی به نام حلقه رحم بند ( شیاف واژن ) ( Ring pessary ) در داخل واژن استفاده می شود که این وسیله کمک به نگهداری رحم در جای خود می نماید . تکنیکهای جراحی نیز ممکن است استفاده شود . برای مثال اگر پرولاپس رحم شدید باشد و فرد تمایل به داشتن فرزند در آینده نداشته باشد ، پزشک ممکن است عمل هیسترکتومی را برای برداشتن کامل رحم توصیه نماید .