اتفاقی غیر منتظره ؛ دریاچه ارومیه سرخ شد

[Setare]

[مهدی]

مسوولان و کارشناسان ذيربط اعلام كردند، يکي از دلايل سرخ شدن درياچه اروميه، انعکاس و ارتعاشات مربوط به تابش نور آفتاب به سطح درياچه در پي افزايش غلظت نمک آب درياچه از 200ميلي گرم به بيش از 350 ميلي گرم در ليتر بوده است.

دکتر سهراب بهنيا، دکتراي فيزيک و استاد دانشگاه در اين زمينه به خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) توضيح داد: تغيير رنگ درياچه اروميه به علت انعکاس نور از سطح آب به علت تغيير طول موج نور بعيد به نظر مي‌رسد.

وي افزود: اين‌که گفته مي‌شود تغيير رنگ درياچه اروميه به علت ارتعاشات و انعکاسات نوري بوده و باعث تغيير از نور آبي به قرمز شده است بعيد به نظر مي‌رسد.

بهنيا با اشاره به اين‌که ضريب شکست نور در غلظت بالاي آب تاثير گذار است و باعث تغيير کم رنگ آن مي شود، اظهار کرد: زماني که نور به آبي با غلضت بالاي نمک مي‌تابد تغيير طول مي‌دهد اما اين امر در حدي نيست که تغيير طيف باعث سرخ شدن يک درياچه آبي شود.

اين استاد دانشگاه عنوان کرد: فاصله طول موج آبي با طول موج سرخ زياد است به طوري که اين امر نمي تواند به راحتي باعث تغيير رنگ درياچه از ابي به سرخ شود.


منبع

[مهدی]

رئیس سازمان محیط زیست گفت: به دستور رئیس جمهور طی 5 تا 10 سال دو میلیارد متر مکعب آب که یک میلیارد آن از صرفه جویی در حوزه آبخیز منطقه و یک میلیارد از طریق انتقال آب از منابع آبی دیگر و بارور کردن ابرها تامین می شود به دریاچه ارومیه انتقال می یابد.

محمد جواد محمدی زاده در گفتگو با خبرنگار مهر یکی از توفیقات دولت را ایجاد دغدغه های مردمی در رابطه با موضوع محیط زیست و ارتقا خواست آنها دانست و افزود: اگر مردم و سازمانهای غیر دولتی نسبت به وضعیت دریاچه ارومیه حساس نباشند و بی تفاوت بمانند، ما باید نگران باشیم ضمن اینکه خوشحالیم موضوع دریاچه ارومیه به عنوان یک ذخیره گاه زیست کره که متعلق به مردم جهان است به دغدغه عمومی تبدیل شده است.

معاون رئیس جمهور با تاکید بر اینکه دریاچه ارومیه دارای اولویت خاصی برای دولت است اضافه کرد: ارومیه بعد از بحرالمیت دومین تالاب آب شور و ششمین تالاب بزرگ جهان به لحاظ وسعت است. این دریاچه پارک ملی است و بالاترین رده حفاظتی درباره آن اعمال شده و نظام از سالهای قبل توجهی ویژه به این منطقه کرده است. در بند الف ماده 67 برنامه چهارم در خصوص مدیریت زیست بومی تصمیم گرفته شده که دریاچه ارومیه مصداق آن است.

وی تاکید کرد: سازمان در قالب طرح حفاظت از تالابهای ایران با همکاری دستگاههای مرتبط و استانداریها و همکاری جوامع محلی توانسته برای اولین بار یک سند محیط زیستی زیست بومی را در کشور تدوین کند و به تصویب هیئت وزیران برساند که اجرای آن به عنوان یک برنامه فرابخشی در دستور کل دولت قرار گرفته است.

محمدی زاده اظهار داشت: به دلیل شرایط بحرانی این حوزه آبخیز یک کارگروه ویژه تشکیل شد که معاون اول رئیس جمهور در راس این کارگروه و دو معاون رئیس جمهور و وزرای نیرو، جهاد، مسکن و شهرسازی و کشور و سه استاندار استانهای همجوار عضو آن هستند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران گفت: 27 طرح اجرایی برای تمامی دستگاهها تدوین شده که وظیفه همه را مشخص می کند تا بالای دو میلیارد متر مکعب آب وارد دریاچه شود و این اتفاق پنج تا 10 ساله طول خواهد کشید چرا که چیزی حدود 50 سال به این اکویستم فشار وارد شده است.
وی اضافه کرد: این فشار 50 ساله باید طی پنج تا 10 سال جبران شود و به همین دلیل بر اساس مطالعات انجام شده 1/3 میلیارد متر مکعب حداقل نیاز آبی دریاچه است که ما تعهدات مکتوب را از سازمان آب منطقه ای وزارت نیرو جهاد کشاورزی و... گرفته ایم.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: در آخرین جلسه ای که با حضور رئیس جمهور 10 روز پیش تشکیل شد طرح انتقال آب از منابع آبی دیگر در دستور کار قرار گرفت.

محمدی زاده اضافه کرد: وزارت نیرو مکلف شده حداقل 700 میلیون متر مکعب از حوزه های آبخیز دیگر مانند مناطقی در کردستان، شمال کشور، حوزه ارس و حتی از دریای خزر تامین کند که این انتقال بین سه تا هفت سال طول می کشد.

محمدی زاده افزود: در کنار این انتقال طبق دستور رئیس جمهور قرار شده از محل اصلاح روشهای آبیاری صرفه جویی در مصرف آب صورت بگیرد و یک میلیارد متر مکعب با اصلاح روشها آبیاری به حوزه آبریز ارومیه وارد شود که طی پنجسال این اتفاق می افتد.
معاون رئیس جمهور گفت: 30 سال قبل مساحت اراضی حوزه آبریز دریاچه ارومیه 320 هزار هکتار بود ولی امروز 680 هزار هکتار اراضی زیر کشت در حاشیه این دریاچه است، این یعنی افزایش بیش از دو برابر سطح زیر کشت، یعنی نیاز آبی در بالا دست از طریق انتقال آب به وسیله پمپ افزایش یافته است.

رئیس سازمان محیط زیست همچنین با اشاره به کاشت درختان سیب در بالا دست دریاچه ارومیه گفت: ما نمی خواهیم و نمی توانیم مردمی که اطراف دریاچه کشت می کنند را منع کنیم چرا که در 30 سال قبل تولید میوه در این حوزه آبریز دو میلیون تن بود ولی الان به هشت میلیون تن رسیده است.

وی اضافه کرد: بررسیها نشان می دهد دو میلیارد متر مکعب آب می توان از محل مصارف فعلی صرفه جویی کرد. همچنین بنا به دستور رئیس جمهور قرار است یک میلیارد متر مکعب برای توسعه کشاورزی و یک میلیارد نیز برای حوزه آبریز دریاچه ارومیه صرف شود.

منبع مهر

[مهدی]

در حالي كه درياچه اروميه به عنوان بيستمين درياچه بزرگ جهان با مساحتي حدود 483 هزار هكتار يكي از مهمترين و با ارزش‌ترين اكوسيستم‌هاي آبي و بزرگترين درياچه داخلي ايران به شمار مي‌آيد، جديدترين آمارها نشان مي‌دهد 250 هزار هكتار از اين درياچه كه از سال 1354 در فهرست كنوانسيون حفاظت از تالابها (رامسر) ثبت شده است، به شوره‌زار تبديل شده، سطح تراز آبي آن نيز به پايين‌ترين حد ممكن طي چند دهه قبل رسيده و شوري آن نيز با گذشتن از حد فوق اشباع به 340 گرم بر ليتر رسيده است كه همين امر موجب شده «آرتميا» به عنوان مهمترين موجود اين درياچه در آستانه نابودي كامل قرار گيرد. تمامي اين مسايل حاكي از مرگ تدريجي و البته دردناك اين درياچه بزرگ ايران و بروز يك فاجعه زيست‌محيطي در اين منطقه است اين در حاليست كه به گفته كارشناسان پيش‌بيني مي‌شود سطح آب درياچه اروميه تا 2 ماه آينده از حداقل تراز سال گذشته نيز پايين‌تر بيايد!

به گزارش خبرنگار «محيط زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، درياچه اروميه و جزاير متعدد آن به لحاظ ويژگي‌هاي منحصر به فرد اكولوژيكي از سال 1346 به عنوان منطقه حفاظت شده و از سال 1349 به عنوان پارك ملي مورد حفاظت قرار گرفته است. اين درياچه از سال 1354 به عنوان ذخيره‌گاه بيوسفر در برنامه انسان و كره مسكون سازمان يونسكو معرفي و در آن ثبت شده است و در سال 1354 درياچه اروميه و تعدادي از درياچه‌هاي آب شيرين جنوبي آن به علت دارا بودن معيارهاي جهاني كنوانسيون حفاظت از تالابها (رامسر 1971) در ليست تالاب‌هاي كنوانسيون قرار گرفته است و هم اكنون به دليل مشكلات زيست محيطي در ليست فهرست تالاب‌هاي در معرض تغييرات شديد اكولوژيكي اين كنوانسيون جهاني قرار دارد.

به گفته كارشناسان بهره‌برداري بي‌رويه از منابع آب زيرزميني و سطحي كه عمدتا با هدف گسترش فعاليت‌هاي كشاورزي صورت مي‌گيرد، كاهش نزولات آسماني و ورودي صفر آب از رودخانه‌هاي حوضه آبخيز در كنار احداث سازه‌هاي سدي و احداث ميانگذر اروميه موجب شده كه وضعيت اين درياچه بحراني شود.

مدير كل محيط زيست آذربايجان غربي:
شوري درياچه اروميه به حد فوق اشباع رسيد
250 هزار هكتار از اراضي درياچه به شورزار تبديل شده است
ورودي آب درياچه اروميه هم اكنون صفر است
جمعيت آرتميا اروميه تقريبا به صفر رسيده است

وزارت جهاد كشاورزي به جاي آن كه عرصه‌هاي كشت آبي موجود را به آبياري تحت فشار يا قطره‌اي تبديل كند، عرصه‌هاي جديدي در پاي كوه‌ها با سيستم‌ تحت فشار ايجاد كرده است!
مهندس حسن عباس‌نژاد، مدير كل محيط زيست آذربايجان غربي كه مديريت پارك ملي درياچه اروميه را نيز بر عهده دارد با اشاره به اين كه هم اكنون سطح آب درياچه «اروميه» 45/1271 متر از سطح درياهاي آزاد است كه نسبت به خرداد ماه حدود 55 سانتيمتر تبخير داشتيم به ايسنا گفت: شوري درياچه به حد فوق اشباع رسيده و هم‌اكنون 340 گرم بر ليتر شده است. از سوي ديگر 250 هزار هكتار از اراضي درياچه به شورزار تبديل شده است.

وي با اشاره به اين كه ورودي آب درياچه اروميه هم اكنون صفر است، افزود: در خصوص مديريت زيست بومي درياچه اروميه در سطح ملي تصميمات خوبي گرفته شده و ستاد اجرايي آن در سطح ملي تشكيل شده و حق آبه درياچه اروميه 1/3 ميليارد مترمكعب در سال تعيين شده است كه سه استان آذربايجان غربي، شرقي و كردستان موظف به تامين اين حق‌آبه شده‌اند. از سوي ديگر موضوع انتقال بين حوضه‌اي نيز در حال پيگيري است كه در اين خصوص گزينه‌هاي مختلفي مطرح شده است.
مدير كل محيط زيست آذربايجان غربي با اشاره به اين كه باروري ابرها نيز از ديگر تصميمات اتخاذ شده در اين زمينه است، افزود: در عين حال مطلع شديم كه رييس‌جمهوري دستور انتقال 2 ميليارد مترمكعب آب را به اين حوضه صادر كرده است كه با توجه به حق‌آبه تعيين شده در اين خصوص پيش‌بيني مي‌كنيم وضعيت درياچه اروميه بهبود يابد.

وي با اشاره به اين كه مجموعه اقدامات انجام شده مثبت بوده است، گفت: اگر شرايط جوي به حالت عادي باز گردد قطعا وضعيت درياچه اروميه بهتر از سال‌هاي 81 و 82 خواهد شد.
مدير كل محيط زيست آذربايجان غربي مهمترين مشكل درياچه اروميه كاهش نزولات آسماني، استفاده بي رويه از آب‌هاي زيرزميني و ورودي صفر آب از رودخانه‌هاي حوضه آبخيز درياچه اروميه عنوان كرد و به ايسنا گفت: كاهش نزولات آسماني موجب افزايش فشار بر آب‌هاي زيرزميني شده و همين امر موجب شده با تخليه آب‌هاي زيرزميني، آب شور جايگزين آن شود.

وي با اشاره به اين كه هم اكنون 21 رودخانه با 39 مسيل وارد درياچه اروميه مي‌شوند گفت: در حال حاضر بر روي تمامي اين رودخانه‌هاي منتهي به اين درياچه يا سد احداث شده و يا در دست احداث است.

مدير كل محيط زيست آذربايجان غربي تاكيد كرد: يكي از مشكلات عمده بهره‌برداري از سدهاي احداث شده بر روي درياچه اروميه است كه پيش‌بيني مي‌شود 4 ميليارد متر مكعب آب از اين سدها براي كشاورزي و ساير مصارف طي سال‌هاي آينده بهره‌برداري شود كه اين امر فشار مضاعفي را بر درياچه اروميه وارد مي‌كند.

وي در خصوص تاثير ميانگذر درياچه اروميه بر خشك شدن آن گفت: به اعتقاد بنده احداث اين ميانگذر هيچ گونه تاثيري بر خشك شدن درياچه اروميه نداشته و تنها چرخه آب را بر هم زده و اين امر موجب شده است رسوبات در بخش جنوبي درياچه اروميه انباشته شود.

مدير كل محيط زيست آذربايجان غربي به افت شديد جمعيت آرتميا در درياچه اروميه اشاره كرد و گفت: بررسي‌هاي صورت گرفته نشان مي‌دهد ميزان آرتميا در درياچه اروميه به شدت كاهش يافته و تقريبا به صفر رسيده است، اما سيست آن تا 50 سال باقي مي‌ماند كه اميد داريم با آبدار شدن مجدد درياچه اروميه شاهد حضور آرتميا به عنوان مهمترين موجود اين درياچه باشيم.

وي در خصوص جزاير درياچه اروميه گفت: از ساليان قبل آب انبارهايي در اين جزاير براي حيوانات آن احداث شده است و هر چند دبي چشمه‌ها در اين جزاير بسيار كاهش يافته است، اما مشكل كم آبي در آن‌ها نداريم.
مدير كل محيط زيست آذربايجان غربي افزود: در عين حال در صورت اتصال جزاير به خشكي و احتمال خروج قوچ و ميش با توجه به مهاجرپذير بودن اين گونه، تهميدات لازم در اين خصوص انديشيده شده، اما در عين حال نيازمند تقويت تجهيزات فيزيكي براي حفاظت هستيم.

وي در خصوص اقدامات وزارت جهاد كشاورزي براي افزايش راندمان آب كشاورزي در منطقه گفت: متاسفانه در اين خصوص اقدامات موثري صورت نگرفته به شكلي كه 70 درصد آب كشاورزي در اين منطقه هدر مي‌رود كه در اين راستا بايد وزارت جهاد كشاورزي نسبت به اصلاح سيستم‌ آبياري اقدام كند.
مدير كل محيط زيست آذربايجان غربي تاكيد كرد: وزارت جهاد كشاورزي به جاي آن كه عرصه‌هاي كشت آبي موجود را به آبياري تحت فشار يا قطره‌اي تبديل كند، عرصه‌هاي جديدي در پاي كوه‌ها با سيستم‌ تحت فشار ايجاد كرده است كه اين امر فشار مضاعفي بر حوضه وارد مي‌كند.
وي در خصوص بروز توفان «نمك» در منطقه نيز گفت: خوشبختانه در اين خصوص هنوز مشكلي بوجود نيامده است.

مديركل محيط زيست آذربايجان شرقي:
اگر ذرات بلورين نمك به آلودگي ذرات معلق استان اضافه شود با مشكلات جدي مواجه خواهيم شد
زمان مطالعه و تشكيل جلسات در خصوص درياچه اروميه به اتمام رسيده است

احداث ميانگذر درياچه اروميه و ساير پروژه‌هاي عمراني، مخاطرات زيست محيطي جدي به درياچه اروميه وارد كرده است
مهندس بيوك رئيسي، مديركل محيط زيست آذربايجان شرقي نيز با اشاره به اين كه ارتفاع آب درياچه اروميه نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود 40 سانتيمتر كاهش داشته است، افزود: دولت تمهيدات مناسب و مصوبات خوبي در دوره سوم سفر رييس جمهوري به استان‌هاي آذربايجان غربي و شرقي داشته و كارهاي تخصصي و مطالعات ميداني لازم صورت گرفته، علل و عوامل و راهكارهاي مديريتي پيش‌بيني شده و مورد تصويب قرار گرفته است و تمامي مسوولان معتقدند كه خطر جدي است.

وي افزود: در حوضه شرقي درياچه اروميه 150 هزار هكتار از اراضي تبديل به شوره‌زار شده است.
مديركل محيط زيست آذربايجان شرقي با اشاره به اين كه متاسفانه مهمترين پارامتر آلودگي هوا در استان آذربايجان شرقي ذرات معلق است، گفت: اگر اين به اين ذرات معلق، ذرات بلورين نمك نيز اضافه شود، حتما با آسيب‌هاي جدي در منطقه مواجه خواهيم شد.

وي تاكيد كرد: زمان مطالعه و تشكيل جلسات در خصوص درياچه اروميه به اتمام رسيده است و هر كاري كه بايد انجام مي شده تمام شده و هم اكنون زمان اقدام عملي ، تامين منابع مالي و مشاركت مردمي براي نجات درياچه اروميه است.

مديركل محيط زيست آذربايجان شرقي با اشاره به اين كه وزارت جهاد كشاورزي بايد نسبت به تغيير الگوي كشت اقدام كند، افزود: متاسفانه 67 درصد از كاهش آب حوزه آبخيز درياچه اروميه مربوط به تغييرات اقليمي، 25 درصد راندمان پايين آب كشاورزي و مابقي ساير اقدامات و ايجاد سازه‌هاي آبي در منطقه است.
وي با اشاره به اين كه احداث ميانگذر درياچه اروميه و ساير پروژه‌هاي عمراني، مخاطرات زيست محيطي جدي به درياچه اروميه و آسيب‌هاي جدي به آن وارد كرده است، گفت: سهم استان آذربايجان شرقي در تامين منابع آبي مشخص شده است و مديريت ارشد استان هم پيگير موضوع است، اما برخي طرح‌ها در اين زمينه نيازمند تامين منابع مالي است.

مديركل محيط زيست كردستان:
وضعيت درياچه اروميه بحراني است
تمامي راه‌هاي ورود آب به اروميه بسته شده است
30 درصد حق‌آبه اروميه را كردستان مي‌دهد ولي به درياچه نمي‌رسد!

در خصوص افزايش راندمان آب كشاورزي عملا هيچ اتفاقي نيافتاده است

كاشت درختان مثمر در اراضي شيبدار بر بحران درياچه اروميه افزوده است
مهندس خير الله مرادي، مديركل محيط زيست كردستان نيز با اشاره به اين كه وضعيت درياچه اروميه بحراني است و هم اكنون اين درياچه روزهاي سختي را سپري كرده و با مشكلات زيادي دست و پنجه نرم مي‌كند به ايسنا گفت: مهمترين بحث آب ورودي درياچه اروميه است كه متاسفانه تمامي راه‌هاي آن بسته شده است.

وي با اشاره به ايجاد سازه‌هاي سدي بر روي درياچه اروميه افزود: در حالي كه تنها 10 درصد ورود حوضه آبخيز اروميه به استان كردستان صورت مي‌گيرد، اما 30 درصد حق آبه اروميه را ما مي دهيم؛ ‌اين در حاليست كه تحويل حق‌آبه درياچه تا مرز استان صورت مي‌گيرد، اما هيچ آبي به درياچه اروميه نمي‌رسد!
مديركل محيط زيست كردستان مهمترين مشكل در اين زمينه را عدم نظارت بر برداشت غيرمجاز از حق‌آبه درياچه اروميه عنوان كرد و گفت: زماني كه استان كردستان حق‌آبه خود را پرداخت مي‌كند، اين سوال مطرح است كه چه عاملي باعث مي‌شود كه هيچ آبي وارد درياچه اروميه نشود؟

وي با اشاره به اين كه در خصوص افزايش راندمان آب كشاورزي عملا هيچ اتفاقي نيافتاده است، گفت: در اين زمينه نه تنها اقدامي صورت نگرفته، بلكه توسعه نيز انجام شده است، به شكلي كه هم‌اكنون كاشت درختان مثمر در اراضي شيب‌دار صورت گرفته كه اين امر در شرايط كم آبي به هيچ عنوان توجيهي ندارد.

مديركل محيط زيست كردستان با اشاره به اين كه بايد تغيير در نوع و الگوي كشت در منطقه صورت گيرد، تصريح كرد: در عين حال دولت بايد خريد محصولات جديد را تضمين كند تا كشاورز نسبت به تغيير نوع كشت خود اقدام كند.

وي با اشاره به اين كه بيشترين سدسازي در حوضه درياچه اروميه در دو استان آذربايجان شرقي و غربي صورت گرفته است، خاطرنشان كرد: اين در حاليست كه تنها يك سد در استان كردستان بر روي حوضه آبخيز احداث شده كه آب آن نيز براي مصارف دو استان آذربايجان شرقي و غربي فرستاده مي‌شود.

مديركل محيط زيست كردستان با تاكيد بر اين كه بايد آب سدها رهاسازي شود و مسير آب تا درياچه اروميه مورد حفاظت قرار گيرد تا بهره‌برداري غيرقانوني از آب صورت نگيرد، گفت: عليرغم نگاه ويژه به درياچه اروميه، اما در عمل مي‌بينيم اتفاق خاصي رخ نمي دهد.

وي با اشاره به اين كه مسوولان عالي دولت وضعيت درياچه اروميه بحراني مي دانند، گفت: اگر مي‌خواهيم درياچه اروميه را نجات دهيم، بايد جهاد كشاورزي، توسعه باغات را محدود كند.
مديركل محيط زيست كردستان با اشاره به اين كه وضعيت درياچه اروميه رو به بحراني‌تر شدن است، گفت: مركز تغييرات اقليمي در شمال غرب واقع شده است كه اين امر موجب تاثيرات شديد بر روي درياچه اروميه شده است.

وي در عين حال در خصوص انتقال آب از حوضه‌هاي ديگر به درياچه اروميه گفت: بايد در اين خصوص علاوه بر ارزيابي اثرات زيست محيطي، ارزيابي استراتژيك نيز صورت گيرد.
مديركل محيط زيست كردستان در عين حال تاكيد كرد: «معضلات زيست‌محيطي» به كندي شكل مي‌گيرد، اما رفع آن‌ها بسيار زمان‌بر و هزينه‌بر است.

هماهنگ كننده دبيرخانه شوراي منطقه‌اي درياچه اروميه:
احياي درياچه اروميه حتي در شرايط ترسالي و وضعيت نرمال حداقل 5 سال زمان نياز دارد
كاهش آب درياچه اروميه حدود 20 ميليارد متر مكعب است
سطح آب درياچه اروميه هم‌اكنون از حداكثر سطح تراز آن 7 متر كاهش يافته است
پيش‌بيني مي‌شود تا دو ماه آينده سطح آب درياچه اروميه از حداقل تراز آبي سال گذشته نيز پايين‌تر بياييد

مهندس حجت جباري، هماهنگ كننده دبيرخانه شوراي منطقه‌اي درياچه اروميه نيز با اشاره به اين كه اين درياچه 102 جزيره دارد، به ايسنا گفت: مهمترين جزاير اين درياچه «كبودان» با سه هزار و 200 هكتار به دليل وجود قوچ و ميش، «اشك» با دو هزار و 500 هكتار به دليل وجود گوزن زرد و پس از آن «اسپير» و «آرزو» به دليل پوشش مناسب گياهي و جزاير 9 گانه به دليل محل زادآوري پرندگان به خصوص پليكان سفيد از اهميت ويژه‌اي برخوردار است.

وي با اشاره به اين كه سند مديريت يكپارچه درياچه اروميه امضا و در هيات دولت تصويب شده است، گفت: اين طرح با مشكلات اجرايي مواجه است كه اميدواريم با تشكيل ستاد ملي درياچه اروميه در تهران و شوراي منطقه‌اي اين درياچه، برنامه مديريت يكپارچه درياچه اروميه اجرا شود.

هماهنگ كننده دبيرخانه شوراي منطقه‌اي درياچه اروميه با تاكيد بر اين كه آبياري سنتي در حوضه آبخيز درياچه اروميه بايد به آبياري مدرن تبديل شود، افزود: درياچه اروميه 13 تا 14 سال طول كشيده كه به وضعيت كنوني رسيده است و احياي آن حتي در شرايط ترسالي و وضعيت نرمال حداقل 5 سال زمان نياز دارد.

وي با اشاره به اين كه در حالت عادي درياچه اروميه 32 ميليارد متر مكعب آب داشته است، گفت: هم‌اكنون كاهش سطح تراز آب درياچه اروميه از متوسط دراز مدت سطح تراز در حدود 4 متر كه با احتساب حدود 5 هزار كيلومتر مربع مساحت درياچه اروميه حجم كاهش آب در حدود 20 ميليارد متر مكعب برآورد مي‌شود.
به گفته هماهنگ كننده دبيرخانه شوراي منطقه‌اي درياچه اروميه در عين حال سطح آب درياچه اروميه هم‌اكنون از حداكثر سطح تراز آن 7 متر كاهش يافته است.

وي با اشاره به اين كه امسال درياچه اروميه وضعيت بسيار وخيمي را خواهد داشت، گفت: پيش‌بيني مي‌شود تا دو ماه آينده سطح آب درياچه اروميه از حداقل تراز آبي سال گذشته نيز پايين‌تر بياييد.
هماهنگ كننده دبيرخانه شوراي منطقه‌اي درياچه اروميه با اشاره به اين كه 92 درصد آب مصرفي در حوضه آبخيز درياچه اروميه صرف مصارف كشاورزي مي‌شود، تصريح كرد: اين در حاليست كه راندمان آب كشاورزي در منطقه تنها 30 درصد است كه با افزايش اين راندمان مي‌توان حداقل 50 درصد آب صرفه‌جويي شده را وارد درياچه كرد.

وي با اشاره به اين كه 72 پروژه براي نجات درياچه اروميه در نظر گرفته شده است، خاطرنشان كرد: اين پروژه‌ها بايد در ستاد ملي درياچه اروميه تصويب شود.
بدين ترتيب بايد منتظر ماند و ديد كه آيا اروميه در تصميمات كاغذي مسوولان نفس‌هاي آخر خود را مي‌كشد يا اين كه اقدام عملي براي نجات اين درياچه رو به مرگ صورت مي‌گيرد؟
گفتني است حوضه آبريز درياچه اروميه با وسعتي معادل 51 هزار و 876 كيلومتر مربع در محدوده تقسيمات كشوري سه استان قرار دارد به شكلي كه 51 درصد از حوضه در استان آذربايجان غربي، 39 در آذربايجان شرقي و 10 درصد در استان كردستان واقع است.

منبع

[مهدی]

منبع: ایسنا

[مهدی]

رئيس سازمان محيط زيست آذربايجان غربي گفت: 250 هزار هكتار از درياچه اروميه به شوره‌زار تبديل شده است.

حسن عباس‌نژاد در گفت‌وگو با فارس در اروميه اظهار داشت: وضعيت درياچه اروميه نامناسب است به طوري كه 250 هزار هكتار از درياچه به شوره‌زار تبديل شده و به دليل بالا بودن پسروي آب شوري نيز به حد فوق اشباع رسيده است.

وي با بيان اينكه با اين وضعيت شايد در آينده نزديك شاهد خشك شدن كامل درياچه اروميه باشيم، افزود: كارگروهي در هيئت دولت براي مديريت بحران درياچه اروميه با هدف برون‌رفت از وضعيت فعلي تشكيل شده است و پس از برگزاري چند جلسه، ستاد اجرايي در سطح ملي نيز برگزار شد و متعاقب آن طرح‌هاي مختلفي كه با هدف برون‌رفت از وضعيت فعلي پيشنهاد شده بود براساس سند زيست بومي مديريت درياچه اروميه تصويب و به جلسه نهايي فرستاده شد و اميدواريم براي مصوبات اين كارگروه اعتبارات لازم تامين شود.

عباس‌نژاد خاطرنشان كرد: در اين زمينه طرح‌هاي اولويت‌دار نيز تعيين شده‌اند كه از جمله آنها مي‌توان به بارور كردن ابرها، انتقال بين حوزه‌اي آب، بحث‌هاي مطالعاتي، تغيير الگوي كشت و اصلاح سيستم آبياري، احياي تالاب‌هاي اقماري و ... اشاره كرد كه همه اين طرح‌ها براي درياچه اروميه حياتي است و اميدواريم با اجراي اين طرح‌ها درياچه وضعيت مناسبي پيدا كند.

وي اعلام كرد: بحث تغييرات اقليمي و نزولات آسماني نيز در جلوگيري از خشك شدن درياچه اروميه نقش اساسي دارد و بر اين اساس با توجه به پيش‌بيني‌هاي سازمان هواشناسي خشكسالي رفع شده و سال آبي خوبي را در پيش رو خواهيم داشت.


منبع: عصر ایران

[مهدی]

در حالي كه هر روز خبرهاي نگران‌كننده‌اي از مرگ درياچه اروميه به گوش مي‌رسد، اين بار به گفته مسوولان سازمان حفاظت محيط زيست گذشتن شوري نمك درياچه اروميه از حد فوق اشباع و رسيدن به 360 گرم بر ليتر كه نابودي «آرتميا» به عنوان مهمترين موجود اين درياچه را به همراه داشته است، موجب شده كه ايران مقام اول شورترين درياچه جهان را به خود اختصاص دهد!

به گزارش خبرنگار «محيط زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در حالي كه درياچه اروميه به عنوان بيستمين درياچه بزرگ جهان با مساحتي حدود 483 هزار هكتار يكي از مهمترين و با ارزش‌ترين اكوسيستم‌هاي آبي و بزرگترين درياچه داخلي ايران به شمار مي‌آيد، جديدترين آمارها نشان مي‌دهد 3 هزار كيلومتر مربع از اين درياچه كه از سال 1354 در فهرست كنوانسيون حفاظت از تالابها (رامسر) ثبت شده است، به شوره‌زار تبديل شده، سطح آب درياچه اروميه هم‌اكنون از حداكثر سطح تراز آن 7 متر كاهش يافته است و به پيش‌بيني كارشناسان سطح آب درياچه اروميه تا 2 ماه آينده از حداقل تراز سال گذشته نيز كمتر مي‌شود و كارشناس مسوول تالاب‌هاي سازمان حفاظت محيط زيست نيز تاكيد كرد: 130هزار هكتار از درياچه ارميه به طور كامل شوره‌زار شده و ديگر قابل بازگشت نيست!


كارشناس مسوول تالاب‌هاي سازمان محيط زيست:
ايران صاحب شورترين درياچه جهان شده است!
130هزار هكتار از درياچه ارميه به طور كامل شوره‌زار شده و ديگر قابل بازگشت نيست

علي‌رغم خشكسالي‌ها، هر سال 5 درصد بر توليدات محصولات كشاورزي در استان‌هاي حاشيه درياچه اروميه افزوده شد!
مهندس باقرزاده كريمي، كارشناس مسوول تالاب‌ها و مشاور معاون محيط طبيعي سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به اينكه شورترين درياچه دايمي جهان «بحرالميت» با غلظت نمك حدود 300 گرم بر ليتر بوده است به ايسنا گفت: اين در حاليست كه شوري درياچه اروميه هم‌اكنون با صفر شدن ورودي آب به آن با گذشتن از حد فوق اشباع به 360 گرم بر ليتر رسيده است كه بدين ترتيب بايد بگوييم ايران صاحب شورترين درياچه جهان شده است!

وي با تاكيد بر اين كه بحران درياچه اروميه زخم كهنه‌اي است كه هم اكنون سر باز كرده است افزود: اين امر نتيجه سه دهه توسعه ناپايدار و بي‌رويه در منطقه است كه بارگذاري‌هاي غيرقابل تحملي را براي اين حوزه ايجاد كرده است.
وي با اشاره به اينكه طي سالهاي گذشته علي رغم خشكسالي هر سال 5 درصد بر توليدات محصولات كشاورزي در استان‌هاي حاشيه درياچه اروميه افزوده شد تصريح كرد: اين امر نشان دهنده آن است كه فشار بر منابع آبي اعم از آبهاي سطحي و زيرزميني در اين منطقه به شدت افزايش داشته است.

كارشناس مسوول تالاب‌هاي سازمان حفاظت محيط زيست با تاكيد بر اينكه بايد از ميزان برداشت و توقعات از منابع آبي بكاهيم تصريح كرد:‌ كل بحران درياچه اروميه قابل حل نيست ولي تا جايي كه مربوط به مسائل انساني است مي‌توان اين بحران را مديريت كرد.
وي گفت: نمي‌شود وزارت نيرو آب را رهاسازي كند اما آبي به درياچه نرسد! اين امر نشان دهنده برداشت‌هاي بي‌رويه و غيرمجاز است كه در اين خصوص بايد نظارت‌هاي ويژه صورت گيرد.

كارشناس مسوول تالاب‌هاي سازمان حفاظت محيط زيست افزود: تا زماني كه برداشت از منابع آبي تنظيم نشود، به تعادل نمي‌رسيم گفت متاسفانه مردم منطقه خشكسالي را در زندگي روزمره خود حس نمي‌كنند و كشاورز كار خود را انجام مي‌دهد و تنها حاشيه‌نشين‌هاي درياچه آنهم اخيرا بحران خشكسالي را احساس كرده‌اند.

وي با تاكيد بر اينكه بايد از بروكراسي براي حل معضلات درياچه اروميه پرهيز كرد و به ايسنا گفت: انتقال آب و بارورسازي ابرها كارهاي اورژانسي است كه مي‌توان براي نجات درياچه اروميه انجام داد.

كارشناس مسوول تالاب‌هاي سازمان حفاظت محيط زيست تصريح كرد:‌ سطح تراز درياچه اروميه از متوسط سطح تراز 5/3 متر پايين‌تر است و بدين ترتيب 130 هزار هكتار از درياچه اروميه به طور كامل شوره زار شده و با شرايط فعلي ديگر قابل بازگشت نيست.

وي با اشاره به اينكه مهم‌ترين مشكل امسال در درياچه اروميه افزايش تبخير به دليل افزايش دما نسبت به سالهاي گذشته است گفت: خيلي از اقدامات را مي‌توان بدون هزينه انجام داد اما نجات درياچه اروميه نيازمند صرف زمان و اراده قطعي مسوولان است.


مدير كل محيط زيست آذربايجان غربي:
شوري درياچه اروميه به 360 گرم بر ليتر رسيد!
3 هزار كيلومتر مربع از اراضي درياچه به شوره‌زار تبديل شد
جمعيت آرتميا اروميه تقريبا به صفر رسيده است

وزارت جهاد كشاورزي به جاي آن كه عرصه‌هاي كشت آبي موجود را به آبياري تحت فشار يا قطره‌اي تبديل كند، عرصه‌هاي جديدي در پاي كوه‌ها با سيستم‌ تحت فشار ايجاد كرده است!
مهندس حسن عباس‌نژاد، مديركل محيط زيست آذربايجان غربي كه مديريت پارك ملي درياچه اروميه را نيز بر عهده دارد به ايسنا گفت: شوري درياچه به حد فوق اشباع رسيده و هم‌اكنون با 20 گرم بر ليتر افزايش نسبت به ماه گذشته به 360 گرم بر ليتر رسيده است. از سوي ديگر 3 هزار كيلومتر مربع از اراضي درياچه به شوره‌زار تبديل شده است.

وي با اشاره به اين كه ورودي آب درياچه اروميه هم اكنون صفر است، افزود: در خصوص مديريت زيست بومي درياچه اروميه در سطح ملي تصميمات خوبي گرفته شده و ستاد اجرايي آن در سطح ملي تشكيل شده و حق آبه درياچه اروميه 1/3 ميليارد مترمكعب در سال تعيين شده است كه سه استان آذربايجان غربي، شرقي و كردستان موظف به تامين اين حق‌آبه شده‌اند. از سوي ديگر موضوع انتقال بين حوضه‌اي نيز در حال پيگيري است كه در اين خصوص گزينه‌هاي مختلفي مطرح شده است.
مدير كل محيط زيست آذربايجان غربي با اشاره به اين كه باروري ابرها نيز از ديگر تصميمات اتخاذ شده در اين زمينه است، افزود: در عين حال مطلع شديم كه رييس‌جمهوري دستور انتقال 2 ميليارد مترمكعب آب را به اين حوضه صادر كرده است كه با توجه به حق‌آبه تعيين شده در اين خصوص پيش‌بيني مي‌كنيم وضعيت درياچه اروميه بهبود يابد.

وي با اشاره به اين كه مجموعه اقدامات انجام شده مثبت بوده است، گفت: اگر شرايط جوي به حالت عادي باز گردد قطعا وضعيت درياچه اروميه بهتر از سال‌هاي 81 و 82 خواهد شد.
مدير كل محيط زيست آذربايجان غربي مهمترين مشكل درياچه اروميه كاهش نزولات آسماني، استفاده بي رويه از آب‌هاي زيرزميني و ورودي صفر آب از رودخانه‌هاي حوضه آبخيز درياچه اروميه عنوان كرد و به ايسنا گفت: كاهش نزولات آسماني موجب افزايش فشار بر آب‌هاي زيرزميني شده و همين امر موجب شده با تخليه آب‌هاي زيرزميني، آب شور جايگزين آن شود.

وي با اشاره به اين كه هم اكنون 21 رودخانه با 39 مسيل وارد درياچه اروميه مي‌شوند گفت: در حال حاضر بر روي تمامي اين رودخانه‌هاي منتهي به اين درياچه يا سد احداث شده و يا در دست احداث است.
مدير كل محيط زيست آذربايجان غربي تاكيد كرد: يكي از مشكلات عمده بهره‌برداري از سدهاي احداث شده بر روي درياچه اروميه است كه پيش‌بيني مي‌شود 4 ميليارد متر مكعب آب از اين سدها براي كشاورزي و ساير مصارف طي سال‌هاي آينده بهره‌برداري شود كه اين امر فشار مضاعفي را بر درياچه اروميه وارد مي‌كند.

وي در خصوص تاثير ميانگذر درياچه اروميه بر خشك شدن آن گفت: به اعتقاد بنده احداث اين ميانگذر هيچ گونه تاثيري بر خشك شدن درياچه اروميه نداشته و تنها چرخه آب را بر هم زده و اين امر موجب شده است رسوبات در بخش جنوبي درياچه اروميه انباشته شود.

مدير كل محيط زيست آذربايجان غربي به افت شديد جمعيت آرتميا در درياچه اروميه اشاره كرد و گفت: بررسي‌هاي صورت گرفته نشان مي‌دهد ميزان آرتميا در درياچه اروميه به شدت كاهش يافته و تقريبا به صفر رسيده است، اما سيست آن تا 50 سال باقي مي‌ماند كه اميد داريم با آبدار شدن مجدد درياچه اروميه شاهد حضور آرتميا به عنوان مهمترين موجود اين درياچه باشيم.

وي در خصوص جزاير درياچه اروميه گفت: از ساليان قبل آب انبارهايي در اين جزاير براي حيوانات آن احداث شده است و هر چند دبي چشمه‌ها در اين جزاير بسيار كاهش يافته است، اما مشكل كم آبي در آن‌ها نداريم.
مدير كل محيط زيست آذربايجان غربي افزود: در عين حال در صورت اتصال جزاير به خشكي و احتمال خروج قوچ و ميش با توجه به مهاجرپذير بودن اين گونه، تهميدات لازم در اين خصوص انديشيده شده، اما در عين حال نيازمند تقويت تجهيزات فيزيكي براي حفاظت هستيم.

وي در خصوص اقدامات وزارت جهاد كشاورزي براي افزايش راندمان آب كشاورزي در منطقه گفت: متاسفانه در اين خصوص اقدامات موثري صورت نگرفته به شكلي كه 70 درصد آب كشاورزي در اين منطقه هدر مي‌رود كه در اين راستا بايد وزارت جهاد كشاورزي نسبت به اصلاح سيستم‌ آبياري اقدام كند.
مدير كل محيط زيست آذربايجان غربي تاكيد كرد: وزارت جهاد كشاورزي به جاي آن كه عرصه‌هاي كشت آبي موجود را به آبياري تحت فشار يا قطره‌اي تبديل كند، عرصه‌هاي جديدي در پاي كوه‌ها با سيستم‌ تحت فشار ايجاد كرده است كه اين امر فشار مضاعفي بر حوضه وارد مي‌كند.

گفتني است درياچه اروميه و جزاير متعدد آن به لحاظ ويژگي‌هاي منحصر به فرد اكولوژيكي از سال 1346 به عنوان منطقه حفاظت شده و از سال 1349 به عنوان پارك ملي مورد حفاظت قرار گرفته است.

اين درياچه از سال 1354 به عنوان ذخيره‌گاه بيوسفر در برنامه انسان و كره مسكون سازمان يونسكو معرفي و در آن ثبت شده است.

در سال 1354 درياچه اروميه و تعدادي از درياچه‌هاي آب شيرين جنوبي آن به علت دارا بودن معيارهاي جهاني كنوانسيون حفاظت از تالابها (رامسر 1971) در ليست تالاب‌هاي كنوانسيون قرار گرفته است و هم اكنون به دليل مشكلات زيست محيطي در ليست تالاب‌هاي در معرض تغييرات شديد اكولوژيكي قرار دارد.

آرتميا مهمترين موجود اين درياچه است و از گونه‌هاي تهديد شده جهاني پرندگان كه در اين منطقه ثبت شده‌اند مي‌توان به پليكان پاخاكستريف باكلان كوچك، غاز پيشاني سفيد كوچك، عروس غاز، اردك مرمري، اردك سرسفيد، اردك بلوطي، خروس كولي دشتي، ميش مرغ، دليجه كوچك اشاره كرد. همچنين در حدود 1500 گونه گياه آوندي در حوزه اروميه به ثبت رسيده است كه متعلق به 85 خانواده مي باشند. از اين 1500 گونه 353 گونه ارزش اقتصادي و 290 گونه اهميت اکولوژيک دارند.



منبع: ایسنا
26/6/89