کلوپ مشهدی ها - آشنایی با آداب و رسوم استان خراسان

[sharareh1]

چشمه گیلاس- گلسب - مشهد دشت توس یکی از مرغزارهای پر آب و علف نامی ایران بوده است ،* چنان که اغلب سلاطین و سرداران ضمن لشکر کشیهای خود مدتی در آن اطراق می کرده اند


. یکی از چشمه های بزرگ و مشهور این دیار که از قرنها قبل

آبی زلال و گوارا و فراوان داشته و در 21 کیلومتری شمال غرب شهر تابران و 50 کیلومتری مشهد جاری بوده به نام «چشمه گلسب» شهرت داشته است، *همان که عوام آن را «چشمه گیلاس »می خوانند . این چشمه تا سده نهم ه. ق آب زراعت وشرب بخشی از تابران و پیرامون آن را تأمین می کرده است . از آن پس «امیر علیشیرنوایی » جریان آب چشمه را از تابران توس بازگرفته و به مشهد برده است .

شاه عباس صفوی هم بعدا کانال آن را ترمیم نموده و با کشیدن خیابانی از غرب به شرق مشهد ،*آن آب را وارد حرم امام رضا( ع ) کرده ، که بدان سبب به «آب خیابان » شهرت یافته است .



هارونیه یا خانقاه غزالی - مشهد اولین بنای تاریخی که توجه هر تازه وارد به شهر تابران توس را جلب می کند . ساختمان عظیمی در مدخل شهر است که به « بقعه هارونی » یا « هارونیه » شهرت یافته است



این بنا که قدمت آن به قرن هشتم ونهایتا هفتم بیشتر نمی رسد ، به زعم اعتقاد بعضی که آن را به هارون الرشید (170تا 193ه.ق) نسبت می دهند،*نمی تواند ربطی به آن زمان داشته

باشد . به زعم نظر بعضی هم که بنای یاد شده را «خانقاه غزالی » دانسته اند ،*احتمال ارتباط ساختمان با امام محمد غزالی (450-505ه.ق) بسیار کم و بلکه هیچ است . گور غزالی یعنی خانقاه وی بیرون حصار توس بوده و در زمانی که بدرستی نمی دانیم با خاک یکسان شده است .

برخی از اهالی توس گور ویران شده غزالی را در نقطه ای واقع در چند صد قدمی غرب باره شهر نشان می دهند ، و گویا سنگ گور او هم در آن حوالی دیده اند. این محل در سال 1374هجری شمسی حفاری شد و تقریبا گور غزالی به دست آمد

گنبد سبز - مشهد این آرامگاه در خیابان آخوند خراسانی (خاکی ) واقع شده ،*و به جهت رنگ فیروزه ای آن به «گنبد سبز» معروف گردیده است


این بنا مدفن « شیخ محمد مومن » عارف استر آبادی است که به سال 904 ه. ق وفات یافته است .

بعضی او را صاحب کتاب « تحفته حکیم مومن » در طب قدیم می دانند ، *که درست نیست . او نیز از شیوخ صفوی «ذهبیه » شیعه

مذهب بوده است. این ساختمان به سال 1011ه. ق به دستور «شاه عباس » ساخته شد و مدتی خانقاه گروهی از صفویه بود . هم اکنون این آرامگاه توسط میراث فرهنگی حفظ وحراست می شود