اخبار زيست شناسي

**SonBol** · #1 11-15-2007

نوعی ماهی سنگواره زنده دریچه‌ای به روی پژوهشگران می‌گشاید تا نگاهی به آن ماشین ژنتیكی بیندازند كه سرانجام به پیدایش دست و پا در ما انسان‌ها منجر شد.
باله‌های پاروماهی امروزی Polyodon spathula كه شاید ۲۰۰ میلیون سال پیش تكامل یافته باشد، براساس یك گزارش جدید، در الگوی شاخصی از فعالیت ژن‌ها با اندام‌های حركتی تمام جانوران چهارپا مشترك است.
به‌گفته نیل شوبین (N.Shubin)، زیست‌شناس تكاملی دانشگاه شیكاگو و موزه صحرایی شیكاگو، این یافته به پژوهشگران می‌گوید كه ساخت اندام‌های حركتی از مدت‌ها پیش آغاز شده بود. به نظر او «این نشان می‌دهد كه ساختارهای پیچیده تاریخی دارند و در طول زمان ذره‌ذره روی هم سوار شده‌اند – دفعتا و در یك وهله پدید نیامده‌اند.»
Polyodon اهل دودمانی باستانی از ماهی‌‌ها به نام باله شعاعی‌هاست كه ماهی حوض، قزل‌آلا و ماهی‌های معمولی دیگر را دربرمی‌گیرد. تقریبا ۴۱۵ میلیون سال پیش، ماهی‌های باله شعاعی از انواع باله لوب‌دار جدا شدند.
باله لوب‌دارها بعدها تكامل یافتند و ماهی‌های شش‌دار، دوزیستان و سرانجام پستانداران از آنها منشعب شدند. Polyodon به عنوان یكی از قدیمی‌ترین نمایندگان ماهی‌های باله‌شعاعی پنجره‌ای می‌گشاید كه از ورای آن می‌توان دید پیشینیان لوب‌دارترش چه شكلی بودند.
شوبین و همكارانش در دانشگاه شیكاگو زائده‌ای گوشتی در بن هر یك از باله‌‌های پشتی Polyodon را بررسی كردند. هر كدام از آنها حاوی ردیفی بادبزن مانند از استخوان متناظر با استخوان‌‌های پای جانوران چهارپا یا تتراپودها هستند.
تیم شوبین این نواحی را از نظر فعالیت گروهی از ژن‌های افشاگر به نام ژن‌های هاكس (Hox)، كه در طول تكوین جنینی تمام جانوران شناخته شده فعال هستند، بررسی كردند.
ژن‌های خانواده‌ هاكس جنین را به مجموعه‌ای از مناطق تقسیم می‌كنند كه هر كدام به شكل یكی از قسمت‌های مختلف بدن نظیر دم، شكم یا سر درخواهند آمد و این بستگی به تركیب خاصی از مجموعه ژن‌های هاكس دارد كه در آن فعال هستند.
چهارپایان در اواخر تكوین اندام‌های حركتی و هنگامی كه انگشت‌هایشان شكل می‌گیرد الگویی از فعالیت ژن‌های هاكس را نشان می‌دهند، اما ماهی‌های باله شعاعی امروزی، الگوی متفاوتی نشان می‌دهند كه پژوهشگران را به فكر فرو برده پس الگوی چهارپایان از كجا آمده است.
به گزارش این پژوهشگران كه به صورت مقاله‌ای در «نیچر» به چاپ رسید، حالا زائده گوشتی Polyodon دارای همان الگوی فعالیت ژن‌های هاكس است كه در اندام‌های حركتی چهارپایان دیده می‌شد و معنایش این است كه ماهی‌های باله شعاعی امروزی باید این برنامه ژنتیكی باستانی را از دست داده باشند. به نظر شوبین این نتیجه با كشف پارسال گروهش، سنگواره موجودی نیمه‌ماهی نیمه چهارپا به نام Tiktaalik، كه در اندام‌های حركتی باله مانندش استخوانی كف دست مانند داشت، كاملا جور درمی‌آید.
كشف ژن‌های هاكس تبیین می‌كند كه Tiktaalik ساختار پیچیده اندام‌های حركتی‌اش را چگونه تولید كرد و همانطور كه جنیفر كلارك (J.Clark) دیرین‌شناس مهره‌داران موزه جانورشناسی دانشگاه كمبریج در انگلستان می‌گوید، پرش به چهارپایان چندان بزرگ نبود. این ما را در درك جابه‌جایی از باله به پا گام بزرگی به پیش می‌برد.

جی مینكل
ترجمه: كاوه فیض‌اللهی

**SonBol** · #2 11-15-2007

محققان آلمانی با انجام تحقیقی دریافتند: گرم شدن آب اقیانوس ها در اثر گرمایش زمین نفس کشیدن و بقاء را برای نوعی ماهی های شبیه به مارماهی ها دشوار ساخته است.
زیست شناسان سال ها از وجود ارتباط بین ذخایر ماهی ها و گرمایش زمین خبر داده بودند اما یک تحقیق جدید روی ماهی های شبیه به مارماهی ها به ارتباط بین گرم شدن آب اقیانوس ها و وجود اکسیژن در این منابع پرداخته است.
دانشمندان در موسسه تحقیقات دریایی و قطبی "آلفرد وگنر" آلمان رابطه بین دمای آب دریا و شمار ماهی ها را در مناطق جنوبی دریای شمال مورد مطالعه قرار دادند.
محققان دریافتند: سطح اکسیژن موجود در آب دریاهای شمال و بالتیک به دلیل افزایش دمای آب ظرف ۵۰ سال گذشته کاهش یافته است. این عامل بر جمعیت ماهی ها نیز تاثیر داشته و باعث کاهش آن شده است. همچنین در این تحقیق مشخص شد: ماهی هایی همچون مار ماهی ها در آب های گرم نیاز بیشتری به اکسیژن دارند.
در این بین عامل اصلی در کاهش شمار ماهی ها بروز مشکل در جذب اکسیژن از طریق سیستم تنفس و جریان خون گزارش شده است.
یافته های این تحقیق که در نشریه "ساینس" به چاپ رسید، نشان داد: با افزایش میانگین دمای آب در تابستان جمعیت ماهی ها کاهش یافته است.
حیوانات از توانایی اندکی برای تحمل تغییرات محیطی برخوردارند. هر عاملی که خارج از توان و تحمل این موجودات باشد باعث آسیب رسیدن به آنها می شود.
در همین حال ماهی های دریای شمال به دلیل بروز نوسانات بیشتر فصلی در مقایسه با ماهی های مناطق دیگر از تحمل بیشتری نسبت به تفاوت دما برخوردارند.

خبرگزارى مهر

**SonBol** · #3 11-15-2007

دانشمندان از سلول‌های بنیادی بافت دریچه‌های قلب ساختند
تحقيقات - همشهری آنلاین:
پژوهشگران انگلیسی با رشد سلول‌های بنیادی به بافت دریچه‌های قلب انسان دست يافتند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه به نقل از روزنامه گاردین دوشنبه 2 آوریل (13 فروردین) این پیشرفت می‌تواند راه‌حلی احتمالی برای کمبود قلب اهدایی برای پیوند قلب باشد.
گاردین نوشت اگر آزمایش بر روی حیوانات که در ماه‌های آینده قرار است انجام شود موفق باشد، بافت‌های جایگزین را که به این روش تهیه شده‌اند، می‌توان در سه سال آینده برای پیوند زدن به بیماران دچار بیماری قلبی به کار برد.
این پژوهشگران به سرپرستی مگدی یاکوب، استاد جراحی فلب در امپریال کالج لندن از سلول‌های بنیادی به دست آمده از مغز استخوان، بافتی را رشد دادند که به مشابه بافت دریچه‌های قلب انسان عمل می‌کند.
سلول‌های بنیادی سلول‌های نابالغی هستند که به بافت‌های مختلف بدن تبدیل می‌شوند.
پروفسور یاکوب که برای یک دهه در زمینه کمبود قلب اهدایی برای پیوند کار کرده است، گفت نتایج این پژوهش آنها را به هدف رشد دادن قلب کامل انسانی نزدیکتر کرده است.
او گفت: "چنین هدفی بلندپروازانه است اما ناممکن نیست. اگر از من بپرسید می‌گویم 10 سال تا رسیدن به آن فاصله داریم."
رشد دادن بافت‌های جایگزین از سلول های بنیادی یک هدف اصلی برای دانشمندان است. اگر بخش آسیب‌دیده‌ای از بدن با بافتی که به این طریق تهیه شده و از لحاظ ژنتیکی با بیمار تطبیق کامل دارد جایگزین شود، رد پیوند رخ نخواهد داد.
دانشمندان تا به حال توانسته‌اند تاندون‌ها، غضروف و مثانه را در آزمایشگاه رشد دهند، اما هیچکدام از اینها پیچیدگی اندام‌هایی مانند قلب را ندارند.
گرچه بسیاری از افرادی که دچار بیماری‌های دریچه قلب هستند، با جایگزینی دریچه‌ (حیوانی یا مصنوعی) نجات پیدا می‌کنند، اما این دریچه‌ها کارایی کامل دریچه‌های اصلی را ندارند.
بنا به تخمین سازمان جهانی بهداشت هر سال 600000 نفر در سراسر جهان به تعویض دریچه‌های قلب نیاز دارند

**SonBol** · #4 11-15-2007

انتخاب رويان برای نجات خواهر و برادر در حال مرگ
درمان - همشهری آنلاین:
مقامات سوئدی به سه خانواده اجازه داده‌اند با انتخاب رويان؛ کودنیققا بوجود آورند که بتواند دهنده سلول‌بنیادی به خواهر یا برادر مبتلا به بیماری خونی مرگبارش باشد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه هیات ملی بهداشت و رفاه سوئد به سه خانواده که ادامه حیات فرزندانشان به دریافت پیوند سلول‌ بنیادی سالم از خواهر یا برادر با بافت سازگار وابسته بود، اجازه انجام این عمل بحث‌برانگیز را داده است.
در این عمل که به آن تشخیص ژنتیکی پیش‌‌از کاشته‌شدن (PGD) می‌گویند، جنین به وجود آمده با لقاح خارج رحمی در آزمایشگاه پیش از کاشتن در رحم از لحاظ داشتن ترکیب ژنتیکی مطلوب مورد آزمایش قرار می‌گیرد.
این عمل مدتی است که در سوئد برای کنار گذاشتن جنین‌های مبتلا به بیماری‌های تک‌ژنی معلول‌کننده مانند فیبروز کیستیک و نیز ناهنجاری‌های کروموزومی مانند نشانگان داون اجازه داده شده است.
اما برای اولین بار است که امکان انجام ان برای یافتن بافت سازگار برای خواهر یا برادر بیمار از طریق انجام آزمایش "آنتی‌ژن گلبول‌ سفید انسانی" (HLA) داده می‌شود.( PGD/HLA)
پس از اینکه کودک حاصل از جنین انتخاب شده به دنیا آمد سلول‌های بنیادی از جفت و بند ناف او به خواهر یا برادر بیمارش منتقل می‌شود. این سلولها پس از جایگزینی در مغز استخوان شروع به تولید سلول‌های خونی می‌کنند.
عمل PGD/HLA قبلا در امریکا، بلژیک و ترکیه هم انجام شده بود.
این عمل از سوی گروهی مورد انتقاد قرار دارد که انجام فرآیند گزینش بر روی جنین‌های انسانی را غیراخلاقی می‌پندارند.