بررسی تطبیقی معشوق در غزلیات حافظ و شکسپیر

[ساقي]

2) ویژگی های رفتاری:



عاشق کشی


بر آن چشم سیه صد آفرین باد
که در عاشق کشی سحرآفرین است


دور بودن از عاشق



شربتی از لب لعلش نچشیدیم و برفت
روی مه پیکر او سیر ندیدم و برفت


بی وفایی و پیمان شکنی


دی می شد و گفتم صنما عهد به جای آر
گفتا غلطی خواجه در این عهد وفا نیست


ناز و غمزه


زلف برباد مده تا ندهی بر بادم
ناز بنیاد مکن تا نکنی بنیادم


مستی



در دیر مغان آمد یار قدحی در دست
مست از می و می خواران از نرگس مستش مست


داشتن عشاق فراوان



کی کند سوی دل خسته ی حافظ نظری
چشم مستش که به هر گوشه خرابی دارد


بی توجهی به عاشق



پیش کمان ابرویش لابد همی کنم ولی
گوش کشیده است از آن گوش به من نمی کند


ستمگری



نگرفت در تو گریه ی حافظ به هیچ رو
حیران آن دلم که کم از سنگ خاره نیست


حسن جاودان



غبار خط بپوشانید خورشید رختش یا رب
بقای جاودانش ده که حسن جاودان دارد


آن چه گذشت، توصیف بسیار کوتاهی از معشوق خواجه ی شیراز بود.
به تصویر کشیدن سیمای معشوق و بیرون کشیدن این تصویر از میان سطور درهم تنیده ی غزلیات شورانگیز حافظ، کاری بس دشوار است؛
زیرا معشوق، در جا جای این دیوان رخ می نماید و از آن جایی که هیچ کس زیباتر و شیرین تر از عاشق، سیمای معشوق را نقاشی نمی کند و از او سخن نمی گوید، تجزیه و تحلیل این تصویر و سیما از خلال ابیات غزل هایی چنین در هم تنیده و پیوسته دشورا بود.
به هرحال، ابیات شورانگیز دیوان، بهترین تفسیرگر عشق و عاشقی بودند که در بخش نخست این مقاله تنها به چند نمونه از آن ها اشاره شد.


..