آشنايي با استانها

[Hiwa]

موسيقي استان كرمانشاه - نواها

هوره از نواهاي قديمي مردم كُرد است . مشهور است نكيساي باربد براي خسرو و شيرين هوره مي خوانده است. برخلاف چند دهه اخير، هوره را با همراه تنبور اجرا مي كردند.
اين نوا داراي چهارده مقام مي باشد كه عبارتند از :
1- گله خاك
2- گله وه دره
3- بالا دستاني
4- شاه حسيني
5- سارو خاني
6- جلو شايي
7- طرز
8- مجنوني
9- كري
10- پاريه
11- دو بالا
12- غريوي
13- بانه بنه يي
14- پاوه موري
كه هركدام داراي فرعياتي مي باشند. هوره را در جنگ نيز جنگجويان كرد مي خوانده اند. گونه ديگر هوره مويه يا مور است كه در شيون و مرگ افراد ، بوسيله زنان و در بعضي از نقاط توسط مردان خوانده مي شود. با ظهور تصوف در نقاط كردنشين اهل سنت و جماعت دروايش قادريه هوره را با جذبه و حالت گريه و استغاثه به گونه اي خاص خواندند و رنگي عرفاني به آن دادند كه به سوز معروف شد .
از ديگر رديف ها و نغمه هاي كردي بايد از بيات كرد ، حاجي حسني ، بسته نگار ، قطار و قرايي كه در دستگاه شور اجرا مي شود نام برد . دو گونه ديگر از نواهاي كردي ، گوراني و سياه چمانه مي باشد كه در منطقه جوانرود و اورامان رواج بيشتري دارد .
گوراني از الحان بهاري است كه ابيات آن از دو بيتي هاي محلي است و به هنگام دميدن سبزه و گل در دشت و كوهستان و در مراسم عروسي و شادماني با همراهي شمشال و يا بدون ساز خوانده مي شود .
سياه چمانه از الحان پائيزي است و زمان خواندن آن برگ ريزان مي باشد كه با هلهله و شادماني همراه نبوده و بسيار غم انگيز است .