امروز در تاریخ

[SonBol]

15 بهمن ماه هجري خورشيدي
تيراندازي به شاه در دانشگاه تهران و پيامدهاي آن

شاه در سال 1327 15 بهمن سال 1327 در دانشگاه تهران ، مقابل ساختمان دانشكده حقوق ، به سوي شاه كه درمراسم پانزدهمين سالروز آغاز بناي دانشگاه تهران در محل امروز شركت كرده بود تيراندازي شد و در ناحيه صورت (پشت لب ) اندك جراحتي به او وارد آمد .به نظر برخي مورخان ، اين رويداد بهانه آغاز مداخله علني شاه در كار حكومت قرار گرفت كه 30 سال طول كشيد و هر روز بر ابعاد آن افزوده شد.
از آغاز بهمن ماه صداي اعتراض به قرارداد نفت انگلستان و ايران از گوشه و كنار كشور به گوش مي رسيد ؛ روزي نبود كه در اين زمينه در مجلس نطقي ايراد نشود و روزنامه ها به ويژه نشريات احزاب ملي گرا و چپ مقاله ننويسند . صداي اين اعتراضها از دوم بهمن كه مهندس رضوي كرماني نماينده مجلس و ازمعترضين به قرار داد نفت از دست يك سرهنگ كتك خورد رساتر شده بود و روز 14 بهمن دانشجويان دانشگاه تهران دست به تظاهراتي وسيع زده بودند و خواستار لغو قراردادنفت و هرگونه امتيازي شدند كه به انگلستان داده شده بود.روز 15 بهمن هم اعضاي حزب توده و چپگرايان ديگر به مناسبت سالروز مرگ دكتر اراني موسس احزاب كمونيستي در ايران كه در سال 1318 در زندان در گذشته بود و كمونيستها مدعي بودند كه مقتول شده بود اجتماع وسيعي برپا داشته بودند و در اين شرايط ، شاه به دانشگاه رفته بود !.
در جريان تيراندازي به سوي شاه كه از فاصله نزديك صورت گرفت ، تيرانداز( ناصر فخر آرايي ) متقابلا هدف گلوله قرار گرفت و كشته شد.
تيرانداز به عنوان « خبرنگار ــ عكاس » روزنامه در مراسم حضور يافته بود و از جيب او كارت روزنامه پرچم اسلام به دست آمد و بعداعلام شد كه عضو حزب توده هم بوده است.
در پي اين واقعه ، شاه به بيمارستان انتقال يافت ؛ درتهران حكومت نظامي اعلام شد و دستگيري مخالفان از جمله معترضان به قرارداد نفت آغاز گرديد كه يكي از دستگير شدگان آية الله كاشاني بود . شوراي وزيران همان شب حزب توده را غير قانوني اعلام كرد و لايحه مربوط را به مجلس دادكه تصويب شد و سپس دستور دستگيري سران و گردانندگان اين حزب صادر گرديد .ازآن پس تا مدتي هركس از ديگري دلخوري داشت اورا به عنوان توده اي « لو! » مي داد.
كار به اينجا خاتمه نيافت و شاه خواستار اختيارات بيشتري شد و چون قانون اساسي اجازه نمي داد دستور انتخابات مجلس موسسان داده شد و اين مجلس اختيارات شاه را به همان گونه كه خواسته بود افزايش داد و از آن پس اين اختيار را به دست آورد كه بتواند مجلس را هم منحل كند و ....

پايان ماموريت حساس يک ماهه ژنرال هايزر در تهران و کتابي که درباره اين ماموريت نوشت

Huyserژنرال هوايي « رابرت اي. هايزرRobert E. Huyser » فرستاده كارتر به تهران در جريان انقلاب 1357 چهارم فوريه 1979 ايران را ترك و عازم واشنگتن شد تا گزارش ماموريت خود را در جلسه كابينه دولت آمريكا مطرح سازد.
وي در باره اين ماموريت حساس كه در تغيير مسير تاريخ ايران موثر افتاد كتابي تحت عنوان « ماموريت تهران » تاليف كرده است كه در سال 1986 به توزيع داده شد. در اين كتاب 306 صفحه اي، ژنرال هايزر به صورت گزارش روزانه ، جزئيات ماموريت خود در تهران و چگونگي مذاكراتش را با ژنرالهاي ايراني از چهارم ژانويه 1979 تا چهارم فوريه و سپس شرح ملاقات خود با كارتر و جزئيات امر تا پايان 11 فوريه (به مدت 39 روز ) را افشاء كرده است.
ژنرال هايزر كه در زمان ماموريت تهران معاون ژنرال هيگ فرمانده نيروهاي امريكا در اروپا بود اول ژوئيه 1981 بازنشسته شد و 22 سپتامبر 1997 در 73 سالگي بر اثر حمله قلبي درگذشت. با وجود اين كه هايزر بدون اطلاع ژنرال هيگ به ماموريت تهران اعزام شده بود، ژنرال هيگ ( از حزب جمهوريخواه ) كه بعدا وزيرامور خارجه دولت ريگان شد بر كتاب او مقدمه نوشته است.
«راجر موريس» در صفحات369 و 370 كتاب خود تحت عنوان « هيگ » به ماموريت هايزر اشاره كرده و نوشته است كه سياست مبهم كارتر و ترس و ترديد او از جهت گيري قاطع در قبال اوضاع نا آرام ايران به پايان يافتن كار شاه سرعت بخشيد. طبق نوشته راجر موريس، ژنرال هيگ به كارتر پيشنهاد كرده بود كه ژنرالهاي شاه را تشويق به كودتا كند كه كارتر( از حزب دمكرات ) ترتيب اثر نداده بود.

وقايع ابتدای انقلاب و دفاع مقدس در چنين روزي

15/11/58
حكم تنفيذ رياست جمهوري بني‌صدر توسط حضرت امام.

15/11/64
شروع حملات هوايي عراق به جزاير و لوله‌هاي نفتي و كشتيهاي نفتكش

15/11/65
لاريجاني: دولت ايران پيشنهاد اخير سازمان ملل را در مورد پايان بخشيدن به جنگ به دقت مورد مطالعه قرار داده است. ملاحظه: نخستين موضع مثبت يك مقام رسمي ايران در مورد تلاشهاي صلح.

گزينش رئيس دولت موقت توسط آيت الله خميني

15 بهمن 1357 - پس از تعيين اعضاي شوراي انقلاب آيت الله خميني رهبر فقيد انقلاب اسلامي رئيس دولت موقت را نيز برگزيدند. آيت الله خميني در حكم خويش برنامه ها و وظايف دولت موقت را نيز برگزيدند. آيت الله خميني در حكم خويش برنامه ها و وظايف دولت موقت را معين كرده بودندو اين دولت را موظف كردن همه پرسي درباره تغيير نظام سياسي كشور و تشكيل مجلس مؤسسان براي تصويب قانون اساسي نظام جديد اقدام كند. همچنان كاركنان نخست وزيري به منظور پشتباني از مبارزات خونين ملت مسلمان و در جهت همبستگي با اين نهضت اعتصاب كردند. در چند پايگاه هوايي نيز قيام هايي برضد رژيم و به جانبداري از قيام مردم مسلمان صورت گرفت. كه به بازداشت عده زيادي از افراد نيروي هوايي منجر شد. در تهران و شهر هاي ديگر كشور با وجود برقراري حكومت نظامي عده زيادي از مردم در خيابانها به تظاهرات پرداختندو در درگيرهايي كه روي داد شماري از مردم مجروح شدند.

[SonBol]

4 فوريه ميلادي
كنفرانس دشواري ساز سال 1945 يالتا و ادامه تلاش بشر براي برقراري نظمي منطقي در جهان

از راست به چپ : استالين ، روزولت ، وچرچيل در يالتا واقع در كريمه در چهارم فوريه 1945 ــ 3 ماه پيش از پايان جنگ جهاني دوم در جبهه هاي اروپا
چهارم فوريه سال 1945 ميلادي روزولت ، استالين و چرچيل سران وقت ايالات متحده آمريكا و اتحاد شوروي و رئيس دولت انگلستان مذاكرات هشت روزه خود را در كاخ محل استراحت تزارها در شهر يالتا واقع در شبه جزيره كريمه آغاز كردند تا سرنوشت آلمان و مناطق نفوذ سه دولت پس از پايان جنگ و خطوط تازه مرزي را روشن سازند. به خواست چرچيل ، از دوگل براي شركت در اين مذاكرات دعوت نشده بود. در آن هنگام، كار آلمان پايان يافته تلقي مي شد . واحدهاي ارتش سرخ كمتر از سه ماه از تاريخ برگزاري كنفرانس يالتا ، برلن را تصرف و به عمر رايش سوم پايان دادند و هيتلر براي اين كه به اسارت كمونبستها كه هميشه با آنان دشمني كرده بود نيافتد خودكشي كرد. در اوت همين سال ، سه ماه و چند روز پس از سقوط برلن ، امپراتوري ژاپن كه طعم بسيار تلخ سلاح هسته اي آمريكا را چشيده بود تسليم شد و جنگ در هر دوجبهه پس از شش سال و بر جاي گذاردن دهها ميليون كشته و ويراني هاي بسيار پايان يافت ، ولي معارضه دو دولتي كه به صورت دو ابر قدرت جهان از ويرانه هاي اين جنگ سر برافراشته بودند تقريبا از همان لحظه خاموش شدن توپها آغاز شد كه والتر ليپمن ( روزنامه نگار ) عنوان جنگ سرد بر آن گذارد. اين معارضه كه 45 سال طول كشيد جهان را وارد عصر تشكيل اتحاديه هاي نظامي و جنگهاي منطقه اي و داخلي و كودتاها و براندازي ها و ترورهاي ناشي از آن ساخت. هنوز سپيده دم پايان اين معارضه فرساينده با كنار رفتن داوطلبانه يكي از دو حريف نمودار نشده بود كه جهان خسته و كوفته با مسائل برخاسته از جولان يك ابر قدرت در پهنه خود رو به رو شد كه ادامه يافته و تروريسم ( به گفته گرهارد شرودر صدر اعظم سوسيال دمكرات آلمان ؛ جنگ غير دولتي ) يك نمونه آن و مبارز طلبي پاره اي از دولتهاي كوچكتر و منفرد و نيز فعاليت پيگيرجنبش هايي ازقبيل جنبش مبارزه با «جهاني شدن اقتصادبرپايه برنامه كشورهاي صنعتي» نمونه ديگر آن است و به نظر مي رسد كه بعضي دولتهاي بزرگتر و منفرد هم دركمين به دست آوردن فرصت براي يار گيري نشسته اند تا به نوعي ديگر از موازنه قدرت دست يابند . بنابراين ، برقراري نظمي نوين در جهان در آينده اي نه چندان دور قابل پيش بيني است و اين نظم پايه منطق رياضي خواهد داشت و اصطلاحا « رشنال » خواهد بود؛ زيرا كه شرايط جهاني توسعه تكنو لوژيك و تكامل فكري بشر به دليل تعميم ابزار كسب معلومات و اطلاعات آن را ايجاب مي كند و بشر بي صبرانه درجستجوي چنين نظمي است و تا به دست آوردن آن قرار نخواهد داشت.
در مذاكرات يالتاي 1945 ، كه 12 فوريه پايان يافت ، قرار شد كه آلمان به چهار قسمت تقسيم شود و هرقسمت به يك فاتح جنگ سپرده شود و اين فاتحان عبارت بودند از آمريكا ، شوروي انگلستان و فرانسه . فرانسه بنا به ملاحظاتي به اين فهرست اضافه شده بود.
كنفرانس تصميم گرفت كه اروپاي شرقي و سرزمين هايي كه توسط ارتش سرخ از تصرف آلمان خارج شده اند درمنطقه نفوذ شوروي قرار گيرند ، زيرا استالين از موضع نيرومندتري برخوردار بود . يوگوسلاوي به دست تيتو فرمانده پارتيزانها سپرده شود و چون كمونيست بود مورد موافقت استالين قرار گرفت . همچنين قرار شد كه اتريش بعدا به صورت كشوري مستقل و بي طرف در آيد. اين كنفرانس نتوانست در باره يونان تصميم بگيرد كه پس از جنگ جهاني ، نزاع شرق و غرب از همين يونان آغاز شد.

سه زمين لرزه مرگبار در يك روز درسه نقطه جهان ولي در سالهاي مختلف چهارم فوريه ، جهان در طول قرون جديد و معاصر شاهد سه زمين لرزه شديد و پرتلفات به اين شرح بوده است :
ــ درسال 1783 در منطقه «كالابريا» در ايتاليا كه براثر آن بيش از 50 هزارتن كشته شدند.
ــ در سال 1797 در منطقه «كويتو » در اكوادور كه در آن بيش از 40 هزار تن جان باختند.
ــ زلزله آمريكاي مركزي در سال 1976 جان بيست و دو هزار و 778 را در گواتمالا و هندوراس گرفت.

برخي ديگر از رويدادهاي 4 فوريه

211: «سه وروس Severus» امپراتور روم در 64 سالگي در خاك انگلستان پس از 18 سال حكومت گذشت .او در وصيتنامه خود نوشته بود: روم بدون يك ارتش بسيار نيرومند نمي تواند پايدار بماند ؛ بايد رفاه نظاميان تامين شود . به ملل ديگر بايد به چشم حقارت نگاه شود!. وي تنها امپراتور روم بود كه از پدر و مادر رومي در شمال آفريقا به دنيا آمده بود.
1552:

ادوارد كك coke حامي « كامان لا common law» در امور شخصيه نظير ازدواج به دنيا آمد. وي مدتي رئيس پارلمان و زماني هم دادستان كل انگلستان بود.
عقايد او در زمينه« كامن لا» در دنياي امروز هواداران فراوان پيدا كرده و در حال حاضر بيش از ده درصد ازدواجها در كشورهاي صنعتي غرب برپايه «كامان لا» انجام مي شود ، يعني طبق شرايط طرفين و نه تابع قوانين موضوعه و ثبت عقد نكاح در مراجع رسمي.
1926: «سايپل» صدر اعظم وقت اتريش ابراز تمايل كرد كه اتريش و آلمان كشور واحدي را تشكيل دهند.
1948: سريلانكا ( سيلان ) مستعمره انگلستان استقلال به دست آورد.
1962: ايزوستيا ارگان دولت شوروي نوشت كه بيس بال (بازي چوگان ) از ايران به روسيه و از روسيه به انگستان و آمريكا انتقال يافته و درمشرق زمين ريشه گرفته است.
1980: دكتر ابوالحسن بني صدر به عنوان نخستين رئيس جمهور در تاريخ ايران سوگند خورد و كار خود را آغاز كرد.در نخستين انتخابات رياست جمهوري ايران دريادار دكتر احمد مدني كرماني دوم شده بود.

[SonBol]

26 محرم هجري قمري

شهادت «عليّ بن حَسَنُ‌ المُثَلث» ازنوادگان
امام حسن (ع) در زندان

26 محرم 146 - «عليّ بن حَسَنُ‌ المُثَلث » ازنوادگان امام حسن (ع) درزندان به شهادت رسيد. او درزمان خليفه عباسي همراه برادران، عموو ديگرخويشانش دستگيرو زنداني شد. سپس به زندان هاشميّه درمكه انتقال يافت. علي بن حسن المثلث سرانجام درهمين مكان شهيد شد و زندان هاشميّه به زيارتگاه شيعيان مبدل شد.